ΠΟ52: Φιλελευθερισμός (2)

1. Σήμερα οι σοσιαλδημοκράτες νομίζουν πως είναι κεντρώοι, κεντροδεξιοί ή νεοφιλελεύθεροι. Δεν καταλαβαίνουν πως και αντιφατικό και ασύμβατο είναι το να συνδυάζεις με οποιονδήποτε τρόπο σοσιαλισμό και φιλελευθερισμό. Ο σοσιαλισμός περιορίζει και καταπιέζει την ελευθερία ενώ η ελευθερία διώχνει τον σοσιαλισμό σε κάθε μορφή του. Οι δύο απόψεις ή καταστάσεις της κοινωνίας και διακυβέρνησης είναι ασυμβίβαστες, όπως σκοτάδι και φως.

Δεν είναι διόλου παράξενο που υπάρχει αυτή η σύγχυση στη νοοτροπία πολλών καλοπροαίρετων ανθρώπων, έγκριτων δημοσιογράφων, ευρυμαθών καθηγητών, κ.λπ. Υπάρχει παρόμοια σύγχυση σχετικά με δικαιώματα, ελευθερίες, ανισότητες και παρόμοια.

Σε αυτό το άρθρο εξετάζω τις αναγκαίες ελευθερίες που η Πολιτεία πρέπει να εξασφαλίζει σε όλους τους πολίτες της. Αυτές είναι και τα φυσικά δικαιώματα τα οποία θα εξασφαλιστούν μόνο αν και εφόσον οι πολίτες όλοι τηρούν το αντίστοιχο καθήκον να μην τα παραβιάζουν.

2. Σήμερα οι άνθρωποι έχουν εξυφάνει με τη φαντασία τους διάφορα δικαιώματα τα οποία εξαγγέλλονται βροντερά ως συνθήματα σε κάθε σχετική ευκαιρία: δικαίωμα για κατώτατο μισθό (ή σύνταξη), για παιδεία, για εργασία, για μη-εργασία (=απεργία), για περίθαλψη κ.λπ. κ.λπ.

Αυτά όλα είναι σαχλαμάρες. Είναι ανόητες επινοήσεις ανθρώπων που σκέφτονται και ζουν πολύ μηχανικά στην κοινή σοσιαλδημοκρατία, δίχως αναφορά στην πραγματικότητα. Κι έτσι σφυρηλατούν πρόσθετες αλυσίδες για τον εαυτό τους – και για άλλους.

Υπάρχουν φυσικοί νόμοι που κυβερνούν το περιβάλλον και τον οργανισμό του ανθρώπου και αυτοί ούτε αλλάζουν ούτε τροποποιούνται, αλλά επιτρέπουν σε συσκευές που εφευρίσκουν οι άνθρωποι να παρακάμψουν ορισμένους νόμους. Π.χ. ο άνθρωπος εκ φύσεως δεν μπορεί να πετά μα έχει επινοήσει διάφορες συσκευές, όπως αεροπλάνα ή τεχνητά φτερά, με τα οποία πετά. Αν όμως τα τεχνητά φτερά χαλάσουν, ο χρήστης θα τσακιστεί στο έδαφος.

Εκ φύσεως, για να ζήσει ο άνθρωπος πρέπει να έχει τη σωματική του ακεραιότητα και την απρόσκοπτη λειτουργία των αισθήσεων και των οργάνων του. Η ελευθερία του πηγάζει από αυτούς τους περιορισμούς που του επέβαλε η Φύση.

3. Εκτός από αμελητέες περιπτώσεις, οι άνθρωποι γεννιούνται αρτιμελείς – με κεφάλι, σώμα, δύο χέρια και δύο πόδια. Κι αυτή είναι η φυσική τους κατάσταση. Η Φύση δεν μας δίνει, όπως σε θεϊκά ή τερατόμορφα πλάσματα της μυθολογίας ή θρησκείας, πολλά πρόσωπα, χέρια και πόδια.

Δοσμένη από τη φύση, αυτή η (περιορισμένη) σωματική ακεραιότητα είναι το δικαίωμα και η ελευθερία του. Δίχως αυτήν ο άνθρωπος θα πεθάνει ή θα περιοριστεί η ζωή και η δράση του.

Αλλά για να συνεχίσει να υπάρχει και να δρα, ο άνθρωπος εκ φύσεως πρέπει να έχει εντυπώσεις, αέρα, τροφή στέρεη και υγρή, και ανάπαυση.

Εντυπώσεις και αέρα παίρνει πολύ εύκολα. Μπορεί κάποιος να δεθεί και να φιμωθεί έτσι που να μην αναπνέει, οπότε σε λίγα λεπτά θα πεθάνει. Ή μπορεί να φυλακιστεί σε ένα κατασκότεινο μπουντρούμι με φιμωμένο στόμα και βουλωμένα αυτιά, οπότε πάλι θα πεθάνει σύντομα καθώς δεν προσλαμβάνει τις αναγκαίες εντυπώσεις. Μα σε κανονικές συνθήκες, κάθε άνθρωπος παίρνει και τον αέρα και τις εντυπώσεις που χρειάζεται με μηδαμινή ως ελάχιστη προσπάθεια.

4. Η στέρεη τροφή και το νερό δεν προσλαμβάνονται τόσο εύκολα. Για να έχει την αναγκαία τροφή (και νερό) ο άνθρωπος πρέπει να μετακινηθεί και να την αναζητήσει. Ούτε το νερό θα βγει από το ποτάμι να τον ξεδιψάσει ούτε το μήλο ή το αυγό θα έρθει από μόνο του στο στόμα του να τον χορτάσει.

Η ικανοποίηση της δίψας και της πείνας συνεπάγεται τη χρήση των οργάνων της δράσης (χέρια και πόδια) κι αυτή μετατρέπεται σε εργασία. Εργασία είναι η προσπάθειά μας να αποκτήσουμε τροφή και νερό ή, ευρύτερα, να μετακινήσουμε τους πόρους της Φύσης από τη φυσική τους θέση, και αυτό προϋποθέτει ελεύθερη μετακίνηση στον χωροχρόνο. Αν εμποδιστούμε σε αυτή, θα πεθάνουμε από πείνα και δίψα – ίσως και ανία.

Η σωματική εργασία προϋποθέτει νοητική ενέργεια, δηλαδή σκέψη, μα και αυτή γίνεται φυσικά και αυτόματα ευτυχώς.

5. Έτσι από τη φύση των πραγμάτων, τη φύση του ανθρώπου και του περιβάλλοντος, εγείρονται τα βασικά δικαιώματα του ανθρώπου.

Πρώτο είναι η σωματική ακεραιότητα. Αυτό συνεπάγεται όλες τις φυσιολογικές λειτουργίες και χρήση των οργάνων του (αναπνοή, ακοή, όραση, χέρια, πόδια, κ.λπ.) και τροφή.

Δεύτερο είναι η έκφραση που συνεπάγεται μετακίνηση στον χωροχρόνο – συχνά μάλιστα σε συνδυασμό με άλλους.

Τρίτο και συναφές και αυτονόητο είναι η ανάπαυση με τους καρπούς της εργασίας μας.

Σε αυτά τα τρία έγκειται η βασική ελευθερία του ατόμου. Και για τα τρία απαραίτητη είναι η πρόσβαση στον χώρο, στη γη. Κάθε περιορισμός στην πρόσβαση περιορίζει τα άλλα.

Χρειάζεται νομίζω αποσαφήνιση ορισμένων μάλλον πυκνών διατυπώσεων. Θα επανέλθω.