Νικόδημος
Το να υποστηρίζεις ότι όλα πηγαίνουν καλά στην οικονομία δεν είναι καλή στρατηγική….
Είναι δύσκολοι καιροί για κυβερνήσεις, υποδείχνουν αρκετοί προσγειωμένοι αναλυτές μα δεν συμφωνούν όλοι για τα αίτια. Διότι γενικά αποφεύγουν, ή δεν μπορούν να δουν, τα βαθύτερα αίτια που είναι πάντα ψυχολογικά. Στη βάση είναι ο εγωισμός με συνοδεία την άγνοια, την αλαζονεία και την απληστία.
Πολλά μπορούν να ειπωθούν για τις οικονομικές εξελίξεις. Το κυριότερο είναι η αυξανόμενη συρρίκνωση της μεσαίας τάξης (εισοδημάτων – και απομάκρυνση από πραγματικά φιλελεύθερες αρχές). Την είδαμε αυτή στην Ελλάδα να συντελείται ραγδαία στην άθλια περίοδο 2015-19 των ΣυριζΑνελλήνων. Μα το ίδιο γινόταν και αλλού. Γράφει η Κατερίνα Σώκου (Καθημερινή, 26/6/24):
Η πίεση στις κυβερνήσεις, και ιδίως στο πολιτικό κέντρο, συμπίπτει με μία κοινωνική εξέλιξη: τη συρρίκνωση της μεσαίας τάξης. Σύμφωνα με έρευνα της Pew Research, το 2021 το μερίδιο της μεσαίας τάξης στις ΗΠΑ υποχώρησε στο 50%, σε σύγκριση με 61% το 1971. Αντίστοιχα, ενισχύθηκαν τα δύο «άκρα», των πλουσίων και φτωχών...
Παρά τις όποιες πολιτικές επιτυχίες, υπάρχει κάτι που σκιάζει κάθε διάθεση επιβράβευσης των κυβερνήσεων: το κόστος ζωής, που αγγίζει τη συντριπτική πλειονότητα των ψηφοφόρων σε κάθε χώρα. Ως πολιτικός, το να υποστηρίζεις ότι όλα πηγαίνουν καλά στην οικονομία δεν είναι καλή στρατηγική, διότι η εμπειρία σε διαψεύδει – ιδιαίτερα όταν επιμένεις ότι ο πληθωρισμός υποχωρεί ενώ οι τιμές για βασικά είδη παραμένουν υψηλές.
Γράφει και ο Κώστας Καλλίτσης από άλλη σκοπιά (Καθημερινή, 30/6/24):
Μια ματιά στα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων [Ιούνιος ’24] αρκούσε για να πεισθεί όποιος δεν εθελοτυφλούσε: επί μακρόν και μονότονα έδειχναν ότι πάνω από 6 στους 10 πιστεύουν ότι η χώρα βαδίζει σε λάθος κατεύθυνση, ότι πάνω από 7 στους 10 πιστεύουν ότι είναι αποτυχημένη η κυβερνητική διαχείριση σπουδαίων θεμάτων, όπως η ακρίβεια, η υγεία, η παιδεία και –ιδιαίτερα σημαντικό– η γάγγραινα της διαφθοράς. Τα ποσοστά απόρριψης ήταν μονίμως πολύ υψηλά – ανάλογα με αυτά που παρατηρούνται διεθνώς μόνο σε περιπτώσεις κυβερνήσεων που είναι σε αποδρομή.(….) Η διογκούμενη κοινωνική απογοήτευση/δυσφορία είναι ο τροφοδότης λογαριασμός μιας έρπουσας διχόνοιας και διχασμών στο εσωτερικό της Ν.Δ.(….) Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, η πολιτική κυριαρχία της Ν.Δ., μετά από μια 5ετία που πέρασε με ηχηρές εξαγγελίες περί εκσυγχρονισμού και με μεγάλες προσδοκίες, αλλά με αποτελέσματα που υστερούσαν πολύ από αυτές, έφτασε στο κρίσιμο σημείο καμπής, στο tipping point στη γλώσσα των αναλύσεων ρίσκου, στις ευρωεκλογές. Φταίνε οι επιμέρους λανθασμένες επιλογές; Οπως, π.χ., η τραγική διαχείριση του στεγαστικού, που αντί να επιλεγεί η ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών με φθηνό ενοίκιο, με μέτρα για το άνοιγμα κλειστών διαμερισμάτων και με την κατασκευή νέων κατοικιών με πόρους του ΤΑΑ (όπως κάνουν Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία κ.ά.), επιλέγεται η ενίσχυση της ζήτησης και η εκτίναξη τιμών και ενοικίων; Φταίνε κι αυτές. Φταίει η άρνηση της κυβερνητικής ηγεσίας να θίξει κατεστημένα συμφέροντα και να παρέμβει σε κοινωνικά – οικονομικά επιζήμιες πρακτικές, όπως οι πρακτικές καρτέλ, που πυροδοτούν την ακρίβεια; Φταίει κι αυτή. Παράδειγμα, δεν φταίνε οι πολυεθνικές που το καρπούζι φεύγει με 0,25 από το χωράφι και φτάνει έως 1,00-1,25 ευρώ στον καταναλωτή, έως και 400% ακριβότερο.(….) Στα λόγια ευχόμαστε να αλλάξει το οικονομικό μοντέλο, με άλλο υψηλής παραγωγικότητας, που θα μικραίνει τις ανισότητες και θα προωθεί μια βιώσιμη ανάπτυξη φιλική στον άνθρωπο και στο περιβάλλον.Στην πράξη, η ασκούμενη πολιτική εξαρτά την οικονομική ανάπτυξη από την κατανάλωση, την οικοδομή (και δη κυρίως κατοικιών) και τη χωρίς προϋποθέσεις και σχέδιο επέκταση του τουρισμού. Με δυο λόγια, αναπαράγει το επί 10ετίες οικονομικό μοντέλο – αυτό που, κάθε φορά, οδηγεί την Ελλάδα στα βράχια.
Ο δε Τάκης Θοδωρόπουλος επιχειρεί την ψυχολογική (και χιουμοριστική) προσέγγιση με αναφορά στη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ με έναν κάπως μουδιασμένο πρωθυπουργό (Καθημερινή, 30/6/24):
Ακουσαν εκείνο το «πάμε μπροστά» και πετάχτηκαν έως το μέλλον. Στην περίπτωση, είναι η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. «Μη με υπολογίζετε να ψηφίσω Σακελλαροπούλου», είπε ο ένας [βουλευτής] χωρίς να τον έχει ρωτήσει κανείς. Ο άλλος, για να πάρει φόρα, έκανε λίγο πίσω και θυμήθηκε τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Αλλοι, για να ανεβάσουν το επίπεδο, το έριξαν στα ιδεολογικά. «Εχουμε μπατάρει προς το Κέντρο και έχουμε χάσει τη βάση της παράταξης». Κοινώς έχουμε ξεχάσει πως είμαστε η Δεξιά. Είδατε τι έπαθε ο Μακρόν; «Δεξιότερα Κουροπάτκιν» ή μήπως ήταν αριστερότερα; Δεν θυμάμαι ποιο είναι το σωστό. Αναρωτιέμαι τι βαθμό θα έπαιρναν σε έκθεση ιδεών με θέμα: «Τι είναι δεξιά, τι αριστερά και τι τ’ ανάμεσό τους». Δεν είναι υποχρεωμένοι να έχουν ιδέες. Αφουγκράζονται το λαϊκό αίσθημα και το μεταφέρουν στην κυβέρνηση και στον πρωθυπουργό. Ομως, αυτοί δεν σηκώνουν το τηλέφωνο. Το παράπονο του βουλευτή. Γιατί να μη με κάνει υπουργό για να μη σηκώνω εγώ το τηλέφωνο στους βουλευτές; Θα μπορούσε να είναι τίτλος κωμωδίας του ιδιοφυούς Χουρμούζη. Είναι όμως σύντομη ανασκόπηση της συνεδρίασης της Κ.Ο. του κυβερνώντος κόμματος. Μετά από ένα μέτριο αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές, την απώλεια ενός εκατομμυρίου ψήφων και έναν ανούσιο ανασχηματισμό. Οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται ότι κάτι δεν πάει καλά με την κυβέρνηση. Δεν ξέρουν, όμως, τι είναι αυτό. Μάλλον δεν θέλουν να ξέρουν. Θέλουν να εκφράσουν τον πόνο τους, αλλά δεν βρίσκουν τον τρόπο. Η Αριστερά δεν έχει το μονοπώλιο της κλάψας. Εχουν και οι δεξιοί ψυχή.
Εγωισμός: απληστία, αλαζονεία, άγνοια – γενικά! (Αλήθεια, ποια είναι η βάση αυτής της παράταξης;)
Και οι τρεις δημοσιογράφοι ανήκουν στην Κεντροδεξιά. Όπως οι Νεοδημοκράτες και ο κ. Μητσοτάκης – οι δήθεν “φιλελεύθεροι”!
