«Προσωπικά» δεδομένα…

Οι Ευρωπαϊκές αρχές, στην προσπάθειά τους να περιορίσουν την ανεξέλεγκτη χρήση «προσωπικών» δεδομένων των πολιτών τους για εμπορικούς (ή άλλους) σκοπούς, θέσπισαν εδώ και 2 χρόνια το νέο Ευρωπαϊκό Κανονισμό Γενικής Προστασίας Δεδομένων, που καθιστά παράνομη τη χρήση τους χωρίς αναλυτική ενημέρωση και ρητή συγκατάθεση του τελικού χρήστη, ενώ προβλέπει πολύ μεγάλα πρόστιμα για τις εταιρίες – παραβάτες. Η υποχρεωτική εφαρμογή του για όλη την Ε.Ε. ξεκινάει την Παρασκευή 25/5/2018.

Πρόσφατα, κυρίως μετά το σκάνδαλο της Cambridge Analytica και του Facebook για τη φημολογούμενη συμμετοχή τους στη διαμόρφωση των αποτελεσμάτων στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ αλλά και στη δημοσκόπηση για το Brexit, το ζήτημα των «προσωπικών» δεδομένων ήρθε στην επικαιρότητα επιτακτικά για ακόμη μια φορά.

Τι πραγματικά όμως ισχύει με τις πληροφορίες που γνωρίζουν και αξιοποιούν εμπορικά οι μεγάλοι τεχνολογικοί κολοσσοί για εμάς; Ποιά είναι συνήθως στις μέρες μας η χρήση όλων αυτών των πληροφοριών και ποιά θα μπορούσε να είναι στο μέλλον;

Αν είμαστε κάτοχοι ενός νέας τεχνολογίας κινητού τηλεφώνου (smartphone), ή ακόμα κι αν απλά έχουμε πρόσβαση στο internet μέσω του προσωπικού μας υπολογιστή, τα παρακάτω «προσωπικά» δεδομένα μας ενδέχεται να είναι γνωστά σε εταιρίες όπως η Google και το Facebook:

•Όλες οι γεωγραφικές τοποθεσίες που έχουμε επισκεφθεί

•Οτιδήποτε έχουμε αναζητήσει στο internet (ακόμη κι αν το έχουμε διαγράψει)

•Όλες οι εφαρμογές που χρησιμοποιούμε

•Όλα τα video και οι μουσικές που έχουμε δει ή ακούσει στο YouTube και αλλού

•Όλες οι εκδηλώσεις που έχουμε παρακολουθήσει

•Όλα τα websites που έχουμε επισκεφθεί και οι φωτογραφίες που κατεβάσαμε

•Όλες οι φωτογραφίες και video που έχουμε στο κινητό μας (έστω και μη δημοσιευμένα)

•Όλα τα emails που έχουμε δεχτεί ή έχουμε στείλει

•Όλες οι τηλεφωνικές κλήσεις που έχουμε δεχτεί ή έχουμε κάνει

•Όλη η λίστα των τηλεφωνικών μας επαφών

•Όλο το πρόγραμμα της καθημερινότητάς μας (μέσω αντίστοιχων εφαρμογών που τυχόν έχουμε χρησιμοποιήσει)

Εταιρίες όπως η Google διατηρούν ένα πλήρες «προφίλ» του κάθε χρήστη για να του εμφανίζουν εξατομικευμένα αποτελέσματα στις διαδικτυακές αναζητήσεις του, προτάσεις για μουσική, ταινίες ή βιβλία, αλλά κυρίως διαφημίσεις προϊόντων και υπηρεσιών με βάση τις παραπάνω πληροφορίες.

Αξιοποιούν επίσης την τρέχουσα τοποθεσία του, το φύλο, την ηλικία, τα χόμπι, το επάγγελμα, την οικογενειακή κατάσταση, το εισόδημα, το σωματικό βάρος, ακόμα και τις πολιτικές πεποιθήσεις του, που γνωρίζουν ή συμπεραίνουν με βάση την online συμπεριφορά του.

Αυτό μπορεί να φαίνεται κάποτε πολύ βοηθητικό, όταν ενδιαφερόμαστε για εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες που μας ενδιαφέρουν, αλλά αυτή δεν είναι η μόνη άποψη της της χρήσης τέτοιων πληροφοριών.

Η ακραία μονομέρεια στις πληροφορίες που δεχόμαστε ως χρήστες του διαδικτύου (π.χ. ειδήσεις) η οποία προέρχεται από τις προηγούμενες προτιμήσεις ή επιλογές μας, είναι μια άποψη που είναι ευθέως αντίθετη στον υποτιθέμενο «πλουραλισμό» της online πληροφορίας. Η στόχευση συγκεκριμένων ομάδων του πληθυσμού και ο «βομβαρδισμός» τους με συγκεκριμένου τύπου πληροφορίες (ενίοτε και «fake news»), μέσω της οποίας πιθανόν να στρεβλώνεται η κρίση τους ενόψει σημαντικών αποφάσεων -όπως εκλογές ή δημοψηφίσματα- είναι κάποιες από τις συνέπειες που ο μέσος χρήστης δεν υποπτεύεται εύκολα.

Παρότι κανείς δεν θέτει θέμα προστασίας παράνομης δραστηριότητας (τουλάχιστον φανερά), πληροφορίες όπως η σωματική υγεία, οι πολιτικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις κλπ, τις οποίες κανείς δεν θα ζητήσει ευθέως γιατί όλοι τις θεωρούν “ευαίσθητες”, πλέον μπορεί να γίνουν γνωστές. Η χρήση τέτοιων πληροφοριών μπορεί να οδηγήσει σε διαφορετική αντιμετώπιση, απ’ ότι αν αυτές δεν ήταν γνωστές. Συνηθισμένα παραδείγματα είναι η πρόσληψη σε μια εργασία, η εισαγωγή σε κάποιο πανεπιστήμιο, ή ακόμα και η δυνατότητα ασφάλισης. Και φυσικά η αδιάκοπη έκθεση σε στοχευμένες πολιτικές πώλησης προϊόντων ή υπηρεσιών (που αποτέλεσε και την αφορμή δημιουργίας του νέου κανονισμού).

Εκφράζονται αρκετές επιφυλάξεις για το αν ο νέος Ευρωπαϊκός Κανονισμός μπορεί όντως να σταματήσει τέτοιου είδους χρήση των δεδομένων μας, αλλά σίγουρα θα μπουν κάποιοι λογικοί και χρήσιμοι περιορισμοί. Η τεράστια όμως αποτελεσματικότητα του «προσωποποιημένου» μάρκετινγκ που είναι ήδη γνωστή και θα διευρυνθεί στο μέλλον, πάντοτε θα τροφοδοτείται από πληθώρα «προσωπικών» δεδομένων.

Μπορείτε να δείτε επιπρόσθετες πληροφορίες για τα παραπάνω στα links που ακολουθούν:

Are you ready? Here is all the data Facebook and Google have on you

Τι κρύβει το σκάνδαλο της Cambridge Analytica και του Facebook

Trump Knows You Better Than You Know Yourself

Πώς ο αλγόριθμος του YouTube παραμορφώνει την αλήθεια