1. Εξετάζω τον παραμυθιασμένο «μαρξισμό» που εκφράζει ο Βασίλης Ραφαηλίδης στο Η Μεγάλη Περιπέτεια του Μαρξισμού (1999). Κομματικός κουκουές πάντως δεν είναι. Δείχνει να συμπαθεί τον τροτσκισμό και σίγουρα συνεργάστηκε με τον Μιχάλη Ράπτη (1911-96) στην Αλγερία του Μπεν Μπέλα – όπου προωθούνταν η «διαρκής επανάσταση» του Τρότσκι.
Για όποιον έχει μελετήσει λίγο τον Μαρξ και τον κομμουνισμό που αναπτύχθηκε στη Σοβιετία μετά την Οκτωβριανή επανάσταση, γίνεται πολύ σύντομα φανερό πως, παρά την πολυμάθειά του, ο Β. Ραφαηλίδης έχει μόνο ρηχή γνώση της μαρξικής (όχι μαρξιστικής) σκέψης, αυτήν που έχουν γενικά οι κομμουνιστές που δεν διάβασαν τα τελευταία έργα και τις επιστολές του Μαρξ (συμπεριλαμβανομένου και του 3ου τόμου του Κεφαλαίου). Αυτή η ρηχότητα, η γενική μαρξιστική αχώνευτη σκέψη, αναδεικνύεται καθαρά στις διάφορες αντιφάσεις που συναντάμε και, βέβαια, στις θεληματικές παραλείψεις και συγκαλύψεις με τις οποίες ο Β. Ραφαηλίδης εξωραΐζει τον χυδαίο μαρξισμό και τον ήρωά του τον Λένιν.
2. Για τη θεληματική εξαπάτηση αρκούν λίγα σχόλια για τη βιβλιογραφία που απλώνεται σε 13 σελίδες.
Δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου μελέτες δυτικών αντιμαρξιστών για τη μαρξική σκέψη. Π.χ. ο Αυστριακός Böhm–Bawerk που πρώτος το 1896 με το Zum Abschluss des Marxschen Systems (Η Λήξη του μαρξικού συστήματος) ανέλυσε τα λάθη στη μαρξική θεωρία αξίας (και «υπεραξίας»!). Προσθέτω μερικούς κριτικούς: Meek R.L. (1973), Howard M.C. and King J. E., (1977), Dasai M. (1979) Steedman I. (1981) κλπ κλπ.
Για την ελληνική Αριστερά δεν αναφέρει ανανεωτικούς όπως π.χ. ο Νεφελούδης και ο Δ.Ν. Δημητρίου (Νικηφόρος) κλπ.
Αλλά το πιο δηλωτικό της εσκεμμένης γραμμής προπαγάνδας και αποκρύψεων, στρεβλώσεων και παραλείψεων φαίνεται στο ότι ενώ γνωρίζει τον Βολκογκόνοφ και τη βιογραφία του του Στάλιν και τις άλλες αποκαλυπτικές μελέτες του δεν συμβουλεύεται (ή έστω να αναφέρει) τις τρομερές βιογραφίες του Τρότσκι και του Λένιν, μα δίνει εκείνη την απηρχαιωμένη του Ντόιτσερ για τον Τρότσκι και διάφορες παρωχημένες και νερόβραστες για τον Λένιν.
3. Στη σ 326 διαβάζουμε: «Η Οκτωβριανή Επανάσταση δεν ήταν καθόλου δύσκολη υπόθεση για τους κομμουνιστές. Οι δυσκολίες θα εμφανιστούν αμέσως μετά. Και στη Γερμανία οι κομμουνιστές μπήκαν μπροστά αλλά δεν τους ακολούθησαν οι μάζες. Ίσως γιατί δεν ήταν τόσο εξαθλιωμένες όσο στη Ρωσία».
Είναι καταφάνερο πως ο Β. Ραφαηλίδης, παρά την πλούσια βιβλιογραφία που τυπώνει στο τέλος του βιβλίου, δεν ξέρει τι έγινε ούτε στη ρωσική επανάσταση ούτε στις κομουνιστικές απόπειρες από το 1919 ως το 1933 που ανέλαβε ο Χίτλερ στη Γερμανία. Επιπλέον δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται τι ακριβώς λέει ο ίδιος και πόσο αντίθετα είναι αυτά με τη μαρξική (όχι μαρξιστική!) γενική θεωρία και την ύστερη μαρξική σκέψη (βλ. Ι 1, § 4-5).
Λέει πως για να γίνει επανάσταση, για να εξεγερθούν οι μάζες, πρέπει αυτές να είναι εξαθλιωμένες, μα όχι διότι αυτό επιτάσσει το ιστορικό γίγνεσθαι σύμφωνα με την κλασική μαρξική θεωρία που θέλει τους προλετάριους, όταν οι γενικότερες συνθήκες παραγωγής είναι ώριμες, να στραφούν κατά των αστών καπιταλιστών.
4. Μια συνθήκη, θα αντιτάξει κάποιος, είναι η εξαθλίωση των μαζών των εργαζομένων. Αυτός ο κάποιος, όμως, δεν ξέρει ούτε τον Μαρξ ούτε το ιστορικό γίγνεσθαι. Διότι στην εξελικτική πορεία ακόμα και του 19ου αιώνα ο Μαρξ έβλεπε πως οι συνθήκες των εργαζομένων βελτιώνονταν αλματωδώς – από το 1800, ας πούμε, ως το 1855 που έγραφε το Κεφάλαιο και άλλα ώριμα έργα. Οπότε η εξαθλίωση μειωνόταν, δεν αυξανόταν. Οπότε δεν ήταν αυτή η συνθήκη που είχε στο μυαλό του. Όχι, για τον Μαρξ ήταν η ιστορική αναγκαιότητα, καθώς το καπιταλιστικό σύστημα ανεξαρτητοποιούνταν πλήρως από το φεουδαρχικό και αναπτυσσόταν στην καθαρή μορφή του, όπως στις Δυτικές χώρες στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, στην εποχή του Μαρξ.
5. Ήταν ακριβώς οι εκβιομηχανισμένες χώρες, η Αγγλία πρώτη και μετά η Γαλλία, η Γερμανία και η Αμερική, που ακολουθούσαν το διαλεκτικό προτσέσο, την ιστορική εξέλιξη κατά τη μαρξική θεωρία που θα οδηγούσε στη δικτατορία του προλεταριάτου και μετά στην αταξική κοινωνία. Κάτι που δεν έγινε!
Ούτως ή άλλως (α) η Γερμανία ήταν, συγκριτικά με τη φεουδαρχική Ρωσία πολύ πιο εκβιομηχανισμένη, καπιταλιστική χώρα· (β) οι συνθήκες στη μεταπολεμική Γερμανία ήταν τρισάθλιες με εκατοντάδες χιλιάδες απόστρατους άνεργους, τα παράνομα τάγματα, τις εγκληματικές συμμορίες και τον τρομερό πληθωρισμό· (γ) οι κομουνιστές είχαν να αντιμετωπίσουν ακροδεξιές οργανώσεις οπλισμένες και αδυσώπητες κυβερνητικές δυνάμεις, παρότι η κυβέρνηση ήταν σοσιαλιστική. Πρώτα οι κομμουνιστές σφαγιάστηκαν τον Ιανουάριου 1919 στο Βερολίνο και, μετά, τον Απρίλιο στο Μόναχο – και τις 2 φορές από τα Friekorps “τα ελεύθερα σώματα” της κυβέρνησης του σοσιαλδημοκράτη F. Ebert.
Αργότερα οι προλετάριοι πήγαν αυτόβουλα όχι με τους κομουνιστές, μα με τους Ναζί του Χίτλερ!
6. Στη σ 329, πάλι, διαβάζουμε πως «η καπιταλιστική Δύση έφτασε το 1991 για να καταφέρει κάτι σημαντικό στο κυνήγι του κομμουνισμού».
Οι κακοί στο έργο αυτό του Β. Ραφαηλίδη είναι οι δυτικοί καπιταλιστές. Για όλα φταίνε αυτοί και αυτοί, λέει (!) επέφεραν την πτώση της Σοβιετίας. Είναι τόσο μουχλιασμένο το μυαλό του που δεν θέλει να παραδεχθεί το αυτονόητο και το ολοφάνερο (όπως το αποδέχθηκαν πολλοί πρώην κομμουνιστές) πως κάθε κομμουνιστικό σύστημα θα καταρρεύσει νομοτελειακά – διότι είναι σαθρό. Η Σοβιετία κατέρρευσε από τις εσωτερικές αδυναμίες και αντιφάσεις της που ήθελαν να αλλάξουν το σύστημα μα όχι τον λενινισμό που γέννησε κι έτρεφε το σύστημα!
Λίγες γραμμές πιο κάτω διαβάζουμε: «Η σταλινικής καταγωγής σχιζοφρένεια συνεχίζεται, αλλά… την επέβαλε ο οικουμενισμός του πολυεθνικού κεφαλαίου»!
Δεν βλέπει τη δική του αντίφαση εδώ.
Πάντα μας φταίει ο άλλος, ο κακός, ενώ εμείς είμαστε καλοί, αθώοι. Ο Β. Ραφαηλίδης πρέπει να ήταν βλαμμένος. Ακόμα και τη δική του σχιζοφρένεια θέλει να την έχει επιβάλει ο καπιταλισμός ενώ, λέει αντιφάσκοντας, την ξεκίνησε ο Στάλιν – που ήταν ιστορικά αναγκαίος στη λενινιστική εξέλιξη!!!