1. Το τεύχος 12 του περιοδικού The Bridge εορτάζει το 1997 την 50ή επέτειο του θανάτου του Ουσπένσκι. Οι αρθρογράφοι του πολύ ορθά εγκωμιάζουν τον Ουσπένσκι που έθεσε τα θεμέλια της οργάνωσης τους The Study Society ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζουν και υλικό με τη διδασκαλία της ενότητας Advaita από τον Śankarācārya, Śāntānanda Sarasvatī.
Αλλά πιστεύω πως κάνουν πολύ κακή εξυπηρέτηση του Ουσπένσκι με το να μην εξετάζουν ενδελεχώς το ‘σύστημα’ του και να μην ξεχωρίζουν τα λάθη και τις παραλείψεις του ως στοχαστή και δασκάλου από τις αρετές του.
Γιατί να επιδίδονται σε υπερβολική εξύμνηση και να αγνοούν ελλείψεις; Κάθε νουνεχής οπαδός της Αλήθειας δεν θα θέλει να διαιωνίζονται τα λάθη, καθώς δεν επισημαίνονται.
2. Είναι γνωστό πως ο Ουσπένσκι καταλάβαινε πως υπήρχαν ελλείψεις στα αποσπάσματα της διδασκαλίας που πήρε από τον Γκουρτζίεφ. Μια σημαντική άποψη πρέπει να ήταν η δική του ατελής ανάπτυξη κάτω από την εποπτεία του Γκουρτζίεφ. Μετά, στην παράδοση Γκουρτζίεφ υπάρχει μια άσκηση ανάπαυσης που ορισμένοι ονομάζουν ‘Διαλογισμός Γκουρτζίεφ’ η οποία όμως δεν είναι στο σύστημα Ουσπένσκι. Η κα Σάλτζμαν τόνισε αυτή την άσκηση ‘Διαλογισμού’ όπως και άλλοι.
Εντούτοις, παρά την επίγνωσή του των ελλείψεων, ο Ουσπένσκι δεν προσπάθησε ποτέ να βρει κάποια πηγή του σύνολου Συστήματος ή να ψάξει για κάτι που ενδεχομένως θα γέμιζε τα κενά. Μετά από 20 χρόνια ανέθεσε αυτό το έργο στον διάδοχό του στο Λονδίνο, Δρα Φράνσις Ρόουλς.
3. Στο 12ο τεύχος υπάρχουν μερικά άρθρα με ‘Αναμνήσεις από τον Π. Ντ. Ουσπένσκι.’ και αυτά είναι αρκετά αποκαλυπτικά. Άλλα αγγίζουν ενδιαφέροντα ή εμπνευστικά σημεία στα βιβλία του Tertium Organum και A New Model... Άλλα πάλι αναφέρονται στις αναζητήσεις του Δρα Ρόουλς για την πηγή και άλλα σε μηνύματα του Shankaracharya.
Πολύ καλά είναι τα άρθρα που εξετάζουν Καθεδρικούς ναούς, τις Πυραμίδες και όμοιες μορφές που εκδηλώνουν το θαυμαστό. Κανένα όμως δεν εξετάζει ή αναφέρεται σε πίνακες του Ντα Βίντσι, του Φρα Αντζέλικο και άλλων, προωθώντας έτσι αυτή τη γραμμή έρευνας. Είναι παράξενο που έμειναν μόνο με τα παραδείγματα του Ουσπένσκι αντί να τα διευρύνουν.
Δυστυχώς κανείς τους δεν εξετάζει τον Γιόγκα που συγγενεύει με, ή (σύμφωνα με κάποιους) είναι μια άποψη του μονιστικού Advaita (=ενότητα) κι έγινε αποδεκτό από τον πρώτο Shankaracharya, γνωστό ως Ādiśańkara. Δεν εξετάζει ούτε το θέμα του Υπερανθρώπου, του Μάνου, των Ονείρων κλπ στο New Model of the Universe.
4. Ο M. Churchill γράφει για ‘Some Gnostic and Other Fragments’ που επηρέασαν τις έρευνες του Ουσπένσκι (101-106). Είναι πολύ απογοητευτικό το δοκίμιο: το μεγαλύτερο μέρος του δεν σχετίζεται με τον χριστιανικό Γνωστικισμό ή τον Ουσπένσκι!
Το άρθρο αναφέρει τους Πατέρες Ωριγένη, Τερτυλλιανό και Ειρηναίο (επίσκοπο της Λυών, 2ος αιώνας). Και ο Ωριγένης και ο Τερτυλλιανός αργότερα πέρασαν στους ‘αιρετικούς’, ενώ αυτοί είχαν καταδικάσει τους Γνωστικούς ως ‘αιρετικούς’- οι οποίοι πολύ πιθανόν να είχαν την αληθινή διδασκαλία του Ιησού. Αναφέρει επίσης το άλλο και ανύπαρκτο Ευαγγέλιο Μάρκου, μα δεν αναφέρει κανένα απόσπασμα από το Ευαγγέλιο του Θωμά ή το Ευαγγέλιο Μαρίας που υπήρχαν τότε, στη δεκαετία 1930.
Το άρθρο θα μπορούσε να είχε εμβαθύνει περισσότερο στο θέμα αυτό, αλλά τελειώνει καλά με έναν Ορφικό Ύμνο του πρώιμου 4ου αιώνα πκχ.
Είναι κρίμα όντως που οι συγγραφείς μένουν με τα γνωστά θέματα κι εγκώμια μόνο, ενώ θα μπορούσαν να προσδιορίσουν τα λάθη και να εμπλουτίσουν την παράδοση αυτή με φρέσκο υλικό.
