1. Αυτό ήταν το όνομα της μεγάλης, αιφνίδιας αντεπίθεσης που είχε καταστρώσει το Επιτελείο του Χίτλερ το φθινόπωρο του 1944 – Herbstnebel. Τα γερμανικά στρατεύματα θα ξεχύνονταν όπως το 1940 μέσα από τις Αρδέννες, θα έσπαγαν την αδύναμη άμυνα των Αμερικανών φθάνοντας στον ποταμό Μεύση σε 48 ώρες και θα καταλάμβαναν την Αμβέρσα σε 14 μέρες!
Το σχέδιο ανήκε αρχικά στις φαντασιώσεις του Χίτλερ που θα καταλάμβανε την Αμβέρσα σε 4 μέρες! Οι Στρατάρχες Mode και Rundstedt είχαν αντιρρήσεις και προσέφεραν μια εναλλακτική λύση με αμυντικές θέσεις μα ο Χίτλερ δεν ήθελε να ακούσει. Ήθελε την Αμβέρσα, το πιο κοντινό λιμάνι για ανεφοδιασμό καυσίμων, διότι τα ήδη βομβαρδισμένα από τους Δυτικούς φρεάτια στη Ρουμανία είχαν καταληφθεί από τους Σοβιετικούς και η Γερμανία απεγνωσμένα χρειαζόταν καύσιμα!
Η επίσημη ονομασία ήταν Wacht am Rhein «Επαγρύπνηση στον Ρήνο» – δίνοντας την εντύπωση αμυντικής επιχείρησης.
2. Η επίθεση ξεκίνησε 16/12/1944 και τελείωσε 25/1/1945 με την συντριβή των Γερμανών που έχασαν περίπου 100.000 άντρες, νεκρούς και τραυματίες.
Οι Γερμανοί έριξαν στη μάχη 406.000 άντρες, περίπου 1.500 τανκς και 2.500 κανόνια καθώς και πάνω από 1.000 μηχανοκίνητα. Είχαν και 1.000 αεροπλάνα που όμως λόγω κακοκαιρίας δεν μπόρεσαν να δράσουν.
Οι Σύμμαχοι είχαν τότε ένα μέτωπο περίπου 1.000 χλμ. από τα Ελβετικά σύνορα ως τις ακτές του Βελγίου στη Βόρεια Θάλασσα. Στην περιοχή των Αρδεννών είχαν 230.000 άνδρες, περίπου 500 τανκς και 1.000 κανόνια.
Μια βδομάδα αργότερα οι Σύμμαχοι αύξησαν τις δυνάμεις τους σε 541.000 άντρες, 1.600 τανκς και περίπου 4.000 πυροβόλα και αντιαρματικά όπλα. Και τον Ιανουάριο αυξήθηκαν σε 700.000 άντρες, 2.500 τανκς σχεδόν και 5.500 πυροβόλα κ.λπ.
Οι Γερμανοί αντίστοιχα αύξησαν τις δυνάμεις τους σε 450.000 άντρες μα όχι σε τανκς, πυροβόλα και άλλα οχήματα: εδώ υστερούσαν και τον Ιανουάριο ο στρατός μειώθηκε σε 400.000, τα τανκς σε 285 και τα διάφορα πυροβόλα συνολικά σε 4.000.
3. Οι Γερμανοί έριξαν αλεξιπτωτιστές στα μετόπισθεν των συμμαχικών γραμμών. Πολλοί κομάντο SS υπό τον περιβόητο Otto Skorzeny είχαν διεισδύσει επίσης φορώντας αμερικανική στολή και μιλώντας πολύ καλά Αγγλικά. Αυτοί έκοψαν τηλεφωνικές γραμμές και άλλαξαν τους σηματοδότες δημιουργώντας τρομερή σύγχυση και χάος – για λίγο. Πολλοί πιάστηκαν κι εκτελέστηκαν ως κατάσκοποι. Εκτός αυτού, σύντομα η προέλαση σε όλους τους τομείς ανακόπηκε λόγω έλλειψης καυσίμων. (Αυτά όλα καθώς και τα νέα ισχυρά τανκς Panthers παρουσιάζονται σχετικά καλά, μαζί και ο εφησυχασμός των Αμερικάνων και η αρχική υποχώρησή τους, στην ταινία του 1965 Battle of the Bulge με τους Henry Fonda, Robert Shaw και Robert Ryan).
Η μεσαία προέλαση πέρασε τη La Roche και τη Celles κι έφθασε κοντά στη Dinant στον Μεύση μα εκεί ανακόπηκαν από τον Μοντγκόμερι και τις τεθωρακισμένες μονάδες του (29η ταξιαρχία) και το 30ο σώμα στρατού. Ήταν το απώτατο δυτικό όριο του «εξογκώματος» (bulge) που πέτυχαν οι Γερμανοί (24/12/44).
4. Στα βόρεια ο Sepp Dietrich με την 6η Τεθωρακισμένη Στρατιά του, προέλαυνε στον πιο σύντομο δρόμο προς την Αμβέρσα. Ήταν η καλύτερα εξοπλισμένη μονάδα, επιλεγμένη από τον ίδιο τον Χίτλερ. Αυτοί είχαν τα τελευταία άρματα Tiger II στην εμπροσθοφυλακή υπό τον J. Peiper.
Αυτό το στράτευμα διέπραξε το έγκλημα πολέμου κοντά στη Melmedy δολοφονώντας κάπου 85 Αμερικανούς αιχμαλώτους! Οι Dietrich και Peiper και άντρες τους δικάστηκαν για το έγκλημα αργότερα και πολλοί τιμωρήθηκαν.
Σε τρεις μέρες ο Peiper αφού άλλαξε διαδρομές και κατέλαβε πολλές θέσεις των Αμερικανών, που μάχονταν γενναία μα μειονεκτούσαν σε άντρες και όπλα, έφτασε το χωρίο Stoumont. Αλλά εδώ ανακόπηκε από την 82η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία υπό τον στρατηγό Gavin. Στις 23/12 με περίπου 800 άντρες μόνο κατόρθωσε να επιστρέψει στη Γερμανία.
Αυτές ήταν οι αποφασιστικές ήττες των Γερμανών προς την Αμβέρσα.
5. Στο νότιο άκρο επίσης προέλαυσαν γοργά ως 19 χλμ. οι αλεξιπτωτιστές του Brandenberger, μα σύντομα ο Αϊζενχάουερ έστειλε 250.000 άντρες και ανέκοψαν τελικά και αυτήν την προσπάθεια.
Πρώτος στόχος των Γερμανών ήταν η Bastogne. Μα δεν πρόλαβαν. Στις 19/12 μονάδες της 101ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας κατέφθασαν στην πόλη και οργάνωσαν έγκαιρα την άμυνα. Υπήρχαν μονάδες τεθωρακισμένων και πυροβολαρχίας επίσης.
Την επομένη τα γερμανικά πάντσερ υπό τον von Lüttwitz περικύκλωσαν και αποκόψαν την πόλη. Όταν ο Γερμανός διοικητής ζήτησε παράδοση, ο Αμερικάνος διοικητής στρ. McAuliffe απάντησε μονολεκτικά NUTTS (=είστε τρελοί) που έγινε μεγάλο ανέκδοτο στους Συμμάχους!
Εδώ οι Αμερικανοί αντιστάθηκαν γενναία ως τις 26/12 οπότε η εμπροσθοφυλακή του στρ. Πάτον που είχε ξεκινήσει νωρίτερα μέσα από τη Γαλλία, έσπασε τον γερμανικό κλοιό κι έφερε ανακούφιση στους πολιορκημένους.
6. Έτσι τελείωσε άδοξα και οδυνηρά η τελευταία προσπάθεια του Χίτλερ ο οποίος πείσθηκε τελικά στις 7/1/45 να διατάξει την πλήρη απόσυρση των Γερμανικών μονάδων.
Αψιμαχίες και μάχες κράτησαν για 2 ακόμα εβδομάδες ως τις 25 Ιανουαρίου. Την απόπειρα να βομβαρδιστούν οι Σύμμαχοι 1/1/45 την περιγράφω στο προηγούμενο άρθρο 226. Ιστορικά: Επιχείρηση Bodenplatte.
Οι Αμερικανοί είχαν σχεδόν 90.000 απώλειες με 19.000 νεκρούς, 47.500 τραυματίες και 23.000 αγνοούμενους. Ήταν η πιο αιματηρή μάχη των Αμερικανών και η πιο μεγάλη τους νίκη στο Δυτικό Μέτωπο.
Οι Βρετανοί είχαν 200 νεκρούς και 1.200 τραυματίες.
Εκτός από τις 100.000 περίπου νεκρούς, οι Γερμανοί έχασαν 20 Tigers, 190 Panthers, 150 Panzers IV τανκς και 180 αντιαρματικά κανόνια. Έχασαν επίσης περίπου 300 αεροσκάφη και τους τελευταίους βετεράνους πιλότους τους.
Το μόνο που κατόρθωσε η επιχείρηση «Φθινοπωρινή Ομίχλη» ήταν να καθυστερήσει τη συμμαχική προέλαση στη Γερμανία για λίγες βδομάδες, μα κατέστρεψε τις στρατιωτικές εφεδρείες και την αεροπορία των Γερμανών.
