1. Υπάρχει μια γενική εντύπωση πως ο κάθε πολίτης οφείλει να συνεισφέρει στα έσοδα του κράτους ανάλογα με τη δική του εισοδηματική ικανότητα. Η εντύπωση είναι λανθασμένη. Οι πολίτες δεν συνεισφέρουν ανάλογα με την εισοδηματική τους ικανότητα ούτε πρέπει!
Η εντύπωση δημιουργήθηκε και συνεχίζει να επικρατεί από τη φορολόγηση που αυξάνεται καθώς αυξάνεται το εισόδημα εργαζομένων. Λέγεται αναλογική φορολογία. Προέρχεται από τον πρώτο κανόνα φορολογίας του Άνταμ Σμιθ που ζητούσε οι πολίτες να συνεισφέρουν όσο το δυνατόν ανάλογα με τις ιδιαίτερες ικανότητές τους, ανάλογα με το εισόδημα που απολαμβάνουν.
Αυτός δεν είναι καθόλου σαφής και δίκαιος κανόνας, παρότι επιφανειακά μοιάζει πολύ δίκαιος. Θα ήταν σαφής και δίκαιος μόνο αν ίσχυαν ορισμένες άλλες προϋποθέσεις.
2. Σήμερα (τέλος Ιουνίου 2019), με την ισχύουσα φορολόγηση έχουμε το εξής παράδοξο που αγγίζει τη σχιζοφρένεια.
Ένας που έχει εισόδημα ας πούμε 100.000 από την εργασία του σε επιχείρηση, πληρώνει “αναλογικό” φόρο 38.000 (αφού ο ανώτατος είναι 45%). Ένας που έχει 100.000 από μερίσματα χωρίς να εργάζεται πληρώνει μόνο 10.000!!!
Μπορεί να λέγεται “αναλογικό” το σύστημα και μπορεί να κομπάζουν οι αριστεροί μα και άλλοι κυβερνήτες για την εύνοια που δείχνουν στην “επιχειρηματικότητα”, μα το σύστημα δεν είναι καθόλου αναλογικό, και ουσιαστικά αποτρέπει την επιχειρηματικότητα.
Το σκεπτικό πίσω από αυτό το αποκρουστικό σύστημα είναι πως το εισόδημα από μερίσματα μπορεί να επενδυθεί κι έτσι να προωθεί το “επιχειρείν”. Πιθανώς. Μα και το εισόδημα του εργαζόμενου μπορεί να επενδυθεί, είτε απευθείας σε μετοχές είτε έμμεσα σε καταθέσεις που η Τράπεζα θα επενδύσει ή δανείσει. Οπότε το σκεπτικό είναι παρανοϊκό κι ενδεχομένως κρύβει κάποια πονηριά.
3. Ο Π. Μανδραβέλης έγραψε (σ10 Κυριακάτικη Καθημερινή 30/6/19): “Ιδρύονται πολλές νέες επιχειρήσεις… αλλά ελάχιστες μεγαλώνουν. Τα γραφειοκρατικά εμπόδια είναι πολλά και τα αντικίνητρα μεγάλα. Το φορολογικό σύστημα τιμωρεί όσους εργάζονται και τις επιχειρήσεις που παράγουν. Αντιθέτως, επιβραβεύει τους ραντιέρηδες, τους εισοδηματίες από κάθε μορφή κεφαλαίου”. Και φυσικά έχει απόλυτο δίκιο.
Τι είναι “ραντιέρης”;
Ένα λεξικό εξηγεί – “εισοδηματίας εκ χρεογράφων” (χρεόγραφο= συμβόλαιο, ομόλογο δανείου). Είναι δηλαδή κάποιος που δανείζει ή “επενδύει” και εισπράττει τόκο ή μέρισμα (αντίστοιχα).
Άλλο λεξικό, ακριβέστερο, εξηγεί “προσοδούχος που λαμβάνει εισόδημα από τόκους κι ενοίκια”. Αυτή είναι ακριβέστερη έννοια διότι η λέξη προέρχεται από τη γαλλική rentier (αγγλική όμοια): αυτή καταδείχνει αρχικά εισοδηματία που παίρνει ενοίκιο (rente/rent=ράντα) μισθώνοντας τη γη του. Αργότερα η έννοια επεκτάθηκε να καλύψει ενοίκιο από σπίτια ή γραφεία και τόκους ή μερίσματα.
4. Επανειλημμένα σε αυτό το ιστολόγιο τονίσαμε την αδικία και αναποτελεσματικότητα κάθε μορφής αναλογικής φορολογίας που όντως τιμωρεί τον εργαζόμενο κι επιβραβεύει τον ραντιέρη μα και τον τεμπέλη και τον απατεώνα.
Από πού κι ως πού, με ποια λογική, κάποιος που εργάζεται σκληρότερα και παράγει (παρά τα εμπόδια ενός διεφθαρμένου κράτους) περισσότερα, να πληρώνει περισσότερα για να επιβραβεύονται με επιδοτήσεις κλπ κηφήνες κάθε τύπου;
Το μόνο δίκαιο και καθαρό σύστημα είναι η Γεωφορολόγηση, δηλ. η φορολόγηση της αξίας της γης (δίχως τα εγγειοβελτιωτικά έργα, όπως κτήρια, καλλιέργειες, εξορύξεις κλπ). Ή, με άλλους όρους, η είσπραξη από το κράτος της προσόδου (rente/rent).
Τη Γεωφορολόγηση την εξηγήσαμε αναλυτικά κι εκτενώς εδώ σε πάμπολλα άρθρα, παραπέμποντας στην κοινή γνώμη όλων των οικονομολόγων πως είναι το μόνο σύστημα που δεν προκαλεί στρεβλώσεις στην οικονομία!