Η Αγία Σοφία, το σπουδαίο μνημείο του Ιουστινιανού στην Κωνσταντινούπολη (537 κε), εξακολουθεί να υπάρχει με τον τρούλο του, τα εξαίσια μωσαϊκά του, τα περιστήλια και τις στοές του. Προστέθηκαν και οι μιναρέδες του Ισλάμ τώρα.
Από ναός της Ορθόδοξης πίστης του Χριστιανισμού για 9 αιώνες, έγινε μετά την άλωση 1453 τζαμί ως το 1935 όταν έγινε μουσείο (χάρη στον Ατατούρκ) και το 2020 ξαναέγινε τζαμί επί Ερντογάν.
Αλλά χάθηκε ο ήχος της ψαλμωδίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Αυτή η ψαλμωδία (με τις παραλλαγές της από τον Άθω ως την Αρμενία και Ρωσία) έχει μια σχεδόν υπερφυσική ποιότητα. Την ακούς ακόμα και σε μια μικρή εκκλησία σε απόμακρο χωριό με έναν παπά κι έναν ψάλτη.
Αλλά η ακουστική στον υπέροχο ναό της Αγίας Σοφίας είναι απαράμιλλη. Το γεγονός σημειώθηκε από πολλούς ξένους που επισκέφθηκαν τον μεγαλόπρεπο ναό στον 13ο αιώνα κι έπειτα. Και αυτό διότι όπως ανακάλυψαν ερευνητές, ο ναός οικοδομήθηκε ακριβώς για να μεταδίδει όπως ένα μουσικό όργανο την εξαίσια ψαλμωδία.
Ευτυχώς υπάρχει κοντά και ο ναός της Αγίας Ειρήνης που έχει επίσης καλή ακουστική κι ευτυχώς παραμένει ακόμα χριστιανικός!
