Αντιγράφω το κύριο άρθρο (πάντα σύντομο και αφοριστικό) από την Καθημερινή 19/12/21:
To 2022 μπορεί να είναι έτος απογείωσης. Μπορεί η οικονομία να συνεχίσει να αναπτύσσεται με τους ίδιους ρυθμούς. Μπορεί η χώρα να αρχίσει να δανείζεται αυτόνομα, χωρίς δεκανίκια. Για να επιτευχθούν αυτοί οι εθνικοί στόχοι, θα πρέπει να ξεπεραστεί ο σκόπελος της υγειονομικής κρίσης, που απειλεί να αναζωπυρωθεί με τη νέα μετάλλαξη. Το πολωτικό κλίμα, όμως, δείχνει ότι εκτός από τους αναπόφευκτους, καραδοκεί και ο αχρείαστος –ο “πολιτικός”– κίνδυνος. Ο κίνδυνος να ολισθήσουμε σε ένα νέο κύκλο αυτοκαταστροφικού σπαραγμού. Η πρόσφατη Ιστορία έχει δείξει ότι από ένα τέτοιο τοξικό παίγνιο στο τέλος κανείς δεν κερδίζει.
Τον μόνο κίνδυνο που αναφέρει ο αρθρογράφος είναι ο πολιτικός, δηλ. “να ολισθήσουμε σε ένα νέο κύκλο αυτοκαταστροφικού σπαραγμού”. Αυτός είναι όντως υπαρκτός πάντα κίνδυνος διότι έτσι έχει εθιστεί λόγω ανατροφής και παιδείας ο λαός. Μα δεν είναι ο μόνος ούτε ο κύριος.
Ο κύριος και σίγουρος κίνδυνος είναι η νοοτροπία που θεωρεί τον ίδιο του δανεισμό κάτι κανονικό, φυσικό. Δεν μπορεί παραδόξως ο σοβαρός συντάκτης να δει πως ο δανεισμός οδηγεί σε χρεοκοπία;!
Ο δανεισμός σημαίνει πως ξοδεύει το κράτος περισσότερα από όσα (παράγει ή) εισπράττει. Ξέρουμε από δύο αιώνων πείρα πως το κράτος αρέσκεται να σπαταλά το εισόδημά του από τη φορολόγηση των πολιτών εδώ κι εκεί. Δεν το νοιάζει διότι δεν είναι δικά του χρήματα. Κανένας πρωθυπουργός ή υπουργός δεν συνεισφέρει μια δεκάρα στα χρήματα που σπαταλούν σε αγαθοεργίες και χορηγήσεις ή ό,τι άλλο.
Η κοινή λογική, που μοιάζει να είναι απούσα στον συντάκτη μας και η κοινή πείρα, δείχνουν πως δεν μπορείς να δανείζεσαι πάρα πολλά ή επ’ άπειρον. Κάποια ώρα οι δανειστές σου απαιτούν τα χρήματά τους πίσω και μάλιστα με κάποιον τόκο. Η μόνη λύση είναι να αυξήσεις το εισόδημά σου έτσι που να μη χρειάζεται να δανείζεσαι και συγχρόνως να αποπληρώνεις το παλαιό χρέος σου. Άλλος τρόπος να μη χρεοκοπήσεις δεν υπάρχει, εκτός από θαύματα, που στην εποχή μας, εποχή ρηχής καλοπέρασης και ανίατης ανοησίας, δεν γίνονται συχνά ή εύκολα!
Είναι δυνατόν αυτό να μην ισχύει για το κράτος; Βεβαίως και ισχύει αφού, ιδίως στην Ελλάδα, γνωρίζουμε πως έχουν υπάρξει χρεοκοπίες στο παρελθόν και στις μέρες μας ακόμα χρωστούμε πολλά δισεκατομμύρια.
Τι νόημα έχει να δανειζόμαστε με χαμηλότατο έστω επιτόκιο, αφού και τα νέα δάνεια θα πρέπει σε προβλεπόμενο χρόνο να ξεπληρωθούν;
Η ορθή και βιώσιμη λύση είναι να πάψει τις σπατάλες του το κράτος, αφού μειωθεί η αχρείαστή του έκταση και η πολυσχιδής κι εξίσου αχρείαστη λειτουργία του, και να αυξηθεί το εισόδημά του καθώς οι πολίτες, έχοντας συναίσθηση της κρίσιμης κατάστασης, σφίγγουν τα ζωνάρια σε απεχθή λιτότητα κι εργάζονται πιο παραγωγικά. Αν δεν αυξηθεί σημαντικά η παραγωγή δεν υπάρχουν υψηλότερα εισοδήματα. Είναι εγκληματικά ανεύθυνο να θεωρούμε τον δανεισμό κάτι νορμάλ!