Άγγελος Στάγκος
Πολύ πρόσφατη δημοσκόπηση (Public Issue) καταγράφει διάχυτη δυσαρέσκεια των πολιτών, περί το 90%, που θεωρούν ότι η χώρα βαδίζει προς λάθος κατεύθυνση. Το εύρημα δεν αποτελεί έκπληξη και ίσως να μη χρειαζόταν έρευνα για τη διαπίστωσή του. Ο καθείς αισθάνεται τη δυσαρέσκεια μιλώντας με το οικογενειακό, φιλικό και επαγγελματικό περιβάλλον του, συχνάζοντας σε δημόσιους χώρους συναναστροφής, όπως τα καφενεία, παρακολουθώντας τον τρόπο λειτουργίας και συμπεριφοράς της κυβέρνησης και, κυρίως, από την εμπειρία της καθημερινότητας και της τσέπης του.
Το ουσιαστικό ερώτημα, λοιπόν, είναι το επόμενο. Ποια είναι η σωστή κατεύθυνση που κατά τον ερωτώμενο πολίτη του δείγματος θα έπρεπε να έχει η χώρα, ώστε τα πράγματα να βελτιωθούν και η δυσαρέσκεια να μειωθεί; Το πιθανότερο είναι ότι οι περισσότεροι θα δυσκολεύονταν να απαντήσουν με σαφήνεια και όσοι το κατόρθωναν θα αναφέρονταν αποκλειστικά στα οικονομικά. Αλλά και αυτοί οι τελευταίοι θα είχαν κατά νου την άμεση τέλεση ενός θαύματος από κάποιον θεό, χωρίς απαιτήσεις αλλαγής της θρυλικής «ελληνικής πραγματικότητας». Αγνωστο αν ποτέ υπήρξε, υπάρχει ή θα υπάρξει τέτοιος θεός, τουλάχιστον στις λεγόμενες μονοθεϊστικές θρησκείες.
Η χώρα όντως βαδίζει σε λάθος κατεύθυνση, αλλά αυτή την κατεύθυνση την επέλεξε πολύ μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας, πότε συμμετέχοντας ή θαυμάζοντας τους περίφημους «Αγανακτισμένους» ή τις ανταρσίες της Κερατέας και των Σκουριών, πότε ψηφίζοντας τους Συρανέλ και πότε επιλέγοντας με συντριπτική πλειοψηφία (σχεδόν 62%) στο μυθικό δημοψήφισμα. Με βασικό γνώμονα την επιθυμία να συνεχίσει ο Θεός να βρέχει ευρώ ή να ξανανθίσουν τα ευρώδεντρα. Αυτό δεν έγινε, παρά τις υποσχέσεις των μεν και τις προσδοκίες των δε. Και ο φόβος τώρα είναι μήπως η διάχυτη δυσαρέσκεια οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό γιατί δεν εκπληρώθηκαν οι υποσχέσεις και διαψεύστηκαν οι προσδοκίες. Δεν έγινε δηλαδή το πολυαναμενόμενο θαύμα…
Θα ήταν ασφαλώς διαφορετική η κατάσταση αν οι περισσότεροι από αυτούς που νιώθουν ότι η Ελλάδα δεν βαδίζει σωστά δικαιολογούσαν την άποψή τους με διάφορα επιχειρήματα. Οπως ότι η καινοτομία στην Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και πολύ χαμηλά παγκοσμίως, γιατί «το ρυθμιστικό πλαίσιο και το πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον δεν υποστηρίζουν και συχνά την παρεμποδίζουν», όπως διαπιστώνει έρευνα της διαΝΕΟσις. Ή γιατί η εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες της είναι και λειτουργεί εκτός της σημερινής πραγματικότητας. Ή επειδή είναι εντελώς απαξιωμένες οι έννοιες της αξιολόγησης και της αξιοκρατίας. Ή διότι οι επιδόσεις της δημόσιας διοίκησης γενικά βρίσκονται πάρα πολλές δεκαετίες πίσω σε σύγκριση με τις απαιτήσεις ενός στοιχειωδώς σύγχρονου κράτους. Ή εξαιτίας της γενικευμένης ασυδοσίας που επικρατεί σε όλες σχεδόν τις εκφάνσεις της καθημερινότητας.
Σε όλους αυτούς τους λόγους θα μπορούσαν εύκολα να προστεθούν η απεριόριστη βλακώδης γραφειοκρατία, οι αντιδράσεις κατεστημένων μικρών ή μεγάλων συμφερόντων, οι συμπεριφορές τοπικών κοινωνιών, η ενστικτώδης ροπή του μέσου Ελληνα στις πελατειακές σχέσεις και βεβαίως η ανεπάρκεια και η άγνοια μεγάλου μέρους του πολιτικού προσωπικού, το οποίο όμως εκλέγεται από την κοινωνία. Αρα πρόκειται για μία Ελλάδα που πορεύεται από τη σύστασή της έχοντας ως κανόνα τις στρεβλώσεις και τις εξαιρέσεις. Και με διαχρονική αντίφαση, από τον Καποδίστρια ώς σήμερα, το όραμα της μετάλλαξής της σε κανονική χώρα. Προς το παρόν, πάντως, δεν είναι σε θέση να διαχειριστεί ούτε τα σκουπίδια της!
Σωστά αποφαίνεται η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών ότι τα πράγματα και μαζί τους η χώρα πηγαίνουν προς λάθος κατεύθυνση. Αν, όμως, συνειδητοποιούσαν τους λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό, μάλλον θα ζούσαν σε διαφορετική χώρα με άλλη πορεία.
Πηγή: Καθημερινή
