1. Σε προηγούμενο άρθρο με τίτλο 139. Ιστορικά: Στρατάρχης Erich von Manstein τον εξέτασα ως έναν εκ των ικανότερων στρατηγών του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Δικάστηκε για αντισημιτισμό και φυλακίστηκε. Αυτό το γεγονός δεν αλλάζει την κρίση πολλών ειδικών για τις ικανότητές του ως στρατηγού.
Υπάρχει ένα σημείο στο οποίο μερικοί έχουν τη γνώμη πως έφταιξε: αυτό είναι η εμπλοκή του στη μάχη του Στάλινγκραντ. Πιστεύουν πως μπορούσε να είχε κάνει περισσότερα και οπωσδήποτε όχι να ενδώσει στις διαταγές του Χίτλερ.
Αυτά εύκολα λέγονται μετά το γεγονός, ειδικά από ανθρώπους που δεν είχαν καμιά ανάμιξη στην υπόθεση. Ο Μάνσταϊν έπραξε ότι καλύτερο μπορούσε στις συνθήκες.
2. Τον Νοέμβριο 1942 η εξουσία του Χίτλερ ήταν ακόμα σιδερένια και αναμφισβήτητη. Κανείς δεν μπορούσε να του εναντιωθεί για πολύ.
Τον Νοέμβριο 1942 η 6η Στρατιά ήταν σε μια δυσχερέστατη κατάσταση, εγκλωβισμένη στην ερειπωμένη πόλη. Το σοβιετικό σχέδιο “Ουρανός” είχε πετύχει και οι ιταλικές και ρουμανικές δυνάμεις είχαν αποδεκατιστεί από τους Σοβιετικούς.
Είναι αλήθεια πως ο Μάνσταϊν συμβούλεψε στις 24 Νοεμβρίου να μην απεγκλωβιστούν οι Γερμανοί. Μα η συμβουλή του βασιζόταν στη διαβεβαίωση του Γκέρινγκ πως η Λουφτβάφε μπορούσε να ρίχνει 200 τόνους εφόδια ημερησίως στον παγιδευμένο γερμανικό στρατό.
Ο Γκέριγκ αποδείχτηκε λανθασμένος: μπορούσαν τα αεροπλάνα να μεταφέρουν μόλις 30 τόνους!
3. Η επιχείρηση Χειμερινή Θύελλα Unternehmen Wintergewitter σκόπευε να ενισχύσει την 6η Στρατιά στο Στάλινγκραντ. Ξεκίνησε 12/12/42 με Διοικητή τον Μάνσταϊν και τρεις τεθωρακισμένες μεραρχίες (Πάντσερ 6η, 17η, 23η). Μια τέταρτη έμεινε από το χιτλερικό επιτελείο απραγματοποίητη υπόσχεση.
O Μάνσταϊν έφθασε στον ποταμό Μyshkova και 30 μίλια από την πόλη, όταν στις 20/12 δέχθηκε ισχυρά πυρά από σοβιετικές τεθωρακισμένες μονάδες και μια βροχερή χιονοθύελλα. Ήδη στις 18/12 είχε συμβουλέψει τον Χίτλερ η 6η Στρατιά του von Paulus να επιτεθεί και να βγει από την πόλη. Ο Χίτλερ απέρριψε τη συμβουλή πιστεύοντας πως ο Γκέριγκ θα μπορούσε να ανεφοδιάζει την 6η Στρατιά.
Αν ο Πάουλους έκανε την προσπάθεια να φύγει από την πόλη θα μπορούσε να το πετύχει με τη στήριξη των πάντσερ του Μάνσταιν. Μα ο Χίτλερ ήθελε το Στάλινγκραντ να κρατηθεί πάση θυσία – έστω και αν η Λουφτβάφε δεν μπορούσε να ρίχνει εφόδια στους εγκλωβισμένους Γερμανούς.
4. Υπαίτιοι για την αποτυχία τους στο Στάλινγκραντ ήταν ο Χίτλερ πρώτιστα και μετά ο Γκέρινγκ.
Μερικοί ιστορικοί λένε πως ο Μάνσταϊν έπρεπε να πιέσει τον Χίτλερ και να παραιτηθεί. Αυτά είναι λόγια εύκολα.
Ο Χίτλερ δεν θα άλλαζε γνώμη ό,τι κι αν έκανε (ή δεν έκανε) ο Μάνσταϊν. Μετά τη μάχη του Κουρσκ, όταν ο στρατάρχης επέμενε για μια γραμμή δράσης ενάντια στον Φύρερ, ο Φύρερ τον έπαψε.
Ο πρωσικής καταγωγής Μάνσταιν, γόνος στρατιωτικής οικογένειας, είπε: “Πρώσοι στρατηγοί δεν στασιάζουν”.
