Απλή ή ενισχυμένη;

1. Εκ πρώτης όψεως η απλή αναλογική είναι το ορθότερο σύστημα διότι εκφράζει καθαρότερα τη λαϊκή βούληση. Ο αριθμός βουλευτών είναι ακριβώς ανάλογος με το ποσοστό ψηφοφόρων.

Το ερώτημα όμως είναι κατά πόσο οι βουλευτές τώρα θα μπορούν να σχηματίσουν βιώσιμη κυβέρνηση – δηλαδή βιώσιμη για μια τετραετία.

Τα δεδομένα στην Ελλάδα δείχνουν πως αυτό είναι πολύ δύσκολο.

Από την εποχή του 1821, ίσως και νωρίτερα, οι διαφωνίες μεταξύ πολιτικάντηδων στη χώρα μας γίνονται μίση κι έριδες, διχασμοί κι εμφύλιοι. Σήμερα δε ακόμα κι εξωτερική απειλή, όπως αυτή των Τούρκων, δεν φαίνεται ικανή να φέρει ενότητα ή αποτελεσματική συνεργασία στους βουλευτές των διάφορων κομμάτων (αφήνοντας έξω το ΚΚΕ και τη Χρυσή Αυγή).

2. Οι πολίτες στην κάλπη δεν ψηφίζουν εκπρόσωπο βουλευτή αλλά ένα μπουλούκι μιας παράταξης. Ούτε καν γνωρίζουν τα ονόματα στις λίστες που βλέπουν, ακόμα και στη λίστα της παράταξης με την οποία ταυτίζονται. Τα πρόσωπα είναι σχεδόν πανόμοια με κάποιες ιδεοληψίες του κόμματος. Μπορεί να έχουν διαφωνίες μα αυτές δεν εμπνέουν συνήθως καθώς είναι χειρότερες ή βλακώδεις. Σπάνια δείχνουν κάτι καλύτερο.

Οπότε, ο πολίτης που, ούτως ή άλλως, δεν σκαμπάζει και πολλά για την Πολιτική και για τις πολιτικές, παρά μόνο όταν αφορούν την τσέπη του, ψηφίζει απλώς ένα κόμμα το οποίο κυβερνά ο αρχηγός και στην πολιτική σκέψη και στην κοινωνική συμπεριφορά.

Το σύστημα δεν είναι πολύ ευφυές, μα οι άνθρωποι και ιδίως οι πολιτικάντηδες, που δεν πιστεύουν καθόλου στο στοιχείο “νους”, έχουν προσαρμοστεί.

3. Ναι, το σύστημα θα μπορούσε να αλλάξει προς το καλύτερο με μονοεδρικές περιφέρειες μικρές, ακόμα και στις συμπρωτεύουσες.

Στη Βρετανία για παράδειγμα, όλες οι εκλογικές περιφέρειες είναι σχετικά μικρές και μονοεδρικές – με 10, 15 ίσως και 30 χιλιάδες ψηφοφόρους και είναι 5 ή 10 στον ίδιο δήμο. Οι ψηφοφόροι θα επιλέξουν έναν από 2 ή 3 ή όσους υποψήφιους έχουν.

Εδώ τώρα μπορούν να τους γνωρίζουν εύκολα. Πάνε στις προεκλογικές συνάξεις του ενός και του άλλου, διαβάζουν τα βιογραφικά και τις ομιλίες τους. Βέβαια, πολλοί ψηφοφόροι θα ψηφίσουν κόμμα (ή παράταξη). Μα το θέμα είναι πως ο ψηφοφόρος έχει επιλογή. Μπορεί μεν να συμπαθεί τους σοσιαλιστές μα ο ανεξάρτητος ή ο δεξιός υποψήφιος να έχει καλύτερες ιδέες ή καλύτερη συμπεριφορά, οπότε θα ψηφίσει ανάλογα, αν το θέλει. Δεν είναι δέσμιος των κομμάτων και δη των κομματαρχών.

Και ο κομματάρχης θα κατέβει ως υποψήφιος σε μονοεδρικό εκλογικό τμήμα και θα πρέπει να κερδίσει σε ψήφους. Όχι όπως εδώ όπου ο κάθε κοπρίτης κομματάρχης εκλέγεται δίχως ψήφους ο ίδιος!

4. Στην πολιτισμένη Ευρώπη, την οποία οι κεντρώοι και αριστεροί μισούν θανάσιμα κι ας λένε το αντίθετο, πολιτικάντηδες και κόμματα συνεργάζονται συχνότατα. Ενίοτε δε σμίγουν σε νέο κόμμα και ο ικανότερος (ή πιο λαοπλάνος) κομματάρχης γίνεται ο νέος ηγέτης.

Στην Ιταλία υπήρξαν 63 κυβερνήσεις σε 64 έτη του Κυρίου, μια περίπου ανά έτος. Και οι Ιταλοί μετά την Αναγέννηση και την ενοποίησή της (19ος αιών, Γκαριμπάλντι και Καβούρ) έδειξαν πως μάλλον οι βάρβαροι εισβολείς κυριάρχησαν αντί των Ρωμαίων κι έτσι ανέδειξαν έναν ηλιθιότατο δικτάτορα “Ιλ Ντούτσε” και τους νερόβραστους φασίστες του. Δεν μπορείς να περιμένεις πολλά. Τώρα με τον Σαλβίνι και τους ομοίους του η βαρβαρότητα εκδηλώθηκε πλήρως.

Μα είχαν αρκετή νοητική διαύγεια (από τους Ρωμαίους και Αναγεννησιακούς στοχαστές) και να διατηρήσουν σε άριστη κατάσταση την ύπαιθρο, την αρχιτεκτονική κληρονομιά, τα χωριά και το γούστο τους στο σχέδιο, μα και να παρατήσουν το σαχλό σύστημα της απλής αναλογικής. (Μια φορά, ο Πρόντι έγινε πρωθυπουργός μιας κυβέρνησης 14 κομμάτων κι ένα κομματάκι που είχε μόλις 1,4% τον έριξε!)

5. Μόνο στη χώρα της χαράς και της χαζομάρας ένα 35% ανέδειξε τον κ. Τσίπρα και το απίστευτο σε ανικανότητα τσίρκο του σε κυβέρνηση.

Και για να δείξει πόσο καλά αντιπροσωπεύει την αειθαλή ηλιθιότητα του έθνους που τον τίμησε με την ψήφο του, ο κ. Τσίπρας, γνήσιος γόνος του σταλινισμού έφερε την απλή αναλογική.

Για να μην υπάρχει βιώσιμη κυβέρνηση.

Μπορεί να γίνει κάποιο θαύμα, από την Παναγία Σουμελά ή το πνεύμα του Πλάτωνα, και να συμφωνήσουν μερικά κόμματα να συγκυβερνήσουν.

Μα με τέτοιους κομματάρχες της καπηλείας και βουλευτές του βολέματος μόνο ο Θεός Παντοδύναμος θα μπορούσε, αν ήθελε, να σταματήσει την κατρακύλα προς τον βόθρο.