1. Σε αυτό το άρθρο εξετάζω τις ανακρίβειες του Τζον Μπένετ σχετικά με τις πηγές του Γκουρτζίεφ. Ο Μπένετ ήταν πολύ συχνά με το Γκουρτζίεφ πριν ο Γκουρτζίεφ πεθάνει, μα δεν γράφει πουθενά πως ο Γκουρτζίεφ του είχε εκμυστηρευθεί τις πηγές του. Στην πραγματικότητα κανένας οπαδός δεν δημοσίευσε κάτι που να λέει πως ο Γκουρτζίεφ αποκάλυψε τις πηγές του. Ο Μπένετ και άλλοι κάνουν απλώς εικασίες.
Ο Γκουρτζίεφ αναφέρει στα γραπτά του την κοινότητα των Σαρμούν (ή Σαρμάν ή Σαρμουνγκ) και την τοποθετεί πίσω στην εποχή του Ζωροάστρη και στη Βαβυλωνία στην εποχή του Χαμουραμπί (1880-1750 ΠΧΧ). Ο δε Μπένετ αναφέρει (κεφ 3, Gurdjieff –Making a New World, 1975) τον Πυθαγόρα που έζησε γύρω στο 500 ΠΚΧ. Μα τίποτε απολύτως δεν είναι γνωστό για τέτοια κοινότητα Σαρμούν σε κείνες τις περιόδους. Ο Γκουρτζίεφ γράφει πως ο Βελζεβούλ είχε έγγραφα από εκείνες τις περιόδους (Beelzebul’s Tales & Meetings with Remarkable Men), μα είναι ολοφάνερο πως αυτά είναι δική του επινόηση και όχι πραγματικότητα: πουθενά δεν δίνει στοιχεία και λεπτομέρειες της ταυτότητάς τους. Είναι βέβαια πιθανόν ο Γκουρτζίεφ να είχε μάθει χορούς, μουσική και ασκήσεις διάφορες από τους Σούφι, Πάρσι (=σύγχρονοι Ζωροάστρες) κι άλλες αδελφότητες ή παραδόσεις στη Μέση Ανατολή και Κεντρική Ασία πριν το 1912. Μα καμιά από αυτές δεν έχει ταυτοποιηθεί μέχρι τώρα και μοιάζει μάλλον απίθανο αυτό να γίνει από δω και πέρα καθώς όλες αυτές οι παραδόσεις έχουν μάλλον χαθεί.
2. Ο Μπένετ συνδέει την ιδέα του Εσώτερου Κύκλου με μια μόνιμη αδελφότητα “Σοφών Δασκάλων” (Sarmoun, Naq’shbandis, Khwaiagan κλπ). Αλλά βρίσκει αυτή την ιδέα και στον Βουδισμό με τους Αρχάτ (=όσοι συνειδητοποίησαν την ύψιστη αλήθεια κι ενώθηκαν με τον Βούδα), τους Μποντισάτβας (=ενσαρκώσεις του Βούδα) και τους Λάμα (=ανώτερους ιεράρχες ) του Θιβέτ (σ25).
Δυστυχώς οι γνώσεις του είναι ελλιπέστατες και συγκεχυμένες. Παρότι γράφει για τον Βουδισμό που γεννήθηκε κι αναπτύχθηκε στην Ινδία, στη σ 26 γράφει “Παραδόξως η παράδοση των ‘Σοφών Δασκάλων’ είναι σχεδόν άγνωστη στην Ινδία”. Το επίρρημα “σχεδόν” του δίνει κάλυψη, μα η παράδοση Σοφών Δασκάλων (ṛṣι) είναι γνωστότατη στην Ινδία από αρχαιότατους χρόνους (πριν τον Βουδισμό) στους ύμνους του Rigveda και σε μεταγενέστερα κείμενα.
Στη σ 29 τοποθετεί τον Ζωροάστρη στον 6ο αιώνα ΠΚΧ, ενώ αυτός ανήκει σε πολύ προγενέστερη περίοδο. Θα αγνοήσω άλλες αρλούμπες για τους πρώιμους ύμνους των Αρίων. Οι μεν ύμνοι του Rigveda πρωτο-παρουσιάστηκαν στη Χώρα των 7 Ποταμών (=βορειοδυτική Ινδία και Πακιστάν, σήμερα) ενώ οι Αβεστα ύμνοι των Ζωροαστρών παρουσιάστηκαν αργότερα, στη νοτιο-ανατολική περιοχή του σημερινού Ιράν περιέχοντας μια κίνηση προς βορρά.
3. Στη σ 59 ο Μπένετ παραπέμπει στον Ιάμβλιχο που έγραψε (κεφ 4, Ζωή του Πυθαγόρα) πως ο Πυθαγόρας πέρασε 12 έτη στη Βαβυλώνα. Προφανώς δεν γνώριζε πως ο Ιάμβλιχος έζησε κάπου 700 έτη μετά τον αρχαίο σοφό και του άρεσε η μυθοπλασία όσο και του Γκουρτζίεφ ή του Μπένετ! Ούτε εξηγεί πώς στην ευχή πηγάζει έστω και αμυδρά από τους χορτοφάγους Πυθαγόρειους που πίστευαν στη μετενσάρκωση ο τρόπος ζωής του Γκουρτζίεφ στο Ινστιτούτο του όπου έτρωγαν αρνάκι, ψάρι και όμοιες λιχουδιές και δεν πίστευαν στη μετενσάρκωση μα ακολουθούσαν τον χριστιανισμό. Επί πλέον, ο Μπένετ δεν αναφέρει καθόλου τους Ορφικούς, που είναι παλαιότεροι των Πυθαγορείων και ακόμα πιο απόκρυφοι. Ούτε τους Ελεάτες του Παρμενίδη που είχαν παρόμοια διδασκαλία και είχαν εξαπλωθεί βόρεια έως την ανατολική ακτή της Βουλγαρίας.
Όταν μάλιστα αποκαλεί τους Σουμέριους “παλαιότερη Ινδο-Ευρωπαϊκή φυλή” προδίδει την αβυσσαλέα άγνοιά του για τέτοια θέματα, αφού οι Σουμέριοι δεν μιλούσαν Ινδο-Ευρωπαϊκή γλώσσα!
4. Αν ο Μπένετ ερευνούσε λίγο βαθύτερα και ρωτούσε εξειδικευμένους πανεπιστημιακούς δεν θα έγραφε (σ 67) πως “Η επιστήμη των Μαθηματικών, στην ευρύτερη έννοια της προήλθε από τη Μεσοποταμία…” Έτσι θα μάθενε πως πολλές ασκήσεις Γιόγκα της Ινδίας πέρασαν στην κουλτούρα των Περσών.
Ο Αμερικανός Seidenberg έδειξε (1962, 1978), όπως και άλλοι πως τα Μαθηματικά στο Ινδικό σύγγραμμα Śulbsūtra είναι παλαιότερα των Μεσοποτάμιων και Ελλήνων. Ο δε Α. von Kremer στην πρώιμη μελέτη του Civilisation of Islam, 1873, ήδη αναφέρει πως μια εκδοχή του Ινδικού Kāmarūpa Σπερματικές Συλλαβές αναφέρεται me τις αναπνευστικές και άλλες ασκήσεις του στην Περσική Εγκυκλοπαίδεια του 14ου αιώνα κχ!
Αν έψαχνε πιο επιστάμενα, θα ανακάλυπτε πως το Ινδικό Amṛtakunda ‘Λίμνη του Νέκταρ’ (με πρακτικές Γιόγκα, αναπνοές, διαλογισμό κλπ) είχε μεταφραστεί στα Περσικά γύρω στο 1210 ΚΧ και αργότερα σε άλλες Αραβικές διαλέκτους και Τούρκικα. Έγινε μπεστ-σέλλερ στου ισλαμικούς πνευματικούς κύκλους!
Επιπλέον, οι Ινδοί Nath ή Kanpatha, οπαδοί του guru Goraknath, ήταν γνωστοί στους Μουσουλμάνους από τον 13ο αιώνα ΚΧ.
Έτσι ο Σουφισμός έχει πρακτικές που προέρχονται από την πλούσια και μακραίωνη Βεδική Παράδοση όπως και από τον Βουδισμό.
