Παρακολούθησα τον Ηλία Μαγκλίνη στο επόμενο άρθρο του (συνήθως δεν τον διαβάζω) όπου συνεχίζει με τον φυσικό Μπράιαν Γκριν και τον νομπελίστα υπαρξιστή Αλμπέρ Καμύ. (Και τα βιβλία τους Η δομή του χρόνου… εκδ. Ροπή και Μύθος του Σίσυφου αντίστοιχα.) Γράφει δυο ακόμα σοβαροφανή, όμως εξίσου ανούσια, άρθρα για το θέμα τα οποία δεν θα εξετάσω.
Ο Γκριν επιχειρεί να μας διαφωτίσει ακόμα καλύτερα γράφοντας – Ο Καμύ “αναγνώρισε την αξία του να καταλάβουμε τη δομή του σύμπαντος αλλά… απέρριπτε την πιθανότητα ότι αυτή η κατανόηση μπορούσε να κάνει κάποια διαφορά στο πώς εκτιμάμε την αξία της ζωής”.
Αλλά μελετώντας τη Φυσική επισταμένως, αντιλαμβάνεται μερικά πράγματα:
α) “Πραγματικότητα είναι αυτό που νομίζουμε εμείς: η πραγματικότητα αποκαλύπτεται σ’ εμάς με βάση τις εμπειρίες μας.” (Σωστό. Πώς πείθεται το άτομο από άλλο πως η δική του πραγματικότητα είναι λάθος ή λειψή; Είναι εγκλωβισμένο στη δική του στον νου του.)
β) “Η ανθρώπινη εμπειρία μπορεί να μας παραπλανήσει όσον αφορά την αληθινή φύση της πραγματικότητας. Κάτω από την επιφάνεια βρίσκεται ένας κόσμος που δύσκολα θ’ αναγνωρίζαμε.”
Ούτε ο Μαγκλίνης ούτε ο Γκριν ούτε ο Καμύ φαίνονται να καταλαβαίνουν πως δεν χρειάζονται οι φυσικές επιστήμες και οι αναλύσεις τους για να διαπιστώσει ενδιαφερόμενο άτομο πως η πραγματικότητα που εμπειρόμαστε αλλάζει με την ψυχική ή τη συνειδησιακή μας κατάσταση. Αλλιώς εμπειράται τον εαυτό του και τον κόσμο ο κοιμισμένος, ο υπνοβάτης, ο μεθυσμένος και ο ξύπνιος που γρηγορεί. Και, βέβαια, αλλιώς ένας άγιος, γιόγκι ή μύστης.
Ποιανού είναι η αληθινή πραγματικότητα;
Πώς στην ευχή κρίνουμε; Διότι ένας φυσικός ή χημικός ή βιολόγος ή πανεπιστημιακός μειονεκτεί εξίσου μ’ έναν κοινό αμόρφωτο άνθρωπο ως προς την αληθινή γνώση του Εαυτού του και την αληθινή κατανόηση του κόσμου. Σπάνια, πολύ σπάνια θα συναντήσεις έναν επιστήμονα, έναν καθηγητή πανεπιστημίου, που να είναι διανοητικά και συναισθηματικά ισορροπημένος και ο ψυχισμός του να μην εξουσιάζεται από εγωισμό και μεροληψία.
Μόνο όσοι έχουν μ’ έναν ή άλλο τρόπο, με μια όχι και τόσο κοινή επιμόρφωση και πειθαρχία, εξουδετερώσει, καθυποτάξει ή παραμερίσει τον εγωισμό μπορούν να έχουν αμεροληψία, αντικειμενικότητα και πρόσβαση στην αληθινή πραγματικότητα.
Η ζωή μπορεί να φαίνεται άδικη, παράδοξη, συγχυσμένη. Ο κόσμος αλλοπρόσαλλος, παράλογος, χαώδης – και στην επιφάνεια, και στο βάθος της κβαντοφυσικής ζώνης.
Μα βλέπουμε την σύνολη ζωή και το σύνολο σύμπαν;
Σίγουρα μόνο όποιος έχει τέτοια ολοκληρωτική θέαση μπορεί να κρίνει….