(κινέζικες)
(α) Το κεφάλι της ψόφιας γάτας.
Ο Sozan, ο κινέζος δάσκαλος του Ζεν, από τους λιγότερο γνωστούς, ετοιμαζόταν να μιλήσει στους μαθητές του οπότε κάποιος ρώτησε: “Δάσκαλε ποιο είναι το πιο πολύτιμο πράγμα στον κόσμο;”.
“Α!”, είπε ο Σοζάν δίχως δισταγμό: “Το κεφάλι μιας πεθαμένης γάτας!”.
Ο νεαρός έμεινε αποσβολωμένος. Νομίζοντας πως ο δάσκαλος δεν είχε ακούσει, μάζεψε όσο κουράγιο μπορούσε κι επανέλαβε την ερώτηση: “Ποιο είναι το πιο πολύτιμο πράγμα στον κόσμο;”.
“Εσύ δεν άκουσες”, είπε γελαστός ο Σοζάν. “Το κεφάλι μιας πεθαμένης γάτας… Το άκουσες;”.
Οι μαθητές όλοι έμειναν μπαφιασμένοι.
“Γιατί;”, ρώτησε τελικά ένας.
“Διότι κανείς δεν μπορεί να μας πει την αξία της. Όλοι σαν εσάς μένουν σαστισμένοι!”.
(β) Βαρύ μυαλό.
O Fa-You Weni (885-958) γνωστός με την ιαπωνική ονομασία του ως Χογκέν, ζούσε σ’ έναν μικρό ναό μόνος του στην επαρχία. Κατά καιρούς περνούσαν περιπατητικοί ασκητές και τους φιλοξενούσε για ένα ή δυο βράδια, ή μαθητευόμενοι με ερωτήματα και τους απαντούσε όσο καλύτερα μπορούσε.
Μια μέρα τέσσερις περαστικοί μοναχοί ζήτησαν να ξεκουραστούν στην αυλή του ναού και να ζεσταθούν ανάβοντας μια φωτιά. Καθώς ξεκουράζονταν αφού άναψαν φωτιά, ο Χογκέν τους άκουσε να συζητούν για υποκειμενικότητα και αντικειμενικότητα, ένα συνηθισμένο θέμα για τους Βουδιστές μοναχούς. Κάθισε μαζί τους αφού άκουσε για λίγο τα βαρετά επιχειρήματα για τη μια και την άλλη πλευρά, έδειξε έναν βράχο πιο πέρα: “Είναι μέσα ή έξω από τον νου σας;”.
“Από την ορθή βουδιστική άποψη,” είπε ο πιο ευφραδής, “καθετί είναι μια αντικειμενοποίηση του νου. Επομένως ο βράχος είναι μέσα στον νου μου”.
“Α, η συζήτησή σας είναι τόσο βαρετή επειδή το μυαλό σας είναι τόσο βαρύ!”.
