Ισ407: Ευαγγελίων ιστορικοί παραλληλισμοί

Ισ407: Ευαγγελίων ιστορικοί παραλληλισμοί

- in Ιστορικά
0

Έχω παρουσιάσει πολλές αντιφάσεις και ασυμφωνίες στα Ευαγγέλια (και στην Παλαιά Διαθήκη) καθώς και ιστορικές αβλεψίες. Σε αυτό το άρθρο θα παραθέσω μερικά επεισόδια που μοιάζουν να είναι δάνεια και είναι οπωσδήποτε όμοια με επεισόδια σε άλλα ξένα κείμενα. Σε μερικές περιπτώσεις είναι ίσως συμπτώσεις. Σε άλλες ο παραλληλισμός είναι πολύ ακριβής.

Ο θεολόγος Denis R. MacDonald ισχυρίστηκε στο Christianizing Homer (1944) και στο The Homeric Epics and the Gospel of Mark (2000) πως το Ευαγγέλιο του Μάρκου μιμείται την Οδύσσεια σε πολλά σημεία κι έτσι δείχνει πως ο Ιησούς ήταν πολύ ανώτερος ήρωας από τον Οδυσσέα. Π.χ. το γαλήνεμα της θάλασσας μετασχηματίζει τους ασκούς του Αιόλου (τρικυμία εδώ), στο κεφ5 ο εξορκισμός που στέλνει τη Λεγεώνα των διαβόλων στα γουρούνια μοιάζει με τα επεισόδια της Κίρκης και του Πολύφημου, τα ψωμιά και τα ψάρια που τρέφουν 4.000 κόσμο ανακαλούν τα γλέντια στην Οδύσσεια 3 και 4 κ.λπ. Στην πραγματικότητα όπως έχουν υποδείξει πολλοί λόγιοι, τα στοιχεία είναι πολύ αδύναμα και δεν τεκμηριώνουν δάνεια ή παραλληλισμούς.

Πολύ πιο πειστικός είναι ο παραλληλισμός του Richard Carrier στο βιβλίο του On the Historicity of Jesus (2014) μεταξύ Κλεόπα και Proculus στον μύθο του θρυλικού βασιλιά της Ρώμης Romulus. Κλεο-πας = Αγγελία όλων ή για όλους. Proculus = (αρχ. Λατινικά) εξαγγελέας. Ο Ιησούς συναντά τον Κλεόπα στον Δρόμο (Λουκά 24.18) όπως ο Ρωμύλος τον Πρόκυλο συζητούν για το εξαφανισμένο σώμα και τι σημαίνει αυτό για τους Χριστιανούς ή αντίστοιχα για τον Ρωμύλο. Ο Ιησούς λέει πως η ζωή και ο θάνατος του είχαν προφητευθεί, ο Ρωμύλος λέει πως οι θεοί είχαν σχεδιάσει τη ζωή και τον θάνατό του. Και οι δυο αναλήφθηκαν στον ουρανό!

Υπάρχουν και άλλα πολύ αξιοπρόσεκτα επεισόδια (πχ. Λουκά, κεφ7, ανάσταση του νεκρού γιου της χήρας και όμοιο στο Βασιλείων Γ’, κεφ17) μα θα μείνω εδώ με την ιστορία του βασιλιά Αντύπα, της Ηρωδιάδας και Σαλώμης και τον αποκεφαλισμό του Ιωάννη του Βαπτιστή (Ματθ14, Μάρκου10). Αυτή έχει τρομερή ομοιότητα με την ιστορία του Ξέρξη που ποθεί με πάθος την κόρη της γυναίκας του αδελφού του (ενώ ποθούσε τη μητέρα της νωρίτερα) στον Ηρόδοτο, βιβλίο 9.108.

Η ιστορία του Αντύπα και του Ιωάννη είναι αρκετά γνωστή. Ο Αντύπας παντρεύεται τη χήρα του αδελφού του Ηρωδιάδα που έχει κόρη τη Σαλώμη από τον πρώτο γάμο της, και κάποια ώρα παθιάζεται με την κόρη. Στο μεταξύ, ο Ιωάννης κηρύσσει ανοιχτά αμαρτωλό τον γάμο του βασιλιά και η Ηρωδιάς προσβάλλεται. Έτσι την κατάλληλη ώρα, όταν ο βασιλιάς ζητάει από τη Σαλώμη να του χορέψει, εκείνη, μιλημένη από τη μητέρα της, θέλει μια χάρη πριν χορέψει. Ο Αντύπας υπόσχεται τα πάντα και οτιδήποτε μπροστά σε όλους. Στο τέλος του χορού εκείνη ζητάει το κεφάλι του Βαπτιστή και ο Αντύπας δεν μπορεί να πάρει πίσω τον λόγο του.

Στην Περσία, ο Ξέρξης αν και παντρεμένος με την Αμήστρη, ερωτεύεται πρώτα τη γυναίκα του αδελφού του (Μασίστη). Εκείνη όμως έμεινε πιστή στον άντρα της. Για να την μαλακώσει ο Ξέρξης, δείχνοντας εύνοια, πάντρεψε τον γιο του με την θυγατέρα της Αρταΰντη. Μα ενώ η μητέρα δεν ενέδιδε, η κόρη, όταν πήγε με τον άντρα της να ζήσει στο παλάτι προκάλεσε παράφορο έρωτα στον Ξέρξη και δεν δίστασε να του δοθεί – και ας ήταν παντρεμένη με τον γιο! Έτσι δημιουργήθηκε μια μοιχική σχέση. Αυτή αποκαλύφθηκε με τρόπο παράξενο και είχε τρομερές συνέπειες. Η Αμήστρη του έφτιαξε ένα υπέροχο υφαντό. Αυτός το φόρεσε καταχαρούμενος και πήγε στην ερωμένη του και αφού πέρασε πολύ απολαυστικά της υποσχέθηκε ό,τι ήθελε. Εκείνη ζήτησε το υφαντό και δεν δεχόταν τίποτε άλλο. Η Αμήστρη έμαθε πως το υφαντό το είχε τώρα η ερωμένη, περίμενε ως το ετήσιο βασιλικό δείπνο όπου ο Ξέρξης έδινε τα δώρα που οι αυλικοί ζητούσαν. Η Αμήστρη ζήτησε τη μάνα της Αρταΰντη νομίζοντας πως εκείνη είχε σπρώξει την κόρη της στην παράνομη σχέση. Ο Ξέρξης κατάλαβε πως κάτι φοβερό θα γινόταν αλλά δεν μπορούσε να κάνει πίσω. Φώναξε όμως τον Μασίστη και του είπε να χωρίσει τη γυναίκα του, μα ο αδελφός του αρνήθηκε. Στο μεταξύ η Αμήστρη έστειλε φρουρούς και έφερε τη γυναίκα του Μασίστη και την κατακρεούργησε κόβοντας τα στήθη, τα αυτιά, τη μύτη, τα χείλια και τη γλώσσα της κι έτσι ακρωτηριασμένη την έστειλε στο σπίτι της.

Και στις δυο αφηγήσεις έχουμε παράνομο βασιλικό έρωτα, μια υπόσχεση του βασιλιά σε δείπνο να χαρίσει στην όμορφη κόρη ό,τι εκείνη θέλει, και μια περιφρονημένη ή απατημένη γυναίκα και μια τρομερή εκδίκηση.

Αλλά πρέπει να πω ότι δεν είναι απόλυτα βέβαιο πως ο όποιος ευαγγελιστής δανείστηκε από τον Ηρόδοτο.

Μπορεί, ίσως, να υπήρξε κάποια ανάμνηση που να βοήθησε στη συγγραφή του ευαγγελικού επεισοδίου.

Άλλοι αναφέρουν την ανάσταση του γιου της χήρας στο Λουκά 7.11-17 και την ανάσταση του γιου χήρας από τον Ηλία στο Βασιλείων Γ, 17, 17-24. Κι εδώ υπάρχουν χτυπητές ομοιότητες. 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *