οι λεγόμενες καλές τέχνες έχουν καταντήσει σκέτες μανιέρες μαζικής παραγωγής, όχι εμπνευσμένης δημιουργικότητας
Είναι η σύγχρονη ψυχοπάθεια που ενδιαφέρει εδώ. Για τις δυνάμεις που δημιουργούν και πολιτίζουν έχω γράψει συχνά στο παρελθόν: αλήθεια, δικαιοσύνη, μεγαλοψυχία, σοφία.
Τι εννοώ με τη σύγχρονη ψυχοπάθεια;
«Μεταμοντέρνα» θα ήταν καλύτερη επιλογή για να μένουμε στο ψυχοπαθές πνεύμα της σύγχρονης εποχής.
Η ανάπτυξη και πρόοδος των επιστημών αποφάσισε, αφού στον 17ο αιώνα οι λόγιοι χώρισαν το σώμα από τον νου, πως μόνο το σώμα έχει πραγματική υπόσταση και αξία. Το υλικό σύμπαν επίσης όπου το ένα σώμα κινεί το άλλο και το πεδίο της βαρυτικής έλξης κρατά κάποια ισορροπία.
Το απάνθισμα της ανυπόμονης ανάπτυξης ήταν η οικουμενική παιδεία που, στις πολιτισμένες χώρες της Δύσης τουλάχιστον, έκανε «γραμματισμένους» ή «εγγράμματους» όλους τους πολίτες στις αρχές ως τα μέσα του 20ού αιώνα μας.
Μόνο που αντί οι νέοι εγγράμματοι ν’ ανέβουν σε υψηλότερο επίπεδο διανόησης κι εκλέπτυνσης ευαισθησίας, προτίμησαν να σύρουν τη διανόηση και την ευαισθησία στον δικό τους χαμηλό πάτο του τιποτένιου.
Γιατί τα ξαναλέω αυτά όλα;… Διότι οι λεγόμενες καλές τέχνες έχουν καταντήσει σκέτες μανιέρες μαζικής παραγωγής, όχι εμπνευσμένης δημιουργικότητας.
Λέμε «πολιτισμό» τα επικά του Ομήρου, τα δράματα του Αισχύλου και των άλλων, του Σαιξπήρου κλπ., τα μυθιστορήματα του Τολστόι και της Τζέιν Όστιν. Και τα κονσέρτα του Βιβάλντι, του Μότσαρτ, του Μπετόβεν. Και τις ζωγραφιές του Τζιότο, του Φρα Αντζέλικο, του Ντα Βίντσι, του Ελ Γκρέκο. Πώς σχετίζονται αυτά όλα, που έχουν αντέξει τη δοκιμασία των αιώνων, με τις μάζες των μεταμοντέρνων «καλλιτεχνών» στις εικαστικές, λογοτεχνικές, τραγουδοποιές και άλλες «τέχνες»;
Ας πάμε λίγο πίσω, στον πρώτο χρόνο της πανδημίας.
Η Αυγή, αυτή η κατ’ εξοχή κιτρινάδα της Αριστεράς, που τώρα έχει εξαφανιστεί, τι μπορούσε να ξέρει για «δημιουργία» και «πολιτισμό» όταν με τον κατ’ εξοχή συναισθηματισμό του κ. Ξυδάκη (πρώην τσιπριστή βουλευτή κλπ.) κλαιγόταν κάποτε για τα δεινά της φυλής των «δημιουργών» και ζητούσε «επιδοτήσεις» για τους «δημιουργούς», τους οποίους η «φιλελεύθερη» κυβέρνηση της ΝΔ (δεν μπορεί, βλέπετε, να λείψει μια καλή κομματική μπηχτή) άφηνε στο έλεος του κορωνοϊού! Με ποια αληθινά κριτήρια πρέπει το κράτος να δίνει τέτοιες επιδοτήσεις; Δηλαδή να παίρνει λεφτά από εργαζόμενους και μη-εργαζόμενους και να τα σκορπά σε άτομα που αποφάσισαν να γίνουν «καλλιτέχνες»;
Στη Γαλλία επίσης ο Τζακ Λανγκ κλαιγόταν παρομοίως!
Στη Γερμανία γίνονταν συγκεντρώσεις ν’ απελευθερωθούν οι πολίτες από τα μέτρα που περιόριζαν την ατομική τους ελευθερία και το δικαίωμά τους να εισπνεύσουν βαθιά τον κορωναϊό – και μετά να διαδηλώνουν για τη φτωχή υγειονομική υπηρεσία του κράτους που άκαρδα τους αφήνει να πεθαίνουν…
Αυτά όλα τώρα, με την επάνοδο στην ονειροπαρμένη κανονικότητα, όλα έχουν λησμονηθεί. Σε μερικούς αυτό φαίνεται παράξενο…
Λοιπόν, το λέω ξεκάθαρα. Όλοι χτυπηθήκαμε από την πανδημία όχι μόνο οι υστερικοί αναρχοαριστεροί ψευτοκαλλιτέχνες. Γνωρίζω και άλλους του χώρου που έκαναν υπομονή με τις ελάχιστες οικονομίες τους ωσότου ο κίνδυνος περάσει, χωρίς να φωνασκούν με τον τσιριχτό τρόπο των τσιπριστών. Είναι τόσες άλλες χιλιάδες επαγγελματίες και μη που επίσης είχαν ξεμείνει.
Την φτώχεια και την στέρηση μπορείς να την υπομείνεις. Τον θάνατο δεν μπορείς. Είναι μια κι έξω. Το πρόβλημα με την πανδημία είναι πως δεν πεθαίνεις αμέσως. Αρρωσταίνεις πρώτα και το υγειονομικό σύστημα πρέπει να σε φροντίσει όπως και άλλους, να μην πεθάνετε. Και αν πεθάνεις άλλοι πρέπει να φροντίσουν να σε θάψουν. Ναι, είναι σχετικά εύκολο να διαμαρτυρόμαστε εκ του ασφαλούς. Μα πάντα κάποιος (άλλος) θα πληρώσει.
Κανείς δεν σε αναγκάζει να γίνεις «καλλιτέχνης»!
Ούτε αυτοί οι λεγόμενοι «πνευματικοί», οι άνθρωποι «των γραμμάτων και των τεχνών» ούτε κι εμείς οι κοινοί πολίτες έχουμε «δικαιώματα», όπως φωνασκούμε, και συχνά με το μάτι στα χρήματα των άλλων. Είναι η σύγχρονη, μεταμοντέρνα παράνοια – που θέλει ουσιαστικά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να ζει και να απολαμβάνει σε βάρος άλλων!
Όλοι έχουμε καθήκοντα – και κυρίως να σεβόμαστε τους άλλους.