1. Φαντάσματα υπάρχουν και γίνονται αντιληπτά.
Αλλά δεν είναι λευκές, γκρίζες ή άλλων χρωμάτων φιγούρες που εμφανίζονται να αιωρούνται στον αέρα και να εξαφανίζονται, όπως τις παρουσιάζουν μυθιστορήματα και ταινίες. Και δεν είναι ανεξάρτητες από μας.
Τα φαντάσματα είναι προβολές στο νου μας και του νου μας στο περιβάλλον.
Κάθε φάντασμα είναι ουσιαστικά μια δεσμίδα νοητικής ενέργειας που γίνεται εικόνα στον νου, αλλά όταν υπάρχει έντονα συγκινησιακό φούντωμα μπορεί αυτή να προβληθεί ως ανεξάρτητη φιγούρα στον χώρο γύρω μας.
Η μορφή που παίρνει το «φάντασμα» δημιουργείται από τις πληροφορίες που έχουν αποθηκευτεί στη μνήμη. Και η συγκινησιακή/συναισθηματική ενέργεια εκείνη την ώρα δίνει όχι μόνο την προβαλλόμενη φιγούρα μα και τις κινήσεις ή και τα λόγια της. Συχνά είναι γνωστό ή συγγενικό πρόσωπο.
Στην ένταση της συγκίνησης που κατακλύζει τον νου κάποια ώρα ο άνθρωπος νομίζει πως το φάντασμα-φιγούρα που βλέπει είναι αληθινό.
2. Φαντάσματα δεν υπάρχουν ως ανεξάρτητα όντα, παρά την πλούσια παρουσία τους στην ιστορία, όπως ισχυρίζονται μερικοί, και στη λογοτεχνία.
Φαντάσματα είναι προϊόντα και προβολές της δημιουργικής δύναμης του νου μας που γίνεται καθαρά φαντασιακή (ή μάλλον αρνητική) με τον πυρετό συγκινησιακής ενέργειας.
Συναισθήματα, συγκινήσεις, σκέψεις, ιδέες και εικόνες που συνοδεύουν ή σχετίζονται ή προβάλλουν τα φαντάσματα ανήκουν στο παρελθόν και ποτέ στο παρόν.
Και αυτό το άρθρο γράφεται με αφορμή ένα ιστορικό βιβλίο αφιερωμένο «στα φαντάσματα των εφηβικών χρόνων» του συγγραφέα.
Γενικά, συναισθήματα, συγκινήσεις, σκέψεις, ιδέες, εικόνες και αντιλήψεις ανήκουν στο παρελθόν.
Αυτά τα φαινόμενα του νου δεν ανήκουν στον παρόν που είναι καθαρό, αλλά μπορούν να το μολύνουν και αυτό συνήθως γίνεται στην κοινή ζωή μας κι εμείς νομίζουμε πως έτσι είμαστε ή νιώθουμε ή εμπειρόμαστε την ώρα εκείνη.
3. Οι άνθρωποι βάζουν ετικέτες στον εαυτό τους. Αυτό γίνεται εδώ και χιλιετίες.
Στην εποχή μας μερικοί αυτοαποκαλούνται χριστιανοί, άλλοι μουσουλμάνοι και άλλοι βουδιστές ή κάτι διαφορετικό. Αυτές είναι θρησκευτικές ετικέτες.
Υπάρχουν και πολιτικές. Έτσι μερικοί λογίζονται κομμουνιστές ή αριστεροί και άλλοι σοσιαλιστές ή δεξιοί, συντηρητικοί, φιλελεύθεροι κλπ.
Αυτά τα ονόματα και σχήματα είναι μοντέρνα, φυσικά: δεν υπάρχουν μαρξιστές πριν από τον Μαρξ ούτε χριστιανοί πριν από τον Χριστό.
Όλα ανήκουν στο παρελθόν του ανθρώπου που ενστερνίζεται και καλύπτεται από το όνομα και σχήμα, όποιο κι αν είναι αυτό. Κάποια ώρα ο άνθρωπος το δέχτηκε μέσα στον νου του και ταυτίστηκε με αυτό: «Είμαι κομμουνιστής, δεξιός, μοναρχικός, σοσιαλιστής» ή ό,τι άλλο.
Μετά, συναισθάνεται, σκέφτεται, οραματίζεται, κρίνει και δρα ως τέτοιος.
4. Έτσι ζει τη ζωή του στο παρελθόν κάθε άνθρωπος που βάζει στον εαυτό του μια ετικέτα και συμμορφώνεται με το σύστημά της.
Ο αριστερός/κομμουνιστής/σοσιαλιστής, θα προσχωρήσει στο αντίστοιχο κόμμα ή θα το στηρίζει ένθερμα, θα κατεβαίνει σε απεργίες και διαδηλώσεις και άλλες ενέργειες που προάγει το κόμμα και ούτω καθ’ εξής. Ζει στο παρελθόν αιχμάλωτος της νοοτροπίας που ενστερνίστηκε.
Ο μοναρχικός ομοίως θα προσχωρήσει σε μια παράταξη ή θα την στηρίζει ένθερμα. Θα θεωρεί αυθεντία τον μονάρχη, θα δικαιολογεί τα γούστα του, θα υπακούει τις εντολές του και θα χαίρεται να ακούει τα λόγια του. Και αυτός ζει στο παρελθόν αιχμάλωτος της νοοτροπίας του.
Το ίδιο ισχύει για τον φιλελεύθερο, τον χριστιανό, τον τζιχαντιστή, τον αναρχικό, τον κάθε τρομοκράτη ή θρησκευόμενο.
Κανείς δεν ζει στο παρόν με νου καθαρό και ικανό να αξιολογεί ορθά πράγματα, πράξεις, πρόσωπα και φαινόμενα και να διακρίνει το αληθινό από το απατηλό, το μόνιμο από το παροδικό.
5. Ο κάθε κριτικός, ο καλός δημοσιογράφος και ιστορικός, ο κάθε καλός πανεπιστημιακός, πρέπει να ελευθερωθεί από το παρελθόν αν είναι να παράγει καλό αμερόληπτο έργο. Αυτό είναι δύσκολο.
Δεν είναι καθόλου εύκολο να μην τείνεις προς τη Δεξιά ή την Αριστερά, προς τη θρησκεία ή τον αθεϊσμό και πάνω από όλα, προς το προσωπικό συμφέρον.
Φαντάσματα στοιχειώνουν ασταμάτητα τον νου μας.
Μόνο με ειδική παιδεία λυτρώνεται κανείς από αυτά.
