1. Στις αρχές Φεβρουαρίου 1943, πολλοί Γερμανοί που άκουγαν κρυφά το BBC έμαθαν αποσβολωμένοι πως 91.000 δικοί τους στρατιώτες, υπολείμματα της 6ης Στρατιάς του φον Πάουλους, είχαν παραδοθεί και οι Σοβιετικοί, που είχαν περικυκλώσει τους εισβολείς (σχεδόν 300.000) από τα τέλη Νοεμβρίου, ανακατέλαβαν το ερειπωμένο Στάλινγκραντ. Επί δυόμιση μήνες η προπαγάνδα του Γκέμπελς διέδιδε παραμύθια επικείμενης νίκης αρχικά και τελικά μιας συντριβής αυτοθυσιαστικής «για να ζήσει η Γερμανία»!
Ο Στάλιν θεωρήθηκε όχι μόνο στην ΕΣΣΔ μα σε όλο τον κόσμο ως μέγας στρατηγικός αρχιτέκτονας αυτής της νίκης που είχε καθοριστική σημασία για τον πόλεμο. Ήταν η πρώτη μεγάλης κλίμακας ήττα των Γερμανών στην Ευρώπη. Στη βόρειο Αφρική είχε προηγηθεί τον Νοέμβριο 1942 η καθοριστική ήττα τους στο Ελ Αλαμέιν από τον Μοντγκόμερι και τώρα ήταν στριμωγμένοι θανάσιμα από Βρετανούς ανατολικά και Αμερικάνους που είχαν αποβιβασθεί στη βορειοδυτική Αφρική. Μετά το Στάλινγκραντ οι Γερμανοί άρχισαν να υποχωρούν σε ολόκληρο το σοβιετικό μέτωπο.
2. Αρχιτέκτονας ήταν ο στρατηγός Ζούκοφ που ανέλαβε τη γενική διοίκηση του μετώπου στον Αύγουστο 1941 και τον Οκτώβριο εξαπέλυσε την αντεπίθεσή του στη νικηφόρα επιχείρηση «Ουρανός» με συνεργάτη τον στρ. Βασιλέφσκι. Υπήρχε και ο αντιπερισπασμός MARS (=Άρης) με την επίθεση κατά της 9ης Γερμανικής Στρατιάς στην περιοχή της Καλίνιν, βόρεια της Μόσχας, όπου για να καθηλωθούν οι Γερμανοί και να μην στείλουν ενισχύσεις στο Στάλινγκραντ, θυσιάστηκαν πάνω από 70.000 νεκροί και πάνω από 100.000 τραυματίες σοβιετικοί.
Στο μέτωπο του Στάλινγκραντ οι απώλειες ήταν τεράστιες σε άνδρες: πάνω από 1.100.000 εκ των οποίων πάνω από 500.000 ήταν νεκροί.
Ναι, οι σοβιετικοί πολεμούσαν ηρωικά και πέθαιναν μα μόνο επειδή δεν είχαν επιλογή. Αυτή ήταν η στρατηγική του Στάλιν. Στην εμπλοκή στο Καλίνιν οι σοβιετικοί δεν είχαν παρά ελάχιστα πυροβόλα και άρματα διότι τα περισσότερα (4 προς 1) στάλθηκαν στο Στάλινγκραντ. Οι στρατιώτες δεν μπορούσαν να υποχωρήσουν διότι τους πυροβολούσαν οι δικοί τους από τις πίσω γραμμές.
3. Παρότι Στάλιν και Χίτλερ ήταν δυο αδίστακτοι, παρανοϊκοί, αιμοσταγείς δικτάτορες, στον 2ο ΠΠ παρουσίασαν μια σημαντική διαφορά. Ο Στάλιν πολύ γρήγορα έμαθε να ακούει τους στρατηγούς του. Ο Χίτλερ δεν έμαθε και καθώς περνούσε ο καιρός γινόταν ακόμα πιο αυταρχικός. Αν για παράδειγμα έδινε προσοχή στον Μάνσταϊν τον Δεκέμβριο 1942, η μάχη του Στάλινγκραντ θα είχε πολύ διαφορετική έκβαση και η 6η Στρατιά δεν θα χανόταν. Αργότερα μάλιστα έπαυσε τον Μάνσταϊν!
Ο Στάλιν αντίθετα, μετά το ισχυρό χαστούκι που δέχθηκε με την εισβολή των χιτλερικών τον Ιούνιο 1941, άρχισε να ακούει τους στρατηγούς.
Προς τιμήν του έμεινε στη Μόσχα ενώ οι Γερμανοί απείχαν μόλις 24χλμ, αρχές Δεκεμβρίου 1941. Επίσης έδωσε διαταγές στον Χρουστσόφ να μετακινήσει τα τεράστια εργοστάσια της Ουκρανίας πίσω από τα Ουράλια, ενώ 500 επιχειρήσεις και 500.000 εργαζόμενοι έφυγαν βιαστικά από τη Μόσχα για ακόμα πιο μακριά, στο Καζακστάν.
4. Αυτές οι τρεις πράξεις του Στάλιν (και ο διορισμός του Ζούκοφ) έσωσαν τη Μόσχα και την ΕΣΣΔ. Κατά τα άλλα ο στυγερός δικτάτορας φέρθηκε τόσο ανεύθυνα που πρώτος αυτός έπρεπε να εκτελεστεί, αντί του δύσμοιρου Παβλόφ, διοικητή του Δυτικού Μετώπου ο οποίος με θάρρος μίλησε για αμέλεια και προδοσία στη δίκη του, πως άλλοι έφταιγαν που δεν είχαν κάνει ορθή προετοιμασία.
Πράγματι, παρότι ο Στάλιν έπαιρνε μηνύματα από τους Βρετανούς και προσωπικά από τον Τσώρτσιλ πως οι Γερμανοί ετοίμαζαν εισβολή στην ΕΣΣΔ στα μέσα Ιουνίου (1941) από την Πρωσία, Πολωνία και Ρουμανία, δεν το πίστεψε. Ούτε και τα μηνύματα δικών του κατασκόπων από το Βερολίνο και από το Τόκιο!
Πίστευε ακράδαντα πως ο Χίτλερ θα τηρούσε τουλάχιστον για ένα έτος ακόμα το Σύμφωνο Μη-επίθεσης που επέγραψαν στη Μόσχα, Σεπτ. 1939, οι Μολότοφ και Ρίμπεντροπ. Διότι αυτό συνέφερε τον Στάλιν!
Είχε μάλιστα, χάρη στο Σύμφωνο, δεχθεί να πληρώσει στους Γερμανούς μπόλικο χρυσάφι, να τους δώσει μια βάση υποβρυχίων κοντά στο Μούρμανσκ και να τους εφοδιάζει με χιλιάδες τόνους καύσιμα, τρόφιμα, καουτσούκ, φώσφορο και άλλα αγαθά!
Επιπλέον, εντελώς αναίσχυντα διέταξε τα ΚΚ στις ελεύθερες χώρες ΗΠΑ, Βρετανία, Ελλάδα, να ενθαρρύνουν απεργίες και να μποϋκοτάρουν τις πολεμικές ενέργειες των βρετανών ενάντια στους χιτλερικούς φασίστες ενώ, αργότερα, θα αντέστρεφε αυτές τις αισχρές εντολές! Οι κωλοτούμπες του ελληνικού ΚΚ είναι γνωστές.
5. Λέγεται από αμετανόητους σταλινικούς αναρχοαριστερούς, πως το ίνδαλμά τους, ο αλάνθαστος Στάλιν, το έκανε αυτό για να προετοιμαστεί. Στην πραγματικότητα δεν έκανε καμιά προετοιμασία. Ούτε στρατεύματα εκπαίδευσε ή συγκέντρωσε στα σύνορα, ούτε αναγνωριστικές πτήσεις επέτρεψε, για να μη διαταράξει το κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ του και του φρενοβλαβή αρχιφασίστα. Χιλιάδες δε έμπειρων αξιωματικών είχαν εκτελεστεί στις εκκαθαρίσεις 1936-8 – και ο λαμπρός Rokossovski είχε ανασυρθεί από τις φυλακές του Μπέρια την τελευταία στιγμή με σπασμένα δάχτυλα και 9 δόντια για να να διοικήσει τη 16η Στρατιά ενάντια στα γερμανικά πάντσερ 40 χλμ δυτικά της Μόσχας!
Προετοιμασίες, λοιπόν! Την παραμονή της εισβολής ο Κομισάριος Άμυνας είχε διαπιστώσει πως ενώ στα χαρτιά υπήρχαν 14.000 τανκς, μόνο 3.800 ήταν ετοιμοπόλεμα λόγω βλάβης στα πυροβόλα τους! (Κεντρικό Αρχείο Υπ. Άμυνας Νο 35/107559/σ.364 = Ts– AMO, Podolsk.)
Την πρώτη μέρα κιόλας καταστράφηκαν στο έδαφος 1.000 μαχητικά και βομβαρδιστικά και άλλα 200 εν πτήση! Τις επόμενες μέρες άλλα 600 αεροσκάφη. Επίσης 5.000 άρματα και 10.000 πυροβόλα. Και 500.000 άντρες!
Ως τα τέλη Ιουνίου, δυτικά του Μινσκ (Λευκορωσία) αιχμαλωτίστηκαν 417.000 και τον επόμενο μήνα στο Vitebsk και Smolensk 300.000 άντρες, 3.200 τανκς και 3.100 κανόνια. Αεροπλάνα δεν υπήρχαν πια!
Μια προετοιμασία που έκαναν οι αχρείοι σταλινικοί δήμιοι (Μπέρια και NKVD) ήταν να σκοτώσουν 20.000 εθνικιστές Πολωνούς κρατούμενους στη Lwow και Βεσσαραβία και 22.000 αξιωματικούς και διανοούμενους στο δάσος Κατίν.
Τον επόμενο χρόνο ξεχνώντας τη δική του αισχρότητα και κυνικότητα, εκλιπαρούσε τον Τσώρτσιλ για βοήθεια και το άνοιγμα δεύτερου μετώπου στην Ευρώπη, ενώ υπήρχε ήδη το μέτωπο στο Βόρειο Αφρική!
Και οι Βρετανοί, με την αρωγή των Αμερικανών, έστειλαν (1941-42) 1.440 τανκς, 1.320 αεροσκάφη και τρόφιμα αξίας 5 δις £ Αγγλίας. Μετά, οι Αμερικανοί θα προμήθευαν μεταγωγικά φορτηγά που έκαναν τις αναγκαίες μεταφορές αντρών και όπλων.
Τα πρώτα σοβιετικής παραγωγής αξιόμαχα άρματα και αεροπλάνα βγήκαν στις αρχές του 1942. Αρχιτέκτονες της νίκης ήταν λαμπροί στρατηγοί όπως οι Zukov, Vasilevski, Timoshenko, Rokossovski….