1. Πολλά και διάφορα γράφουν οι αυτοανακηρυττόμενοι οπαδοί του φιλελευθερισμού. Ομοίως και οι εχθροί που συνήθως αναφέρονται στον “νεοφιλελευθερισμό” και αντιπαραθέτουν ισότητα και σοσιαλισμό – καταστάσεις ανύπαρκτες κι ανέφικτες.
Πρώτα πρώτα ας διευκρινίσουμε πως ο “νεοφιλελευθερισμός” της κας Θάτσερ στη Βρετανία και του Ρέιγκαν στην Αμερική με την ακρισία και την ασυδοσία του δεν είναι φιλελευθερισμός αλλά νέο-συντηρητισμός τον οποίο καταδικάζει δίχως δεύτερη σκέψη ο κλασικός φιλελευθερισμός.
Μετά, ισότητα και σοσιαλισμός είναι μια καθαρά ουτοπική κατάσταση που οι αναρχοαριστεροί χρησιμοποιούν με βλαμμένο μυαλό και μπόλικο λαϊκισμό για να καταλάβουν την εξουσία για πάρτη τους. Ούτε είναι ούτε μπορούν να γίνουν ίσοι οι άνθρωποι σε οποιαδήποτε γνωστή μας κοινωνία.
Ούτε χρειάζεται πολλή σκέψη για να το διαπιστώσει αυτό κάποιος. Η καραμέλλα «ίσες ευκαιρίες» έχει γλύκα όχι όμως θρεπτικότητα. Τα περί ίσων ευκαιριών είναι μεν ορθά, μα δεν παράγουν ισότητα.. Επομένως δεν ευσταθεί και ο ισχυρισμός πως με την ισότητα έρχεται η ελευθερία.
Επομένως καταρρέει και το ονειρικό, ουτοπικό οικοδόμημα του πλάνου σοσιαλισμού.
2. Υπάρχουν τεράστιες διαφορές στους ανθρώπους που ποτέ δεν θα είναι δυνατόν να εξισωθούν. Εκτός από τις σωματικές υπάρχουν οι πολύ πιο κομβικές ή δραστικές διαφορές του νου. Όπως ο σακάτης δεν μπορεί να κάνει όσα ο αρτιμελής, έτσι και ο βλάκας δεν μπορεί να κάνει όσα ο ευφυής.
Κάνοντας την αριστεία ρετσινιά οι Μπαλτάδες της Αναρχοαριστεράς επιχειρούν, από άγνοια και αλαζονεία ίσως και μοχθηρία, να σακατέψουν την ευφυΐα, η οποία ποτέ δεν θα δεχθεί ισότητα με τη βλακεία. Δυστυχώς οι «δεξιοί» δεν λένε κάτι σαφώς καλύτερο.
Γνωρίζουν όλοι, εκτός από ευφάνταστους και αμαθείς εξουσιομανείς, πως ένας αιώνας πειραματισμών του κουμμουνισμού δεν απέδωσε παρά μόνο καταπίεση, ανισότητα και αθλιότητα για τις μάζες.
Πολλοί αναρχοαριστεροί ισχυρίζονται πως οι κατάλληλοι άνθρωποι (σαν τον Λένιν, ας πούμε) θα εδραίωναν τον αληθινό σοσιαλισμό με τις ελευθερίες που επαγγέλλεται ο (νέο)φιλελευθερισμός.
Ποτέ. Ο Λένιν δεν ήταν κατάλληλος, όπως φάνηκε από τους οικονομικούς πειραματισμούς του, την ίδρυση της μυστικής αστυνομίας και την αποτυχία του να διασφαλίσει κατάλληλους διαδόχους, αντί του Στάλιν. Οι κατάλληλοι άνθρωποι γνωρίζουν κι έτσι δεν θα γίνουν ποτέ αναρχοαριστεροί και σίγουρα δεν θα εφαρμόσουν ποτέ σοσιαλισμό.
3. Ο φιλελευθερισμός δεν είναι “καθόλου ελευθερία λόγου, ελευθερία έκφρασης, ελευθερία στο επιχειρείν και στην ιδιωτική πρωτοβουλία… και το αξίωμα των ίσων ευκαιριών” όπως γράφουν/λένε πολλοί αποκαλούμενοι φιλελεύθεροι (Η. Μαγκλίνης: “Ελευθερία ή ισότητα”, Καθημερινή 6/9/2016). Αυτά που έχουν γράψει ή γράφουν διάφοροι όπως ο Ανδριανόπουλος, Μάνος, Χατζηγάκης κ.α δεν αποδίδουν τον φιλελευθερισμό αλλά έναν “πεφωτισμένο καπιταλισμό με μπόλικο κρατισμό”.
Όπως διακρίνει ο προσεκτικός αναγνώστης οι όροι πιο πάνω έχουν ταυτολογία. Οι όροι “ελεύθερο επιχειρείν, ιδιωτική πρωτοβουλία, ελεύθερη οικονομία” και παρόμοιοι δεν ανήκουν στις βασικές αρχές του φιλελευθερισμού. Είναι δευτερεύοντα φαινόμενα, παράγωγα της εφαρμογής των βασικών αρχών.
Έχω σε προηγούμενα σημειώματα δώσει 9 βασικές ελευθερίες (ή δικαιώματα) που πρέπει να διασφαλίζονται από το Σύνταγμα ή τη νομοθεσία της όποιας Πολιτείας. Αυτά είναι (επαναλαμβάνω):
i) σωματική ακεραιότητα· ii) ελεύθερη πρόσβαση στη γη· iii) τροφή·
iv) ελεύθερη έκφραση· v) ελεύθερη μετακίνηση· vi) ελεύθερη συνάθροιση·
vii) προσωπική περιουσία· viii) και υπόληψη· ix) και ησυχία.
Βασική προϋπόθεση για όλες αυτές είναι ότι στην άσκηση τους δεν παρεμποδίζουν άλλους από την απόλαυση των ίδιων ελευθεριών.
4. Μερικές διευκρινήσεις εδώ είναι απαραίτητες.
iii) Τροφή: Αυτό δεν σημαίνει πως μπαίνεις σε σουπερμάρκετ ή περιβόλι και παίρνεις ό,τι γουστάρεις. Το βρέφος τρέφεται από τη μητέρα, το παιδί από γονείς ή κηδεμόνες και ο ενήλικας από την εργασία του, που ξεδιπλώνεται με τις ελευθερίες IV, V, VI. Αν αυτές οι 3 διασφαλιστούν πλήρως, εξασφαλίζεται τότε και το λεγόμενο δικαίωμα εργασίας.
vii) Περιουσία. Η γη δεν μπορεί να υπάγεται στην κατηγορία “περιουσία” παρότι ο καθένας μπορεί να έχει κατοχή. Τα ακίνητα πάνω στη γη κι άλλα έργα όπως καλλιέργειες κι εξορύξεις, ναι, είναι περιουσία.
Ο John Locke (γύρω στο 1700) θεωρείται ο πατέρας του φιλελευθερισμού στη σύγχρονη Ευρώπη. Στο Δεύτερο Δοκίμιο για Κυβέρνηση εξηγεί πως η εργασία του ανθρώπου ανήκει στον ίδιο, η ενέργεια προέρχεται από τον εαυτό του, κι έτσι μόνο όπου αυτή εισέρχεται και συγχωνεύεται με το προϊόν μπορεί να θεωρείται προσωπική περιουσία (§ 26). Φυσικότατο. Υπάρχουν βέβαια κληρονομιές και δώρα.
ix) Ησυχία: Κάθε άνθρωπος (και οικογένεια) πρέπει να έχει την ησυχία και ιδιωτικότητά του, άσπρος, μαύρος, κίτρινος ή ό,τι άλλο, να μπορεί να λατρεύει όποια θεότητα και να ντύνεται ή να τρώει όπως θέλει – εφόσον δεν καταπιέζει ή ενοχλεί άλλους.
ii) Ελεύθερη πρόσβαση στη γη: Αυτό είναι μια εντελώς παραμελημένη ελευθερία. Ο Λοκ την είχε προτείνει (όπως και ο Πλάτων στο Νόμοι και άλλοι) αλλά με τον όρο πως “δεν δημιουργεί μειονέκτημα” για άλλους, δηλ. εφόσον υπάρχει “αρκετή και της ίδιας ποιότητας” για όλους (§ 32). Αυτόν τον όρο σήμερα τον εξασφαλίζει μόνο η Γεωφορολόγηση.
Αν αυτές οι συνθήκες δεν επικρατούν, δεν υπάρχει ελευθερία. Μόνον όποιος πρεσβεύει αυτές τις συνθήκες μπορεί να θεωρείται φιλελεύθερος.
