1. Εσωτερισμός είναι η φιλοσοφία/ψυχολογία που εξετάζει τον άνθρωπο ως ον το οποίο μπορεί να ανελιχθεί σε ανώτερο επίπεδο οντότητας, νοημοσύνης και συνειδησίας. Είναι μια μελέτη που γίνεται μόνο με σοβαρή πρακτική εργασία και απαιτεί αυξανόμενο βαθμό αυτοπειθαρχίας. Υπάρχει φυσικά μια θεωρητική πλευρά η οποία δίνει ένα ψυχολογικό και κοσμολογικό πλαίσιο και συστηματική καθοδήγηση.
Δεν υπάρχει αληθινός εσωτερισμός δίχως πρακτική εργασία και αυτό-εξέταση εκ μέρους του μαθητή. Υπάρχουν όμως, ειδικά στην εποχή μας, πολλές οργανώσεις (ή «σχολές») ψευτο-εσωτερισμού που προσφέρουν εύκολες νεφελώδεις διδασκαλίες αποκοιμίζοντας τους ανθρώπους στην ψευδαίσθηση πως προοδεύουν κι εξελίσσονται σε ανώτερα πνευματικά όντα χωρίς ποτέ να αντιμετωπίσουν και να ξεπεράσουν τις αδυναμίες του χαρακτήρα τους.
Σε μια αληθινή σχολή εσωτερισμού, πολύ σύντομα ο μαθητής/οπαδός θα έρθει αντιμέτωπος με αδυναμίες, συνήθειες, εγωιστικές διαθέσεις και φιλοδοξίες, αρνητικά συναισθήματα, απροσεξία και αφαίρεση, μηχανικότητα και παρόμοια χαρακτηριστικά.
2. Ο εσωτερισμός είναι παντελώς ασύμβατος με κάθε μορφή και απόχρωση αριστερισμού – σοσιαλισμού, μαρξισμού, κομμουνισμού, αναρχισμού ή ό,τι άλλο.
Ο αριστερισμός θέλει να αλλάξει την κοινωνία, το πολιτικό καθεστώς, το οικονομικό σύστημα (π.χ. τον «καπιταλισμό») κι έτσι να επιφέρει δικαιοσύνη κι ευτυχία στις μάζες που καταπιέζονται από ορισμένες τάξεις ανθρώπων.
Φαίνεται μια πολύ αξιόλογη και αξιέπαινη προσπάθεια και ίσως συχνά έτσι να ξεκινά, μα σε όλες τις γνωστές περιπτώσεις μεγάλων και μικρών, βίαιων ή ειρηνικών επαναστάσεων υπεισέρχονται προσωπικά, εγωιστικά κίνητρα και το πράγμα στραβώνει. Μερικοί ελευθερώνονται από την καταπίεση, από τη φτώχεια και δυστυχία, μα συνήθως αυτοί τώρα γίνονται καταπιεστές και πολλοί άλλοι οδηγούνται σε στέρηση και δυστυχία.
Σε κάθε κοινωνία υπάρχουν ανισότητες και αδικίες μα αυτές δεν διορθώνονται με αλλαγή του καθεστώτος. Διότι το ίδιο το καθεστώς είναι αποτέλεσμα των επιθυμιών, μηχανικών συνηθειών και συναισθηματικών διαθέσεων των πολιτών. Αυτοί οι ψυχολογικοί παράγοντες πρέπει πρώτα να αλλάξουν αν είναι να επικρατήσει δικαιοσύνη.
3. Οι αριστεροί που θέλουν να αλλάξουν το καθεστώς πρώτα και μετά τους πολίτες (συνήθως δια της βίας), χρησιμοποιούν εξαιρετικά συνθήματα όπως πρόοδος, ισότητα κοινωνική και ταξική, ελευθερία, δικαιοσύνη, αξιοπρέπεια, αλληλεγγύη και παρόμοια.
Ο Στάλιν, ο δικτάτορας της Σοβιετική Ένωσης έγραψε: «Είναι δύσκολο για μένα να φανταστώ τι είδους προσωπική ελευθερία απολαμβάνει ένας άνεργος που μένει πεινασμένος μη μπορώντας να βρει εργασία. Αληθινή ελευθερία υπάρχει μόνο εκεί όπου η εκμετάλλευση έχει καταργηθεί, όπου ορισμένοι δεν καταπιέζουν άλλους, όπου δεν υπάρχουν ανεργία και φτώχεια, όπου ο άνθρωπος δεν βασανίζεται από τον φόβο να βρεθεί ξαφνικά δίχως δουλειά, ή κατοικία και ψωμί. Μόνο σε τέτοια κοινωνία μπορεί να υπάρξει ελευθερία στην πράξη και όχι μόνο στο χαρτί.»
Εκ πρώτης όψεως αυτά ακούγονται πολύ σωστά και θα νόμιζε ο αναγνώστης πως αυτός που τα έγραψε συμπονούσε όντως τους συνανθρώπους και συμπολίτες του. Μα αλλάζει γνώμη μόλις μάθει πως ο Στάλιν προώθησε τη «Μεγάλη Κάθαρση» εξοντώνοντας τους «εχθρούς της εργατικής τάξης» φυλακίζοντας πάνω από 1εκμ κι εκτελώντας πάνω από 700.000 σοβιετικούς πολίτες και στρατιωτικούς μόνο στα χρόνια 1935-39! Έτσι εδραίωσε τη δική του κυριαρχία!
4. Ο Στάλιν είναι ένα μόνο παράδειγμα. Σαν και αυτόν υπήρξαν πάρα πολλοί φιλάνθρωποι στα λόγια ηγέτες μα πονηροί εξουσιολάγνοι απατεώνες στην πράξη.
Στον εσωτερισμό βαθμιαία ο μαθητής πρέπει να εδραιώσει μια ευθεία μεταξύ προθέσεων, ομιλίας και πράξεων. Δεν πρέπει, αφού πια δει στη δική του ψυχολογία, την ασυνέπεια μεταξύ λόγων και πράξεων, να επιτρέπει στον εαυτό του να συνεχίσει με αυτόν τον τρόπο.
Μαθαίνει επίσης πως ο άνθρωπος δεν θα βρει πραγματική μόνιμη ευτυχία σε εξωτερικές καταστάσεις και υλικά αγαθά. Η πιο σημαντική άποψη του είναι η νοητική ή ψυχολογική και όχι η σωματική. Η ελευθερία κι ευτυχία του εξαρτάται από την κατανόηση της δικής του συνειδησιακής κατάστασης και μιας απαράβατης ισορροπίας στον κόσμο. Αφού ο κόσμος υπόκειται σε νόμους, υπάρχει δικαιοσύνη. Η όποια κατάσταση επικρατεί, προκαλείται από αιτίες που συχνά δεν είναι γνωστές.
Οι αιτίες για την κοινωνική κατάσταση βρίσκονται στον ψυχολογικό κόσμο των ανθρώπων. Έτσι εδώ πρέπει να γίνουν οι πρώτες αλλαγές. Και ο άνθρωπος πρέπει να αλλάξει τον δικό του ψυχολογικό κόσμο, όχι άλλους ανθρώπους. Δεν μπορεί να αλλάξει άλλους, παρά μόνο τον εαυτό του διαλύοντας παλιές ιδεοληψίες περιορισμούς και συνήθειες.
