Βρισκόμαστε τώρα εδώ που βρισκόμαστε, όπου και αν είναι το μέρος, όπως και αν ονομάζεται, μα σίγουρα μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή ή του κινητού μας. Μα βρισκόμαστε και κάπου μέσα στον νου μας.
Και ο εξωτερικός και ο εσωτερικός χώρος είναι αυστηρά καθορισμένος, περιορισμένος. Ο πρώτος είναι κατά πάσα πιθανότητα δωμάτιο του σπιτιού μας ή γραφείο στη δουλειά μας. Ο δεύτερος είναι «εγώ» και μια αίσθηση απορίας «πού το πάει αυτό το κείμενο;»
Για τον χώρο του νου δεν ξέρουμε πολλά. Μας φτάνει που «εγώ είμαι εγώ» με ό,τι συνεπάγεται αυτό το εγώ (φύλο, όνομα, σωματικά χαρακτηριστικά, ρόλος κοινωνικός, επάγγελμα κλπ) και σκεφτόμαστε συχνά «εγώ με μεγάλη ευφυΐα». Αλλά το πώς σκεφτόμαστε και πώς έχουμε την ευφυΐα δεν γνωρίζουμε. Είναι, μας λένε οι επιστήμονες, λειτουργίες του εγκεφάλου. Μένουμε με αυτό.
Ο εξωτερικός χώρος είναι η γειτονιά μας, η χώρα, με την ένδοξη αρχαία ιστορία, στα Βαλκάνια, στη Μεσόγειο και στην ΕΕ – και κάπου πάνω στον πλανήτη Γη με τις ηπείρους και τις θάλασσές του….
Και οι δυο χώροι είναι ψεύτικοι, επίπλαστοι. Διότι φαντάζουν μεγάλοι ενώ είναι πολύ μικροί στον… χώρο του σύμπαντος όπου πραγματικά βρισκόμαστε.
Ας πάμε λίγο πιο πέρα στον εξωτερικό χώρο του πλανήτη. Να η Γη! Εδώ ζούμε.
Και γιατί εδώ και όχι κάπου αλλού;
Η Γη είναι μόνο ένας μικρός πλανήτης σε ένα μικρό Ηλιακό Σύστημα! Ακόμα κι έτσι εσύ δεν φαίνεσαι σε αυτήν την κλίμακα, ούτε το σπίτι σου, η οικογένεια, η δουλειά, η πόλη σου.
Κι εξαφανιζόμαστε ολοκληρωτικά στο Ηλιακό Σύστημα, όπου η Γη, μια κουκίδα, είναι ο τρίτος από τον Ήλιο πλανήτης (Earth)! Ούτε οι χώρες ούτε καν οι ήπειροι και οι ωκεανοί δεν φαίνονται. (Στην εικόνα τα μεγέθη των πλανητών μόνο είναι αναλογικά, όχι οι αποστάσεις .)
Να όμως και το Ηλιακό μας Σύστημα μέσα στον Γαλαξία – ο μικρός κύκλος στα δεξιά (Sun, στο παρακλάδι του Ωρίωνα, Orion Spur )!
Εδώ ούτε οι πλανήτες ούτε ο Ήλιος μας φαίνονται! Και ο μικρός κύκλος είναι η απόσταση που φτάνουν τα ραδιοκύματα και τα μηνύματα που στέλνουμε 140 χρόνια τώρα. Η διάμετρος του Γαλαξία είναι 105.000 έτη φωτός. Και ο Ήλιος μας απέχει από το κέντρο του Γαλαξία 27.000 έτη φωτός
Αυτός ο Γαλαξίας, όπου βρισκόμαστε και είναι σχετικά μικρός, έχει πάνω από 200 δισεκατομμύρια ηλιακά συστήματα. Τι σημασία έχουν τα κατορθώματα κι επιτεύγματά μας (οι Πυραμίδες, οι Παρθενώνες, οι μεγάλοι Ναοί) για αυτόν τον κόσμο; Τα μεγέθη του είναι για μας σχεδόν ασύλληπτα.
Εμείς γκρινιάζουμε κι επαναστατούμε γιατί κάποιος πάρκαρε μπροστά στο σπίτι μας, ή γιατί άλλος πήρε προαγωγή «όχι εγώ», ή γιατί ο πατέρας δεν μας αφήνει να διασκεδάσουμε… Και συντηρούμε παθιασμένα τις έχθρες, τις υπερηφάνειες, τις ζήλειες, τις ματαιοδοξίες, τους έρωτές, τα μίση, και τ’ άλλα πάθη μας. Ενώ εδώ που ζούμε στον μεγάλο Γαλαξία μας αυτά δεν έχουν την παραμικρή σημασία.
Να και ο Γαλαξίας μας (Milky Way, μια κουκίδα μόνο!) μαζί με εκείνον της Ανδρομέδας και με τον γιγάντιο IC 1101. Ο τελευταίος απέχει από μας 1,05 δις έτη φωτός κι έχει μια ακτίνα 1,9569 εκμ έτη φωτός (ο δικός μας μόνο 52.850 έτη φωτός) και περιέχει περίπου 100 τρισεκατομμύρια Ήλιους!
Αν θέλουμε να έχουμε σημασία σε αυτόν τον κόσμο τώρα, ίσως θα πρέπει να μάθουμε πώς και γιατί βρισκόμαστε στον μικρούλη πλανήτη μας. Ποιος είναι ο ρόλος μας ο πραγματικός, όχι ό,τι φανταζόμαστε, και να μάθουμε να τον παίζουμε στην εντέλεια!