1. Η λέξεις πλούσιος, καπιταλιστής και κεφάλαιο και κέρδος (κυρίως), θεωρούνται από πολλούς «βρόμικες» καθώς εκδηλώνουν εκμετάλλευση. Αυτή είναι μια πελώρια πλάνη.
Υπάρχουν πολλοί πλούσιοι των οποίων ο πλούτος είναι αποτέλεσμα σκληρής και ηθικά νόμιμης εργασίας.
Μετά, εφόσον το κεφάλαιο είναι αγαθά που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή άλλων αγαθών, (οχήματα, εργαλεία, κτήρια), τότε κάθε μάστορας ή μαγαζάτορας επίσης είναι καπιταλιστής. Η ράφτρα με τις βελόνες, τις μεζούρες, τα ψαλίδια και τις κλωστές τηςˑ ο ξυλουργός με τα σφυριά, τις πρόκες, τις βίδες, την πλάνη και τον τόρνο τουˑ ο ηλεκτρολόγος με τα κατσαβίδια και τα καλώδια του κλπ: όλοι αυτοί είναι κεφαλαιοκράτες (=καπιταλιστές).
Το κέρδος είναι μια σύνθετη έννοια που αναφέρεται στην αμοιβή κάποιου συντελεστή στην παραγωγή. Ο μισθός υπαλλήλου, το μεροκάματο μιας καθαρίστριας, είναι αμοιβή εργασίας, δηλαδή το κέρδος του εργαζόμενου.
2. Η μεγαλύτερη δυσκολία στην κοινή κατανόηση της οικονομίας και των προβλημάτων της, συγκεντρώνεται στο «κέρδος».
Μια επιχείρηση (επιπλοποιία, σωληνουργία, υφαντουργία) έχει 60 υπαλλήλους. Αυτοί παίρνουν μισθούς από, ας πούμε 3.000 ως 600 το μήνα. Η σύνολη μισθοδοσία είναι, ας πούμε, 100.000.
Αν ο τζίρος της επιχείρησης είναι, ας πούμε, 1.000.000, οι απλοϊκές μάζες λένε – «Α! τεράστια κέρδη, 900.000 ενώ οι εργαζόμενοι όλοι παίρνουν μόλις 100.000!»
Μα βέβαια τα «κέρδη» της επιχείρησης δεν είναι ούτε τα μισά!
Σήμερα (2016-7) που η φορολογία επιχειρήσεων κυμαίνεται από 40% ως 70%, στον συνολικό ακαθάριστο τζίρο 1 εκμ, το μισό είναι φόροι και αφήνει μόλις 500.000 για τους εργαζόμενους και την επιχείρηση. Έτσι, αφαιρώντας τη σύνολη μισθοδοσία η επιχείρηση μένει τώρα με 400.000 μόνο.
3. Το ποσό 400.000 δεν είναι, φυσικά, «κέρδος».
Πρώτα πρώτα, εκτός από τη μισθοδοσία, η επιχείρηση θα πληρώσει τις εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία που μπορεί να είναι, ας πούμε, 40.000, συνολικά. Έτσι μένουν 360.000.
Μετά είναι οι πρώτες ύλες που κοστίζουν, ας πούμε, 160.000. Έτσι τώρα μένουν 200.000.
Αλλά και από αυτά πρέπει να πληρωθούν τρέχοντα έξοδα όπως ηλεκτρισμός, νερό, τηλέφωνο κλπ, ας πούμε 50.000. Έτσι μένουν 150.000 για την επιχείρηση.
Μα ούτε κι αυτό το ποσό είναι «κέρδη». Διότι κι από αυτό πρέπει να καλυφθεί το κόστος της φθοράς του κτηρίου, των μηχανημάτων και άλλων συνέργων και των οχημάτων. Αν στρογγυλέψουμε το κόστος σε 50.000, θα μείνουν 100.000.
Αν μάλιστα η επιχείρηση έχει χρέος σε τράπεζα, θα πληρώνει και τόκους έτσι που τελικά να μένουν 60 ή 70 χιλιάδες.
Μα και αυτό το ποσό είναι μείγμα και χρειάζεται πρόσθετη ανάλυση.
4. Λίγες επιχειρήσεις λειτουργούν με αυτάρκεια. Οι περισσότερες έχουν κάποιο χρέος, μικρό ή μεγάλο. Σε ορισμένες περιπτώσεις το δάνειο μπορεί να μη χρησιμοποιήθηκε στην παραγωγή αλλά μόνο στον προσωπικό εμπλουτισμό και την καλοπέραση του επιχειρηματία.
Αλλά δεν είναι όλες οι επιχειρήσεις τέτοιου είδους. Και σε αυτό φταίνε οι τράπεζες που δεν κάνουν ενδελεχή έλεγχο πριν τη χορήγηση του δανείου και αργότερα, έλεγχο για τη χρήση του. Μπορεί ακόμα να υπάρχει διαπλοκή μεταξύ τράπεζας και επιχειρηματία. Τέτοιες δραστηριότητες συνιστούν απάτη.
Αλλά υπάρχουν κι άλλες παρεξηγήσεις σχετικά με το κέρδος. Η πιο σημαντική αφορά την αμοιβή του κεφαλαίου και την αμοιβή της γης, δηλαδή του αληθινού κέρδους και της προσόδου. Αυτή η διαφορά είναι το κλειδί στην κατανόηση.
Το κέρδος είναι η αμοιβή της εργασίας του επιχειρηματία που οργανώνει, διοικεί και ρισκάρει.
Η πρόσοδος είναι η αυξανόμενη αξία της γης και μια αμοιβή για την οποία ο παραλήπτης δεν εργάστηκε διόλου. Εργάστηκαν για αυτόν άλλοι επιχειρηματίες, δημόσιες υπηρεσίες, επιστήμονες, εφευρέτες, καλλιτέχνες, δηλαδή η κοινότητα στο σύνολό της. Εδώ είναι η εκμετάλλευση!
