1. Μπορεί σε μερικούς να φαίνεται παράξενο, μα πάρα πολλοί άνθρωποι έχουν μεγάλη δυσκολία ή αδυναμία να κατανοήσουν τι είναι η επίγνωση ή συνειδησία.
Πολλοί θεωρούν τη συνειδησία (= συνείδηση, συνειδητότητα) ή επίγνωση μια λειτουργία του νου, ακόμα κι αν θεωρούν τον νου ανεξάρτητο, μη-υλικό σώμα, ίσως και πρότερο του χοντρού υλικού κορμιού (‘ψυχή’ το λένε άλλοι). Μα συνήθως επιστήμονες και άλλοι συγγραφείς, που θεωρούν την ύλη ως πρώτη ουσία και αιτία για όλα, θεωρούν την επίγνωση ως λειτουργία του νου σαν τη σκέψη, και τον νου αποκύημα ηλεκτροχημικών διεργασιών στον εγκέφαλο.
Η συνειδησία ή επίγνωση δεν είναι λειτουργία του νου. Μα αν ακόμα το δεχτούμε πως είναι, τότε είναι πολύ ανώτερη και λεπτότερη από κάθε άλλη λειτουργία του νου. Σε τέτοιο βαθμό, μάλιστα, που μπορεί να θεωρηθεί ως μια ενέργεια ή λεπτότατη μη μετρήσιμη ουσία, διαφορετική από τον νου.
Διότι απλούστατα, η επίγνωση έχει συνείδηση/θέαση/επίγνωση όλων των γνωστών μας, κοινών λειτουργιών του νου – σκέψη, συναίσθημα, εσωτερική ομιλία, έμπνευση, λογική διαδικασία, σχεδιασμός, ησυχία, σύγκριση, θύμηση και ό,τι άλλο. Οτιδήποτε συμβαίνει στο σώμα, οτιδήποτε πιάνει μια αίσθηση (της όρασης ένα θέαμα, της όσφρησης μια μυρωδιά κλπ.), μετατρέπεται σε κίνηση, ενέργεια, διατύπωση, στον νου κι εμείς το γνωρίζουμε, διότι έχουμε επίγνωση αυτής της διατύπωσης ή εντύπωσης.
2. Ο νους μας είναι γνωστός διότι έχει πολλές λειτουργίες: σκέφτεται, σχεδιάζει, συγκρίνει, διακρίνει διαφορές, μορφές, ποιότητες, διατυπώνει επιθυμίες, αισθάνεται ποιότητες ζέστης και κρύου ή ξερού και υγρού, νιώθει θαυμασμό, μίσος, οργή, συμπόνια, στοργή κλπ., κλπ. Όλες μας είναι γνωστές χάρη στη συνειδησία/επίγνωση.
Πιο πρακτικά. Αυτή τη στιγμή γνωρίζετε πως διαβάζετε και κατανοείτε τι διαβάζετε. Είναι απλή πρόταση. Το γνωρίζετε, διότι έχετε επίγνωση/συνειδησία των εντυπώσεων που σχηματίζονται στον αόρατο (σε σύγκριση με το κορμί) νου σας και των διατυπώσεων, είτε σε εικόνες, είτε σε ήχους είτε και στα δυο και οπωσδήποτε το γενικό νόημα. Δηλαδή πως υπάρχει μια πολύ λεπτή και απλησίαστη λειτουργία που εποπτεύει όλον τον ασυνείδητο ή φωτισμένο χώρο του νου και γνωρίζει κάθε ενέργεια ή κίνηση σε αυτόν τον χώρο.
Αν δεν υπήρχε αυτή η συνειδησία ή επίγνωση, δεν θα γνωρίζαμε τίποτα.
3. Ο νους είναι, λοιπόν, ένα όργανο ή λεπτό σώμα, λεπτό και άυλο σε σύγκριση με το χοντρό υλικό κορμί μας. Αυτό το όργανο ή λεπτό σώμα λειτουργεί σε μη μετρήσιμες συχνότητες. Δεν υπάρχει όργανο που μπορεί να (κατα)μετρήσει αυτές τις συχνότητες. Μα η συνειδησία/επίγνωση μπορεί να τις καταμετρήσει και να τις διακρίνει. Υπάρχουν τρεις διακριτές βαθμίδες: χοντρή συχνότητα, όταν σκεφτόμαστε με τραχείς, χοντρές διατυπώσεις, μηχανικά ή νιώθουμε χοντρά, ταραχώδη συναισθήματα και πλημμύρα σκέψεων χαράς ή απόγνωσης, έρωτα ή εκδικητικότητας⸱ μετά είναι λεπτή συχνότητα, ούτε καν ψίθυρος, κάτι αδιατύπωτο μα καθορισμένο και γνωστό που γίνεται μετά διατυπωμένο σε χοντρή μορφή˙ απλή γνώση που δεν χρειάζεται διατύπωση, μα αν και όταν χρειαστεί παίρνει τη χοντρή, πάλι, διατύπωση. Το τρίτο, λεπτότατο είδος είναι ξαφνική έκλαμψη ως λύση προβλήματος, κατανόηση κι έμπνευση – προτού αυτή χρειαστεί να διατυπωθεί ή προτού διατυπωθεί μόνη της. Αυτά συμβαίνουν καθημερινά, όλη την ώρα, μα δεν έχουμε μάθει να τα παρατηρούμε και να τα κατηγοριοποιούμε, παρότι έχουμε όλη την ώρα επίγνωση!
4. Ελπίζω να έχει γίνει κατανοητή η διαφορά μεταξύ νου (και λειτουργιών του) και συνειδησίας ή επίγνωσης που είναι ανώτερη γενική επισκόπηση. Τώρα ας κοιτάξουμε τη λεγόμενη ‘φώτιση’!
Υπάρχουν εκατομμύρια μικρές και μεγάλες δημοσιεύσεις και τώρα πια αναρτήσεις στο Διαδίκτυο για τη φώτιση. Σε δυο άλλα πρόσφατα άρθρα, τα Ε1344: Γαλήνη κι ευτυχία και Ε1366: Καθημερινή φώτιση (2) και άλλα παλαιότερα, εξέτασα τη γνώμη μερικών σύγχρονων συγγραφέων. Υπάρχει αρκετή σύγχυση γύρω από το θέμα, διότι ο καθένας και η καθεμιά γράφει τη δική του φαντασιακή προσέγγιση. Και είναι φαντασιακή διότι αν πλησίαζε κάπως, με κάποια απλή λογική το θέμα θα γνώριζε (διανοητικά έστω) πως κανένας δεν γνωρίζει την πραγματική απόλυτη φώτιση σαν του Βούδα ή του Μάστερ Έκχαρτ (Γερμανός χριστιανός μύστης, 1260-1328). Από την άλλη όλοι γνωρίζουμε τη φώτιση που έρχεται ξαφνικά ως λύση προβλήματος, κατανόηση κάποιας ιδέας ή κειμένου, ή έμπνευσης για κάποιο καλλιτεχνικό έργο. Ή ακόμα η εξαφάνιση κάποιας σκοτεινής ανησυχίας ή φοβίας και η φωτεινή ανακούφιση κι ελαφράδα που ακολουθεί.
Η απόλυτη φώτιση θα πρέπει να είναι η πλήρης διεύρυνση της επίγνωσης, έτσι που να μην περιορίζεται από κινήσεις συνήθειας του νου, επιθυμίες, κρίσεις και σχόλια. Είναι απλή και αγνή, δίχως ξένη διακύμανση, ενέργεια ή ουσία. Είναι μάλιστα τόσο λεπτή και διορατική και ενορατική που εισέρχεται σε ον ή πράγμα ή φαινόμενο και το γνωρίζει άρτια ως εκδήλωση της Πρωταιτίας, Πρωταρχής και Πρωτουσίας του σύμπαντος.
