T376: Λώρενς της Αραβίας

T376: Λώρενς της Αραβίας

- in Ταυτότητα
0

Με αυτή την ονομασία έμεινε γνωστός ο Τ.Ε. Lawrence, ένας Βρετανός κλασικιστής, αρχαιολόγος, αξιωματικός του βρετανικού στρατού και συγγραφέας. Είναι πλέον πασίγνωστος (λόγω κυρίως της ταινίας Laurence of Arabia με τον Peter O’Toole να τον ενσαρκώνει).

Γεννήθηκε 16/8/1888 ο δεύτερος από 5 αδέρφια όλοι τους νόθοι. Όταν το έμαθε πολύ αργότερα ένιωσε δυνατό σοκ και ντροπή, διότι στη βικτωριανή εποχή ήταν βαρύ στίγμα. Αυτή η γνώση και η εντυπωσιακή παρουσία του τον έκαναν αποφασιστικό και επίμονο.

Μελέτησε ιστορία στην Οξφόρδη και την ίδια περίοδο επισκέφθηκε τη Συρία όπου περπάτησε 1000 χλμ! Εκεί άρχισε να μαθαίνει Αραβικά κι εργάστηκε για λίγο στην ανασκαφή (Αrcames), όπου σύναψε φιλικές σχέσεις και κυρίως με τον Selim Ahmed.

Με το ξέσπασμα του πολέμου 1914 οΛώρενς κλήθηκε στο Κάιρο να εποπτεύει τις αραβικές αντιδράσεις ενάντια στους Τούρκους. Ο ίδιος είχε εργαστεί στο τμήμα χαρτογραφίας και μιλούσε ανοιχτά υπέρ της ανεξαρτησίας των Αράβων. Όταν άρχισε η εξέγερση των Αράβων ο Λώρενς εστάλη (1916) να μαζέψει πληροφορίες για τον Sharif Hussein, Εμίρη της Μέκκας, και τους γιους του. Αποφασίστηκε μετά πως ο Faisal θα ήταν ο ικανότερος να ηγηθεί της επανάστασης και ο Λώρενς έμεινε με τις δυνάμεις του Φεϊζάλ ως την κατάληψη της Δαμασκού (1918).

Η δεξιότητά του Βρετανού ήταν στο να μαζεύει πληροφορίες και να οργανώνει τη δράση των επαναστατών στρατηγικά. Έκανε πολλές επιθέσεις σε γέφυρες και σιδηροδρόμους κατά των Οθωμανών μα το ενδοξότερό του κατόρθωμα ήταν η κατάληψη του λιμανιού Άκαμπα στην Ερυθρά θάλασσα που ενωνόταν με τη Δαμασκό και θεωρούνταν απόρθητο. Μετά από αυτό ο Λώρενς έγινε ισχυρός σύμβουλος του πρίγκιπα.

Μετά την Άκαμπα έκανε την ανοησία να μπει μεταμφιεσμένος στην πόλη Dara’a όπου αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρκους και φυλακίστηκε. Εκεί ξυλοκοπήθηκε άγρια και κακοποιήθηκε σεξουαλικά από τον μπέη και ορισμένους φύλακες. Μερικοί πανεπιστημιακοί αμφισβητούν τον βιασμό του μη βρίσκοντας ‘‘ανεξάρτητες’’ μαρτυρίες, άλλες από την περιγραφή του ίδιου του Λώρενς στο βιβλίο του Seven Pillars of Wisdom (κεφ.80: ‘‘Εκείνη τη νύχτα το κάστρο της ακεραιότητάς μου χάθηκε για πάντα’’).

Ο Λώρενς ήταν ουσιαστικός παράγων στον σχεδιασμό της κατάληψης της Δαμασκού μα δεν ήταν παρών στο εγχείρημα. Αηδίασε με τη βρετανική πολιτική που αρνήθηκε τότε να δώσει ανεξαρτησία στους Άραβες κάνοντας την επαίσχυντη συμφωνία με τους Γάλλους για το μοίρασμα ζωνών επιρροής και επικυριαρχίας (η διαβόητη Sykes–Picot Συμφωνία). ‘‘Οι Άραβες πολέμησαν για μας με μια ψεύτικη υπόσχεσή μας’’ έγραψε. Και αρνήθηκε μετά να δεχτεί τον τίτλο Ιππότης της Βρετανικής Αυτοκρατορίας.

Έγινε δημοφιλής αστέρας όταν ένας πολεμικός ρεπόρτερ, Lowell Thomas, τον προέβαλε στο κοινό με δημοσιεύσεις ως ‘‘Λώρενς της Αραβίας’’, ένα ρομαντικός ήρωας του πολέμου. Ο ίδιος ο Λώρενς απεχθανόταν τη φήμη και ένιωθε φοβερά ένοχος που οι προσπάθειές του για την ανεξαρτησία των Αράβων υπονομεύτηκαν. Για να αποφύγει τη δημοσιότητα άλλαξε το όνομα του δυο φορές – σε Hume Ross και T.E.Shaw και προσχώρησε στους πιο χαμηλούς βαθμούς της Βασιλικής Αεροπορίας (RAF). Γύρεψε απομόνωση και ησυχία του νου, χωρίς ποτέ να τη βρει, ούτε με την απομάκρυνσή του στην αγροικία του Clouds Hill (στην κομητεία Dorset). Έγραψε πολλά μα τα κυριότερα είναι Seven Pillars of Wisdom και το Mint.

Πέθανε 19/5/1935 σε δυστύχημα με τη μοτοσυκλέτα του. Όπως είπε ο ποιητής Siegfried Sassoon ‘‘E, λοιπόν, παραμένει ένα αίνιγμα!’’

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *