1. Με τη μεταρρύθμιση Mejji (1868) στην Ιαπωνία ο αυτοκράτορας απέκτησε πραγματική εξουσία που περιοριζόταν πλέον από συνταγματικούς θεσμούς – εκλεγμένη κυβέρνηση, ισχυρούς γαιοκτήμονες και βιομήχανους και ανώτατους στρατιωτικούς. Μέχρι τότε ζούσε απομονωμένος στο ανάκτορό του (στο Kyoto ή Edo/Tokyo ή όπου αλλού) ενώ την εξουσία τη διαχειριζόταν ο Shogun ‘ανώτερος άρχοντας’ που ανήκε σε μια αριστοκρατική οικογένεια.
Πέντε ήταν οι μεγάλες αυτές οικογένειες: Soga 530-645 κ.χ., Fujiwara 850-1070, Taira 1159-1190, Minamoto (και Kamakura) 1192-1333, Ashikaga 1336-1565 και Tokugawa 1603-1867. Μέλη τους ως Shogun ασκούσαν την εξουσία.
Ταραχές και εμφύλιοι πόλεμοι γίνονταν ως επί το πλείστον μεταξύ μελών μιας οικογένειας ή μιας οικογένειας και άλλης. Σπανιότερα υπήρξαν συγκρούσεις μεταξύ shogun και αυτοκράτορα (πχ 1226 και 1333).
2. Από νωρίς στον 7ο αιώνα ο αυτοκράτορας ονομαζόταν Tenshi, δηλ. ‘Γιος του Ουρανού’. Αργότερα Tennō ‘Ουράνιος Μονάρχης’.
Δεν ήταν, όπως στη Δύση, «Βασιλέας ελέω Θεού», αλλά απόγονος κι ενσάρκωση της ουράνιας θεότητας Amaterasu, θεά του Ήλιου.
Οι τάφοι παλαιότερων αυτοκρατόρων δεν έχουν ανοιχθεί διότι δεν το επέτρεψαν οι νεότεροι αυτοκράτορες για να μη διαταραχθούν τα πνεύματα των πεθαμένων. Έτσι δεν είναι γνωστό αν υπάρχουν γραπτά ή κάποιες αρχαιολογικές μαρτυρίες για κείνους.
Τα μυθολογικά κείμενα Kojiki και Nihon Shoki (και τα δυο της 2ης δεκαετίας του 8ου αιώνα κ.χ.) περιγράφουν τη θαυμαστή κάθοδο της Ουράνιας Δύναμης και την απαρχή της ενσάρκωσής της ως αυτοκράτορας – που σηματοδοτεί επίσης τη μετάβαση από την Εποχή των Θεών στην Εποχή των Ανθρώπων.
Η Amaterasu έσμιξε με το θεό Takamimusubi και η κόρη τους γέννησε τον Ninigi no Mikoto. Η μεγάλη Θεά έστειλε τον εγγονό της στη γη. Αυτός παντρεύτηκε τη θεά του όρους Φούτζι και έκαναν μαζί τρία παιδιά.
Ένας ήταν ο Jimmu που έγινε αυτοκράτορας το 660 πκχ.
3. Ο Jimmu βασίλευσε στην περιοχή Yamato και οι αυτοκράτορες θεωρούνται μέλη της δυναστείας Yamato ακόμα και σήμερα, ενσαρκώνοντας έτσι την ενότητα και συνέχιση του Έθνους και των παραδόσεών του.
Αλλά επίσης είναι ιστορικά ο Αρχιερέας ή ο Επικεφαλής της ιαπωνικής επίσημης θρησκείας Shinto.
Έτσι, απαρχής συνδύαζε πολιτική και θρησκευτική εξουσία.
Η εξουσία του όμως δεν προέρχεται από τη θεά καθαυτή διότι και η ίδια είναι γόνος άλλης προγενέστερης θεότητας, αποκύημα του Izanagi (=Εκείνος που προσκαλεί) και της Izanami (=Εκείνη που προσκαλείται). Ξεπήδησε από το μάτι του Izanagi – θυμίζοντας τον ήλιο να ξεπηδά από το μάτι του Purusha (Βεδική Παράδοση) ή την Αθηνά από τον κρόταφο του Δία (ελληνική παράδοση).
Αυτό το ζευγάρι θεών προήλθε (άγνωστο με ποιον τρόπο) από τον Amenominakanushi που θεωρείται ο Ύψιστος της αρχέγονης τριάδας (με τους Takamimusubi ‘ανώτερος δημιουργός’ και Kamimusubi ‘δημιουργός των Kami (=θεότητες, αγαθοί δαίμονες, φωτεινά πνεύματα)’. Το όνομα του σημαίνει ‘Πατέρας του αρχέγονου ομφαλού’ η ‘Πατέρας της αρχέγονης καρδιάς του σύμπαντος’.
4. Αυτή η άποψη της ουράνιας θεϊκής καταγωγής του αυτοκράτορα (και μάλιστα από τον Ύψιστο) χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον από την κυβέρνηση τις δεκαετίες πριν τον πόλεμο για να τονιστεί η αφοσίωση των πολιτών στην απολυταρχική εξουσία του, που στην πραγματικότητα ανήκε όλο και πιο πολύ στους λαϊκοεθνικιστές και μιλιταριστές.
Το 1890 δημοσιεύθηκε το Αυτοκρατορικό Διάταγμα για την Εκπαίδευση με το οποίο οι μαθητές έδιναν όρκο «να προσφέρουν θαρραλέα τον εαυτό τους στο Κράτος» και να υπερασπίζονται την αυτοκρατορική οικογένεια.
Τέτοιες πολιτικές διαδικασίες συνεχίστηκαν μαζί με την αναδιοργάνωση και τον εξοπλισμό του στρατού. Η θεά Amaterasu, που ήταν άγνωστη σε πολλά μέρη της χώρας, απέκτησε πρωτόφαντη δόξα ως πρόγονος του αυτοκράτορα. Πορτρέτα του αυτοκράτορα λατρεύονταν ως ιερά εικονίσματα και το Διάταγμα Εκπαίδευσης διαβαζόταν ως Ιερή Γραφή. Η δε αστυνομία διέλυε οποιαδήποτε οργάνωση θωρούνταν μη-φιλική προς τη θρησκεία και τον έντονο εθνικισμό. Ήταν μια τρομερή διαστροφή.
Αυτή η αντίληψη οδήγησε σε επεκτατισμό (κατάληψη της Κορέας και περιοχών της Κίνας) και στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι στρατιώτες είχαν εκπαιδευτεί να υπακούν, να πολεμούν και να πεθαίνουν ηρωικά· ελάχιστοι παραδόθηκαν ποτέ. Οι καμικάζι επίσης – πολλοί όχι και τόσο ηρωικά ή εθελοντικά μα καταπιεστικά – πέθαιναν για τον αυτοκράτορά τους.
Αυτή η αντίληψη άλλαξε άρδην μετά την ήττα και την καθυπόταξη της χώρας από τις ΗΠΑ το 1945.