1. Αυτό το άρθρο είναι τρόπον τινά συνέχεια του Ε880: Ανατολική Μεσόγειος μα γεωγραφικά πιο ανατολικά και νότια, δίχως τη Βόρειο Αφρική.
Προτού εξετάσουμε την κατάσταση που συμπεριλαμβάνει το Πακιστάν με τα αραβικά κράτη στην Αραβία, είναι χρήσιμο να έχουμε στον νου μας μερικά στοιχεία για το Ισλάμ (ή Μωαμεθανισμό) στο οποίο ανήκουν λίγο παραπάνω από 20% του σύνολου πληθυσμού, κοντά 6,5 δις (Ιουν 2020).
Το θεμέλιο είναι η sharia “σαρία”, η μουσουλμανική θεολογική νομοθεσία βασισμένη στο Κοράνι και στη hadith “χαντίθ” (=παραδοσιακά σχόλια κι ερμηνείες), που καθορίζει λεπτομερώς τη συμπεριφορά των ατόμων και τον ρυθμό της γενικής κοινωνικής ζωής (εορτολόγιο, θεσμικές λειτουργίες κλπ.).
Αλλά υπάρχει μια βασική διαίρεση σε δυο σέχτες, Sunni και Shia, που περιέχουν μικρότερες υποδιαιρέσεις. Οι σουνίτες είναι πολυπληθέστεροι (πάνω από 80%) και θεωρούνται ορθόδοξοι και λιγότερο φανατικοί και πολεμοχαρείς, ενώ οι σιίτες είναι το αντίθετο. Οι πρώτοι μένουν στη διαδοχή και παράδοση του Abu Bakr πρώτου (νόμιμου) Χαλίφη που διαδέχθηκε τον Προφήτη. Οι δεύτεροι ακολουθούν την παράδοση του Αλή, Ali bin Abu Talib γαμπρού του Προφήτη, που, πιστεύουν, έπρεπε να είναι ο διάδοχος.
2. Παρότι συμφωνούν σε όλα τα βασικά δόγματα της σαρία (και χαντίθ), οι δυο σέχτες έχουν έντονες πολιτικο-κοινωνικές διαφορές που δημιουργούν συχνά εχθρότητα ανάμεσα σε κράτη όπου επικρατεί η μια ή άλλη.
Η Σαουδαραβία είναι χώρα σουνιτών. Νιώθει συνεπώς να απειλείται από την Υεμένη, το Ιράν και (πιο μακριά) τη Συρία, όπου επικρατούν οι σιίτες. Στο Πακιστάν επίσης η μεγάλη πλειονότητα είναι σουνίτες. Έτσι η Σαουδαραβία έχει στενούς δεσμούς με κείνη τη χώρα και την χρηματοδοτεί αφειδώς. Και οι δυο χώρες καταπολεμούν όσο μπορούν τον κομμουνισμό κι επαναστατικά κινήματα όπως της Υεμένης, τους Ταλιμπάν, τη Χαμάς κι άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις.
Υπάρχει όμως κι ένα παράδοξο. Η Χαμάς απαρτίζεται σε μεγάλο βαθμό από σιίτες μα ο ηγέτης τους Abas είναι σουνίτης. Στη Συρία πάλι επικρατούν οι σουνίτες μα η οικογένεια Άσαντ είναι σιίτες.
3. Η Σαουδαραβία νιώθει περίπου σαν το Ισραήλ, περιτριγυρισμένη από μάλλον εχθρικούς σιίτες. Γιαυτό έχει καλό σύμμαχο το Πακιστάν με τα 221 (σχεδόν) εκατομμύρια πληθυσμό και αρκετά αξιόμαχο στρατό (8ος σε μέγεθος στον κόσμο).
Είχε πάντα τη στήριξη των Αμερικανών το Πακιστάν και πολέμησε τους Ρώσους στο Αφγανιστάν και τους Ταλιμπάν. Μα ενώ βοήθησε σε αμερικανικές αποστολές (π.χ. Σομαλία) βοήθησε με την αεροπορία της τους Άραβες εναντίον του Ισραήλ στους 2 πολέμους το 1967 και 1973.
Δείχνει την ίδια αντιφατική (ή έξυπνη) συμπεριφορά ως προς την Κίνα και το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα. Με την Κίνα (λόγω κοινής εχθρότητας προς την Ινδία) έχει άριστες σχέσεις και μεγάλες εμπορικές συναλλαγές (ελεύθερο εμπόριο από το 2000) δεχόμενο έργα υποδομής από τους Κινέζους από το βαθύ λιμάνι Gwador. Είναι συγχρόνως η γέφυρα της Κίνας προς τον μουσουλμανικό κόσμο. Έτσι στήριξε την Κίνα στο θέμα της επιμόρφωσης των μουσουλμάνων Ουίγκουρ σε ειδικά στρατόπεδα.
4. Το Ιράκ επίσης έχει (είχε) πλειοψηφία σιιτών μα σουνίτη ηγέτη, τον Σαντάμ Χουσεΐν. Όταν η Αμερική ανέτρεψε το καθεστώς του Χουσεΐν, έφερε ανακούφιση στις χώρες της Αραβικής Χερσονήσου (και στο Ιράν). Κι εδώ όμως βλέπουμε την αντιφατική πολιτική των ΗΠΑ που στήριξαν τον Χουσεΐν για να εμποδίσει τον κομμουνισμό που απλωνόταν στους Άραβες.
Αποτυχημένη ήταν και η πολιτική των Αμερικανών στο Ιράν όπου ανέτρεψαν τον Mossadegh κι έβαλαν τον Σάχη ο οποίος έγινε με τη Μυστική Αστυνομία του μισητός κι εξορίστηκε από τον Χομεϊνί.
Το Ιράν όπως και η Βόρειος Κορέα πήραν πολλή πυρηνική τεχνολογία από το Πακιστάν!
5. Στη μέση αυτού του κυκεώνα βρίσκεται και το Ισραήλ με τα 8 εκμ πληθυσμού μα ισχυρότατες Ένοπλες Δυνάμεις κι αρκετές πυρηνικές βόμβες. Και η αεροπορία και τα τεθωρακισμένα (και η Μοσάντ) είναι οι ανώτερες δυνάμεις της σύνολης περιοχής.
Η Αίγυπτος κατάλαβε πως συμφέρει να έχει καλές σχέσεις με το Ισραήλ και το έκανε πράξη.
Η Κίνα επίσης το κατάλαβε. Είδε νωρίς πως το Ισραήλ είναι μια όαση σταθερότητας και προόδου στη μπαρουτοκαπνισμένη Μέση Ανατολή. Μα, περισσότερο, δέχθηκε μεγάλη βοήθεια σε όπλα (2η μετά τη Ρωσία) και νέα τεχνολογία (λέιζερ και πυραύλους).
Οι οικονομικές σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών είναι πολύ καλές επίσης. Πάνω από 1000 Ισραηλινές επιχειρήσεις έχουν στηθεί στην Κίνα. Το 2012 υπέγραψαν μια συμφωνία με την οποία ένα τεχνικό σύστημα ύδρευσης αξίας 300 εκμ $ θα εξαγόταν από το Ισραήλ στην Κίνα, που έχει τεράστια ανάγκη τέτοιων συστημάτων.
Από την άλλη πλευρά, η Κίνα έχει επενδύσει στην περίοδο 2011-17 15 δις $ σε τεχνολογία στο Ισραήλ – τεχνητή νοημοσύνη, φαρμακευτικά, ιατρική τεχνολογία και αγροτοκτηνοτροφία!
Το 2018 720 στρέμματα στα βόρεια του λιμανιού της Χάιφα μεταβιβάστηκαν στην υπηρεσία Διεθνές Λιμάνι Σανγκάης για 25 χρόνων διαχείριση.
Κι έτσι έξυπνα η Κίνα γίνεται βαθμιαία ισχυρός παίκτης στη Μέση Ανατολή.
