Τελευταίος είναι ο αρχηγός, ο ηγέτης της αγέλης. Αυτός φροντίζει ώστε κανείς να μη μείνει πίσω. Αυτός διατηρεί την ενότητα και τη δομή του κοπαδιού, μα και την κατεύθυνση της πορείας τους . Αυτός θα τρέξει όπου χρειαστεί, μπροστά ή στα πλάγια και θα δώσει την όποια βοήθεια, όπου χρειάζεται.
Λέγεται στην Ταοϊκή παράδοση της Κίνας πως στην πανάρχαια εποχή των σοφών και γνωστικών, ο λαός δεν γνώριζε ποιοι κυβερνούσαν, ούτε τα ονόματα ούτε τα πρόσωπα. Γνώριζε μόνο πως υπήρχαν κάποιοι κυβερνήτες και πως όλα ήταν αρμονικά στην κοινωνία και στη Φύση.
Ακόμα νωρίτερα στη Chandogya Ουπανισάδα, στην αρχαιότατη Ινδία, λέγεται πως σε κάποια εποχή σε κάποια χώρα δεν υπήρχε έγκλημα, ούτε πορνεία, ούτε μεθύσι, ούτε απάτη, γιατί ο Ηγεμόνας ζούσε και κυβερνούσε με την καθοδήγηση του Πνεύματος έχοντας συνειδητοποιήσει τον Ύψιστο Εαυτό του ένα και ίδιο με τον Εαυτό του σύμπαντος.
Ας αφήσουμε όμως τις μυθολογίες και ας κοιτάξουμε το ζωντανό παράδειγμα της αγέλης των λύκων.
Εδώ βλέπουμε τη δομή (και σοφία) του κοπαδιού καθώς μετακινείται. Ας έχουμε υπόψη
μας πως ο λύκος είναι συχνά ένα μοναχικό γενικά ζώο και έχει μόνο έναν/μια σύντροφο
για να κάνει οικογένεια. Αλλά στις μετακινήσεις ή σε πόλεμο σμίγουν σε αγέλη.
Στην εμπροσθοφυλακή, κυκλωμένα με κόκκινο, είναι τα γερασμένα, άρρωστα και αδύναμα ζώα, έτσι που αυτά να δίνουν έναν ασφαλή ρυθμό στην πορεία τους· αλλιώς αυτά θα έμεναν πίσω και θα χάνονταν.
Τα επόμενα 5 , σε κίτρινο, είναι τα πιο δυνατά και μαχητικά ζώα που φρουρούν την αγέλη από ξαφνική κατά μέτωπο επίθεση από μπροστά.
Στο μέσο είναι η κύρια ομάδα και πολυπληθέστερη.
Πίσω είναι 5 πάλι από τους πιο δυνατούς και μαχητικούς, σε πράσινο, η οπισθοφυλακή, που φρουρούν την αγέλη από επίθεση από τα πλάγια ή από τα όπισθεν.
Τελευταίος είναι ο αρχηγός, ο ηγέτης της αγέλης. Αυτός φροντίζει ώστε κανείς να μη μείνει πίσω. Αυτός διατηρεί την ενότητα και τη δομή του κοπαδιού, μα και την κατεύθυνση της πορείας τους . Αυτός θα τρέξει όπου χρειαστεί, μπροστά ή στα πλάγια και θα δώσει την όποια βοήθεια, όπου χρειάζεται. Και βέβαια είναι ο ισχυρότερος και σοφότερος και μπορεί έτσι να επιβάλλει σε κάθε περίσταση την αναγκαία πειθαρχία.
Αυτός δεν παρελαύνει μπροστά επιδεικνύοντας τη ματαιοδοξία του και δεν φοβάται πολιτικό κόστος κι εκλογές. Είναι ο εκλεκτός ελέω Φύσης και πολύπειρος λόγω ζωής· κι έτσι φροντίζει όχι κομματικούς, συγγενείς και φιλαράκια μα ολόκληρη την αγέλη!
Στην εποχή μας η κατάσταση έχει ανατραπεί. Οι κυβερνήτες φροντίζουν να τους γνωρίζει ο λαός για να τους ψηφίζει – μα γνωρίζει οδυνηρά πως υπάρχει κακοδιοίκηση και δυσαρμονία παντού, και η εγκληματικότητα αυξάνεται, όποιος πολιτικάντης και αν βγει ανώτατος άρχων. Υπάρχουν βέβαια τα αρχαία κείμενα που μιλούν καθαρά για σοφούς κι ενάρετους κυβερνήτες και τους συνετούς τρόπους με τους οποίους διοικούσαν. Μα στην εποχή μας ούτε οι μάζες, ούτε οι άτσαλοι κυβερνήτες ούτε καν οι πανεπιστημιακοί και ιεράρχες ενδιαφέρονται στο ελάχιστο – πέρα από λόγια αυτοπροβολής – για σοφία και αρετή. Η σοφία έχει αντικατασταθεί από εξυπνακισμό κσι η αρετή από υποκρισία.
Πάω πάλι στην Ινδία, του Μεσαίωνα τώρα, οπότε ο μεγάλος βασιλιάς Sundarapaṇḍya (7ος αιώνας) που ήταν και μορφωμένος λόγιος και ποιητής, έγραψε ανάμεσα σε πολλά άλλα –
राप्य चलानधिकारान् शत्रुषु मित्रेषु बन्धुवर्गेषु ।
Prāpya calanādhikārān śatrusu mitreṣu bandhuvargeṣu,
नापकृतं नोपकृतं न सत्कृतं किं कृतं तेन ॥
Nāpakṛtam nopakṛtam na satkṛtam: kim kṛtam tena.
Έχοντας αναλάβει την άστατη εξουσία, αν ο ηγέτης δεν έχει εξουδετερώσει τους εχθρούς [της κοινωνίας], αν δεν έχει προαγάγει άξιους φίλους και δεν έχει τιμήσει συγγενείς, τότε τι έχει κάνει;
Ούτε η αριστεία, ούτε η αξιοκρατία ούτε η καλή οικογένεια ήταν τότε ρετσινιές!