1. Ελπίζω να μην έδωσα την εντύπωση πως ο Εσώτερος Κύκλος της ενότητας και κατανόησης εδράζει στην Ινδία.
Οι τρεις Κύκλοι που αντιστοιχούν στα 3 σώματα ανθρώπου (χοντρό/υλικό, λεπτό/νοητικό, αιτιακό/πνευματικό) δεν βρίσκονται χωριστά ο καθένας συγκεντρωμένος σε μια τοποθεσία σε οποιαδήποτε περίοδο. Αυτή την ώρα π.χ. μπορεί να υπάρχουν άνθρωποι του Εσώτερου Κύκλου στη Σιβηρία, Αυστραλία, Ινδία, Καζακστάν, Αίγυπτο, Νότια Αφρική, Ιταλία, Κεντρική Αμερική και όπου αλλού. Και είναι πολύ λίγοι συνολικά.
Ο Εξώτερος είναι άνθρωποι σαν εμάς, σε διαίρεση και σύγχυση, πλούσιοι και φτωχοί, καθηγητές, γιατροί, πολιτικοί, προλετάριοι, επιχειρηματίες, τρελοί κι εγκληματίες. Ο Μεσαίος Κύκλος συνίσταται σε ανθρώπους που ακολουθούν μια διδασκαλία για να βελτιωθούν εσωτερικά και να ανελιχθούν σε δύναμη κατανόησης, ταπεινότητας, συμπόνιας και βούλησης. Ο Εσώτερος είναι λιγοστοί άνθρωποι που συνειδητοποίησαν την Ενότητα του Όντος, τον ίδιο Εαυτό σε άλλα πλάσματα και στο σύμπαν: δεν είναι σε μια οργάνωση και μπορεί να ζουν ως αναχωρητές ή ενεργά μέλη μιας κοινωνίας: αυτοί αναγνωρίζουν ο ένας τον άλλο.
2. Μπορεί οι Śaṅkarācārya να είναι μέλη του Εσώτερου Κύκλου. Οπωσδήποτε εκπαιδεύονται πολύ αυστηρά στη μελέτη των Γραφών και Γιόγκα και άλλων πειθαρχιών.
Όμως σήμερα (Φεβ 2018) υπάρχουν περίπου 70 άτομα με αυτόν τον τίτλο (συμπεριλαμβανομένων και των 5 επίσημων). Ο καθένας έχει τη δική του οργάνωση και τους δικούς του ακολούθους. Πολλοί είναι επιλεγμένοι μαθητές προηγούμενων Śaṅkarācārya που δεν κάθισαν στον θρόνο και πολλοί είναι μαθητές ή διάδοχοί τους.
Έχω συναντήσει μερικούς κι έχω διαβάσει τα γραπτά άλλων και δεν θα έλεγα πως βρήκα κάτι αξιόλογο.
Θέλω να πω: ο τίτλος δεν σημαίνει πως ο φορέας του πρέπει αυτόματα να θεωρείται ότι ανήκει στον Εσώτερο Κύκλο.
3. Ο Γκουρτζίεφ οπωσδήποτε πρέπει να μαθήτευσε κοντά σε ανθρώπους ανώτερης οντότητας και κατανόησης και να πέρασε από πειθαρχίες που προέρχονταν από τον Εσώτερο Κύκλο. Έτσι τουλάχιστον δείχνουν οι δικές του ικανότητες.
Μερικοί σαν τους J. Bennet και R. Lefort έγραψαν πως βρήκαν τους δασκάλους του Γκουρτζίεφ. Μα σε μένα όλα μοιάζουν εικασίες και φαντασιώσεις. Ο ίδιος ο Γκουρτζίεφ δεν άφησε αξιόπιστες, τεκμηριωμένες μαρτυρίες.
Αλλά μια κεντρική πρακτική στα «Θραύσματα της άγνωστης διδασκαλίας» του Γκουρτζίεφ είναι αυτή της «αυτοενθύμησης» self-remembering (σ117 στο αγγλικό Αναζητώντας τον Κόσμο του Θαυμαστού του Ουσπένσκυ). Αυτή έχει πολλές έννοιες. Συνήθως σημαίνει τον εαυτούλη μας έτσι όπως τον νιώθουμε με το όνομα, την εικόνα, τη δουλειά, τις δεξιότητες, αρέσκειες και απαρέσκειες, συνήθειες, φιλοδοξίες κλπ. Ή να συγκεντρώσουμε την προσοχή μας σε κάποιο μέρος του σώματος (κεφάλι, στήθος, κοιλιά) όπου νιώθουμε την ύπαρξή μας μια δεδομένη στιγμή. Μπορεί να είναι η συναίσθηση της ύπαρξης και παρουσίας μας συνολικά μαζί με όλο το κορμί μας. Ή μπορεί να αναφέρεται σε κάτι ακόμα μεγαλύτερο, μια οντότητα οικουμενικής πνευματικότητας, που λησμονήσαμε. Μόνο οι δύο τελευταίες έννοιες είναι όντως «αυτοενθύμηση».
4. Ο διάδοχος του Ουσπένσκυ στο Λονδίνο, Δρ. Φ. Ρόουλς, σχολάρχης της Study Society για 35 τόσα χρόνια, συνάντησε αυτήν ακριβώς την ιδέα στη Β. Ινδία γύρω στο 1960.
Ο ίδιος (και ο Λ. ΜακΛάρεν της Σχολής Οικονομικής Επιστήμης) αποδέχθηκαν το σύστημα Διαλογισμού που έφερε ο Maharishi Mahesh Yogi – όπως ανέφερα στο προηγούμενο 20. Εσωτερισμός: Ο Εσώτερος Κύκλος. Ο Φ. Ρόουλς πήγε στην Ινδία το 1960 κι εκεί συνάντησε τον Śāntānanda Sarasvatī που είχε διαδεχθεί το 1953 τον Gurudeva στην έδρα του Śaṅkarācārya του Jyotir Math. Αυτός είπε στην ομιλία του – «Το όλο ζήτημα είναι πως ποτέ δεν έχουμε αυτοενθύμηση. Όλα τα βάσανά μας προέρχονται από το ότι δεν θυμόμαστε τον Εαυτό μας, μόνο που δεν μπορούμε να μιλήσουμε για αυτό διότι αυτό δεν γίνεται κατανοητό».
Σε μεταγενέστερες συνομιλίες ο Φ. Ρόουλς πείσθηκε πως η παράδοση των Śaṅkarācārya του Jyotir Math στη Βόρεια Ινδία ήταν μια από τις πηγές για τη διδασκαλία του Γκουρτζίεφ και αποδέχθηκε τον Ινδό σοφό Śāntānanda Sarasvatī ως νέο του δάσκαλο.
Θα επανέλθω αργότερα.