1. Στις 30/7/16 η Guardian (Λονδίνου) δημοσίευσε ένα άρθρο του μεγάλου φυσικομαθηματικού Στίβεν Χόκινγκ (σε αναπηρικό καρότσι), όπου ο επιστήμων κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με την οικονομική ανάπτυξη στη Βρετανία και στην υφήλιο και τις ανισότητες που παρατηρούνται μεταξύ πλουσίων και στερημένων.
Νωρίς αναφέρεται στην πρώτη ομιλία της νέας πρωθυπουργού, κας Τερέζας Μέι, που δήλωσε: «Πρέπει να μεταρρυθμίσουμε την οικονομία μας κατά τέτοιον τρόπο που να επιτρέπει σε περισσότερους ανθρώπους να μοιράζονται την ευημερία της χώρας».
Κατά πόσο η κα Μέι εννοεί αυτό που είπε ή το είπε για το ατέρμονο πολιτικό παιχνίδι εντυπώσεων θα φανεί σύντομα. Διότι αν υπάρχει μια χώρα που γνωρίζει πώς να επιτύχει αυτό το μοίρασμα (ή τέτοια συμμετοχή), αυτή είναι η Βρετανία. Και η κα Μέι, ο υπουργός της των Οικονομικών και οι σύμβουλοί τους, δεν έχουν παρά να διαβάσουν λίγα εδάφια στους κλασικούς οικονομολόγους (Σμιθ, Ρικάρντο, Μιλ, Μάρσαλ) και τους πιο πρόσφατους όπως οι Burgers, Harrison και μερικοί άλλοι.
Πιστεύω πως η κυβέρνηση της κας Μέι δεν θα κάνει την πρέπουσα μεταρρύθμιση που είναι η Γεωφορολόγηση. Διότι δεν θέλει.
2. Ο Χόκινγκ υποστήριξε το Bremain και λυπήθηκε που κέρδισε το Brexit. Διότι, αν μη τι άλλο, θα μειωθούν αισθητά οι επιδοτήσεις για επιστημονική έρευνα.
Βρίσκει, γράφει, πως τα χρήματα και τα πλούτη έχουν μεγάλη σημασία καθώς (ιδίως σε περιπτώσεις σαν τη δική του) βοηθούν για καλύτερη διαβίωση.
Αλλά γιατί θα ήθελε να έχει περισσότερα, όπως άλογο κούρσας ή μια Ferrari; Αυτόν τον πλούτο μοιάζει να τον θεωρεί παράλογο. Και βέβαια είναι: είναι εκδήλωση ματαιοδοξίας.
Υποστηρίζει ο Χόκινγκ πως γνώση κι εμπειρία είναι πολύ πιο σηματικά πράγματα από χρήματα και μεγάλη υλική περιουσία. Και αναρωτιέται πολύ ορθά: «Μπορεί στ’ αλήθεια να μας ανήκει κάτι, ή είμαστε απλά παροδικοί κάτοχοι;»
Οι αναρίθμητοι θάνατοι εδώ και χιλιετίες δείχνουν ξεκάθαρα πως τίποτε υλικό δεν μας ανήκει πραγματικά. Όλα τα αφήνουμε πίσω. Δυστυχώς, παρά την πειστική και μονότονη εξαγγελία του Θανάτου, προτιμούμε να νομίζουμε πως δεν είμαστε παροδικοί κάτοχοι μα αιώνιοι ιδιοκτήτες, και μάλιστα πραγμάτων που το Σύμπαν δωρίζει σε όλους εξίσου τους ανθρώπους, όπως η γη και οι φυσικοί πόροι και τα στοιχεία του περιβάλλοντος.
3. Ο Χόκινγκ υποδείχνει πως θα είναι δύσκολο να αντιμετωπίσουμε επιτυχώς τις παγκόσμιες προκλήσεις που παρουσιάζονται όλο και πιο απειλητικές: αλλαγή κλίματος, παραγωγή τροφίμων, υπερπληθυσμός, αποδεκατισμός άλλων ειδών, επιδημίες, μόλυνση ωκεανών [και γενικότερη ρύπανση] κλπ.
Πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπία έτσι που η έννοια πλούτος να συμπεριλαμβάνει ‘γνώσεις, φυσικούς πόρους και ανθρώπινο δυναμικό’. Επίσης έτσι που να τον μοιραζόμαστε με περισσότερη δικαιοσύνη.
Δεν νομίζω πως κανείς θα διαφωνούσε με όσα διατυπώνει τόσο απλά αυτός ο μεγάλος επιστήμων.
Αμέσως όμως εγείρεται το αναπόφευκτο ερώτημα – «Πώς; Και γιατί δεν τα εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις του κόσμου;»
Διότι κάθε ηγέτης θα ισχυριστεί πως αυτά θέλει να εφαρμόσει! Όλες οι προεκλογικές εξαγγελίες αυτά διακηρύττουν – μα μόλις σχηματιστεί μια κυβέρνηση, αμέσως κάνει την κωλοτούμπα της εφαρμόζοντας αυτά που θέλουν οι χρηματοδότες της.
4. Όπως ο αέρας και το νερό είναι συμπαντικά στοιχεία δοσμένα για τη χρήση όλων των ανθρώπων παντού πάντοτε και όχι αποκλειστικά για ομάδες ή άτομα, έτσι και η γη δόθηκε για όλους εξίσου και όχι για ομάδες ή άτομα. Εντούτοις μερικοί έχουν στην κατοχή τους γαίες περισσότερες από όσες χρειάζονται και παραχωρούν κομμάτια στους πολλούς ακτήμονες έναντι πληρωμής.
Το ίδιο ισχύει για τους φυσικούς πόρους στο μεγάλο σώμα του πλανήτη. Όπως θεωρείται πια φυσικό ορισμένοι να έχουν ιδιοκτησία γαιών, έστω κι αν δεν τις χρησιμοποιούν ενώ άλλοι τις χρειάζονται για κατοικία ή εργασία, έτσι ομάδες ανθρώπων, λαοί, έθνη, γίνονται αποκλειστικοί ιδιοκτήτες των φυσικών πόρων που βρίσκονται στα σπλάχνα της γης «τους» και δίνουν μερίδια σε άλλους επί πληρωμή.
Πώς θα πεισθούν οι «ιδιοκτήτες» να μοιράζονται με άλλους αυτά τα πλούτη «τους» που είναι δώρα του Σύμπαντος σε όλους τους ανθρώπους;
Η Γεωφορολόγηση μπορεί να εφαρμοστεί σε μια Πολιτεία από έντιμους πολιτικούς. Μα πού θα βρεθούν έντιμοι πολίτες που θα ψηφίσουν έντιμους κυβερνώντες;
Μετά, πώς θα πεισθούν οι Άραβες, πχ, πως πρέπει να μοιράζονται τα πετρέλαιά τους ή οι Νοτιοαφρικανοί να μοιράζονται το χρυσάφι και τα διαμάντια τους με τα άλλα έθνη;
Η αποκλειστική ιδιοκτησία ήρθε με την άγνοια και την απληστία.
Πώς και ποιός θα μας διδάξει πώς να ξεπεράσουμε ή να παραμερίσουμε αυτές τις φαυλότητες – την άγνοια, την αλαζονεία και την απληστία;