Σήμερα εξετάζουμε κτήρια φτιαγμένα από πέτρα πριν από αιώνες.
Το πρώτο είναι και το πιο πρόσφατο, ένα, σπιτάκι σφηνωμένο κυριολεκτικά ανάμεσα σε βράχους σε ένα πανέμορφο τοπίο. Και αμέσως εγείρεται η επιθυμία «Α, να μπορούσα κι εγώ να ζω εδώ!» Η θάλασσα είναι στην πίσω μεριά κι έτσι τα βράχια προστατεύουν αποτελεσματικά το κτίσμα.
Λέγεται Castel Meul και χτίστηκε το 1861 στο χωριουδάκι Plougrescant (πληθυσμός μόλις 1100), στη Βρετάνη, στη βορειοδυτική Γαλλία.
Το επόμενο είναι η παλαιότερη κατοικία, κτισμένη στον 14ο αιώνα σε μια αρκετά πλούσια οικογένεια, ονόματι Jeanne (εξ ού, γνωστή ως maison-de-jeanne), στην πόλη Aveyron, που τη διασχίζει ο ομώνυμος ποταμός στο κέντρο του τριγώνου των μεγαλουπόλεων Toulouse, Clermont-Ferrand και Montpellier, στην επαρχία Rouergue στη νότια Γαλλία.
Να και η κατοικία που τώρα ανακαινίζεται. Προσέξτε πως ο επάνω όροφος είναι πολύ μεγαλύτερος από το ισόγειο και τον πρώτο. Και αυτό διότι ο φόρος υπολογιζόταν τότε όχι με το συνολικό εμβαδόν, μα με την κάλυψη εδάφους. Έτσι όλοι «έκλεβαν» όσο μπορούσαν. Στα δεξιά είναι το εσωτερικό – το σύγχρονο παντρεμένο με το παλαιό.
Από τη Γαλλία πάμε στην Ιταλία , στην επαρχία Cuneo, στην κοιλάδα του ποταμoύ Po στο βουνό Branco σε ύψος 652 μέτρων. Εδώ είναι το Μουσείο Borgata (Balma Beves), κάπου ανάμεσα στα χωριά Rocchetta και Robella. Το 1794 έγινε μονή τραπιστών μοναχών μα είναι πολύ παλαιότερο, μεσαιωνικό κτίσμα που χρησίμευε ως κατοικία, με αποθήκες και στάνη. Είναι προστατευμένο καλά και από ζέστη και από κρύα και χιόνια χάρη στα υπερκείμενα βράχια. Άνοιξε ως Μουσείο για την αγροτοκτηνοτροφική ζωή της περιοχής το 2005.
Πάμε τώρα στην ανατολική Αφρική, στην Τανζανία, στη δυτική όχθη της νήσου Ζανζιβάρης, στην πρωτεύουσα που λέγεται και Stone Town. Για πολλούς αιώνες ήταν Σουλτανάτο, λιμάνι και κέντρο του εμπορίου των μπαχαρικών. Στην έξαρση οικοδόμησης αρχοντικών στις αρχές του 18ου αιώνα χτίστηκαν και μερικά παράξενα κτήρια, αποθήκες, εμπορικά, διοικητικά και κατοικίες. Σήμερα τα περισσότερα έχουν ιδιαίτερο τουριστικό ενδιαφέρον – ιδίως, φυσικά, τα παραθαλάσσια πολυτελή ξενοδοχεία. Μα αυτές οι κατοικίες πάνω σε μεμονωμένους βράχους που ξεπηδούν μέσα από το θαλασσινό νερό είναι όντως αξιοθαύμαστες.
Στην Ιρλανδία στην περιοχή Wicklow, Armagh, βρίσκεται ένα από τα παλαιότερα πέτρινα κτήρια στην Ευρώπη: είναι η εκκλησία του Αγίου Kevin, κτισμένη τον 9ο αιώνα. Ο άγιος (498-618, ναι!) έζησε 120 έτη και γιορτάζεται 3 Iουνίου. Του αποδίδονται πολλά θαύματα.
Αλλά η πιο παλαιά κατοικία είναι αυτό το σπήλαιο Denisova στη βουνοσειρά Bashelaksky των Altai στη Σιβηρία. Αυτή κατοικήθηκε πριν από 40.000 από τους Ντενίσοβαν και τους Νεάντερταλ. Εκεί βρέθηκε μια κοκάλινη βελόνα 50.000 ετών! Πιο πρόσφατα, τον 18ο αιώνα, κατοικήθηκε από τον ερημίτη Dyonisiy, εξ ου και το όνομα που ταιριάζει με τους αρχαίους Ντενίσοβαν.
