1. Στα χρόνια της κρίσης η ατμομηχανή ανάπτυξης και αύξησης εσόδων ήταν ο τουρισμός. Με την κρίση προστέθηκε και η εξαγωγική δραστηριότητα.
Οι εξαγωγές στη χώρα μας δεν είχαν ποτέ μια στέρεη σταθερή απόδοση. Αλλά λόγω της χρεοκοπίας που προκάλεσε ξαφνικά δραστική μείωση στην εγχώρια κατανάλωση, πολλές εταιρίες αναγκάστηκαν (μαζί με μερικές νέες) να στραφούν στις αγορές του εξωτερικού.
Οι διάφορες εταιρίες (πολλές μάλιστα εισαγωγικές) απολάμβαναν υψηλά περιθώρια κέρδους τα οποία ως την κρίση τους προσέφερε η εγχώρια αγορά λόγω της υπερκατανάλωσης που είχε προκαλέσει η εισροή φθηνού χρήματος από υπερδανεισμό και αυξήσεις (κυρίως λόγω της σπάταλης δημοσιονομικής πολιτικής επί Κωστάκη Καραμανλή 2004-2009).
2. Μέχρι το 2019 οι εξαγωγές έδειχναν μια ευπρόσδεκτη αύξηση.
Το 2018 οι εξαγωγές μας έφθασαν στο πρωτόφαντο επίπεδο στα 33,42 δις με μια αύξηση 15,7% σε σχέση με το 2017. Αυτό ήταν ιστορικό ρεκόρ.
Το 2019 οι εκτιμήσεις ανέμεναν νέα αύξηση 10% τουλάχιστο και νέο ιστορικό ρεκόρ. Φθάνοντας, αισιόδοξα ως προβλεπόταν, 37 δις θα αντιπροσώπευαν το 20% του σύνολου ΑΕΠ.
Τέτοια αύξηση δεν υλοποιήθηκε. Στο πρώτο εξάμηνο του 2019 οι εξαγωγές ανέβηκαν μόνο κατά 2,2% στα 16,8 δις. Τον Μάρτιο σημειώθηκε πτώση και ο Ιούνιος έκλεισε αρνητικά με μείωση 9%!
Είναι ενδεικτικό της αδυναμίας των ελληνικών εξαγωγών πως 270 τόσες επιχειρήσεις πραγματοποιούν το 50% των εξαγωγών και οι 5 μεγαλύτερες εξ αυτών πραγματοποιούν το 30% σχεδόν του σύνολου των εξαγωγών.
3. Οι αβεβαιότητες στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον επηρεάζουν αρνητικά την ελληνική εξαγωγική δράση: είναι ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας, το Μπρέξιτ με τις απρόβλεπτες συνέπειές του, η πολιτική κρίση στην Ιταλία, η επαπειλούμενη ύφεση στη γερμανική οικονομία και άλλα. Το 63% των εξαγωγών μας διοχετεύεται στις χώρες της Ευρώπης.
Επιπλέον οι εξαγωγικές επιχειρήσεις δεν έχουν σθεναρό τεχνολογικό υπόβαθρο κι έχουν μάλλον χαμηλή προστιθέμενη αξία. Διότι πολύ απλά οι επενδύσεις σε Έρευνα και Ανάπτυξη, τόσο απαραίτητες για τη διεύρυνση της δράσης τους, είναι χαμηλές ή ανύπαρκτες – ιδίως οι ξένες εισροές κεφαλαίων. Έτσι δεν προωθείται όπως θα έπρεπε ο εκσυγχρονισμός του παραγωγικού εξοπλισμού.
Χρειάζεται να δοθεί ενίσχυση σε κλάδους όπως τα τρόφιμα και τα ορυκτά όπου μπορούμε με σχετικά λιγοστή προσπάθεια να έχουμε πολύ καλές επιδόσεις!
