Για τη θέση ο Π λέει μόνο πως αυτή πρέπει να είναι “σταθερή και άνετη”(sthūra–sukha 2.46)Τίποτε άλλο…
1.Στο προηγούμενο Φιλ907: Γιόγκα πρακτική (5) είδαμε πως το Yogasūtra του Π(ατάντζαλι) έχει 8 μέλη (aṅga) ή απόψεις. Γι’ αυτό λέγεται και aṣtāṅga yoga οκταπλή πειθαρχία του Γιόγκα.
Το έργο χωρίζεται σε 4 κεφάλαια – samādhi, sādhana, vibhūti και kaivalya. Το πρώτο δείχνει σε γενικές γραμμές την πρακτική κατεύθυνση προς τη συγχώνευση (samādhi) του ατομικού εαυτού με τον Οικουμενικό (puruṣa). Το δεύτερο δίνει ορισμένες πρακτικές που ο μαθητής εφαρμόζει για να προχωρήσει στην πνευματική ανάπτυξη (sādhana = πρακτική πειθαρχία). Το τρίτο συνεχίζει με πρακτικές μα αποκαλύπτει ορισμένες υπερ-φυσικές δυνάμεις που ο μαθητής μπορεί ν’ αποκτήσει και λέγονται vibhūti: προειδοποιεί όμως πως δεν πρέπει να τις επιδιώξει και να τις ασκεί διότι είναι επικίνδυνη διαδικασία. Το τέταρτο συνεχίζει δείχνοντας πώς η νόηση citta (ή Νους, γενικά) μετασχηματίζεται κι εξαγνίζεται ώστε ν’ αντανακλά πλήρως και μόνο τον ενσυνείδητο εαυτό puruṣa ως θεατή (kaivalya = μοναχικότητα, ενότητα) οπότε δεν παράγονται νέες αιτίες για την άγνοια και ξεχωριστή ύπαρξη στον αέναο saṃsāra(= διαδοχή γεννήσεων και θανάτων).
2.Υπέδειξα πως τα μέλη του Γιόγκα δεν απαιτούν μια διαδοχική μελέτη αρχίζοντας με yama (= ρυθμίσεις συμπεριφοράς), niyama (= ρυθμίσεις αισθηματικών διαθέσεων) και φθάνοντας σε samādhi οριστική συγχώνευση, ενότητα.
Ο Π αναφέρει πολύ νωρίς ως πρακτική άσκηση τον διαλογισμό dhyāna (1.39, 2.11) για την εξουδετέρωση των αδυναμιών, αρνητικών καταστάσεων στον ψυχισμό, διακυμάνσεων, δυσχερειών και άλλων εμποδίων, και την επίτευξη samādhi.
Τι είναι ο διαλογισμός; Ο Π δεν λέει πολλά.
Υπάρχουν πολλά είδη, μερικά καλά κι εγκεκριμένα στη Βεδική Παράδοση και άλλα όχι καλά ή/και επικίνδυνα.
Στα χώρια 1.27-28 ο Π αναφέρει τον ήχο ΟΜ και την επανάληψη του ήχου (japa) ως άσκηση. Αλλά η γενική παράδοση λέει πως αυτός ο ήχος ασκείται κυρίως από αναχωρητές και μοναχούς όχι από κοινούς ανθρώπους απασχολημένους στα εγκόσμια.
Για την άσκηση του διαλογισμού χρειάζεται μια θέση/στάση (āsana). Αυτό το θέμα είναι το 3ο μέλος του Γιόγκα. Για τη θέση ο Π λέει μόνο πως αυτή πρέπει να είναι “σταθερή και άνετη”(sthūra-sukha 2.46)Τίποτε άλλο σχετικά με τη μορφή της!
3.Ο Γιόγκα έτσι όπως ασκείται γενικά έχει πολλές θέσεις – απλές και άνετες και περίπλοκες. Συνολικά είναι 84 όπως λένε τα εγχειρίδια από τον 11ο αιώνα ΚΕ και δώθε!
Η πιο γνωστή θέση είναι η λεγόμενη padmāsana στάση λωτού, ή πιο σωστά “θέση νούφαρο”:
Υπάρχει και η αγνοημένη maitreyāsana (= φιλική θέση) που αναπτύχθηκε στην Αίγυπτο, στην Κίνα και Κορέα.
Είναι αυτή που συνηθίζουμε στη Δύση όταν καθόμαστε σε καρέκλα ή πολυθρόνα, με την πλάτη ίσια, τα δυο πόδια στο πάτωμα και τις παλάμες στα γόνατα.
Χρησιμοποιούνται κι άλλες.
Η θέση νούφαρο λέγεται να είναι η πιο σωστή μα για τους Δυτικούς είναι ασυνήθιστη και απαιτεί αρκετή εξάσκηση αρχικά.
Η φιλική θέση από την άλλη είναι συνηθισμένη κι έτσι άμεσα προσιτή. Το μόνο που χρειάζεται είναι το κεφάλι να είναι στητό και η πλάτη ίσια. Επίσης να μην υπάρχουν εντάσεις. Σημασία δεν έχει τόσο η θέση (μα πάντα το κεφάλι και η πλάτη πρέπει να είναι σ’ ευθεία) όσο η εσωτερική ποιότητα προσοχής και διαλογισμού.
Αυτή τώρα μπορεί να θεωρείται σταθερή και άνετη θέση : sthira-sukham āsanam 2.46.
