1. Πολλές αναλύσεις, εκτιμήσεις, και απόψεις κυκλοφορούν στα μίντια και στο διαδίκτυο σχετικά με την ελληνική (κι ευρωπαϊκή) κρίση.
Όλοι έχουμε πια εξοικειωθεί με τις αντιμνημονιακές “βαρούφες” του καθ. Βαρουφάκη. Πριν λίγους μήνες (Μάης 2012, νομίζω) κυκλοφόρησε στο ίντερνετ και η “μελέτη” του κ. Θ. Κατσανέβα, καθηγητή στο ΠΑ. ΠΕΙΡ., με τη βοήθεια της “επιστημονικής” του ομάδας. Αξίζει να τη διαβάσει όποιος έχει λίγη έστω οικονομολογική ενημέρωση για να κατανοήσει την ασύλληπτη σχεδόν σύγχυση στην οποία πλατσουρίζουν οι πανεπιστημιακοί μας. Ισχυρίζεται ο Κ πως “διαθέτουμε ένα λαμπρό επιστημονικό δυναμικό που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στην ανάπτυξη υψηλού επιπέδου διεθνούς εκπαίδευσης” και από χώρα εξαγωγής η Ελλάδα να γίνει “χώρα εισαγωγής φοιτητών”(!) αλλά συγχρόνως ομολογεί πως εξάγουμε περισσότερους φοιτητές από οποιαδήποτε άλλη χώρα, σε ποσοστιαία σχέση με τον πληθυσμό. Μήπως αυτό το γεγονός σχετίζεται με το τρισάθλιο σύστημα παιδείας το οποίο αρνούνται πεισματικά να αφήσουν να μεταρρυθμιστεί πρυτάνεις και καθηγητές σαν τον κ. Κατσανέβα;
Παραγνωρίζοντας ορισμένα τυπογραφικά λάθη (δραχμές αντί ευρώ) μένει κανείς έκπληκτος από τις αντιφάσεις, ανακρίβειες και αμέλειες του παραζαλισμένου αυτού πανεπιστημιακού, που ευαγγελίζεται την επιστροφή στη δραχμή και την αποκήρυξη του Μνημονίου (ίσως και την παραμονή μας στην ΕΕ) ενώ επικρίνει την “ανευθυνότητα των περισσότερων αντι-μνημονιακών θέσεων και κομμάτων” που όμως δεν “αντιπαραθέτουν υπεύθυνες πολιτικές προτάσεις”. (Μάλλον οικονομικές προτάσεις θα εννοεί, διότι έχουμε υπερπαραγωγή πολιτικών προτάσεων.)
2. Ναι, βέβαια, ιδανικά πρέπει να έχουμε το δικό μας νόμισμα, την πανάρχαια “δραχμή” (=αρχικής αξίας “αυτού που αδράχνει κάποιος” δηλαδή μια “φούχτα βέλη”). Ναι, αν όντως είχαμε, όπως εύχεται ο αγαθός καθηγητής, μια κυβέρνηση με “αίσθηση του μέτρου και του δίκαιου, με αποτελεσματικότητα, ικανότητα και εντιμότητα από τους άριστους και όχι τους αρεστούς”, δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα. (Στην πραγματικότητα, με τέτοιους κυβερνήτες δεν θα χρειαζόμασταν κανένα νόμισμα!).
Με τέτοιους κυβερνήτες, όπως λέει αλλού στο ίδιο άρθρο, θα μπορέσει να ανασυνταχθεί ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός, θα παταχθεί η φοροδιαφυγή … η γραφειοκρατία, η ραθυμία και η διαφθορά … Για το σκοπό αυτό απαιτείται σωστός σχεδιασμός , κατάλληλοι άνθρωποι [!] και εφαρμογή ορθολογικών αρχών διοίκησης που θα προσωποποιούν την ευθύνη”. Μετά την έξοδό μας από την ευρωζώνη και τις αρρυθμίες που θα προκύψουν, τέτοια κυβέρνηση “οφείλει να πατάξει αυστηρά τους κερδοσκόπους και να φροντίσει για τον ομαλό εφοδιασμό της αγοράς”.
Και τότε θα υπάρξει ανάπτυξη! Η ανταγωνιστικότης μας θα αυξηθεί κατακόρυφα (μετά από 8 μήνες!). Θα αυξηθούν οι εξαγωγές με τα φθηνά μας προϊόντα και θα μειωθούν οι εισαγωγές. (Θα πίνουμε τσίπουρο αντί ουίσκι!) θα ακριβύνουν προϊόντα όπως το χαβιάρι, οι Πόρσε-Καγιέν κλπ και οι καταναλωτές θα στραφούν στα “Φθηνότερα πλέον ελληνικά προϊόντα”. Θα ενισχυθεί “ο επισκευαστικός κλάδος σε όλα τα προϊόντα” αφού θα επιδιορθώνουμε παλιά αυτοκίνητα, ρούχα, ψυγεία κλπ, αντί να αγοράζουμε καινούρια και θα “επαναλειτουργήσουν βιομηχανίες ανταλλακτικών”.
Και πολλές άλλες βαρύγδουπες “βαρούφες”.
3. Γράφει πολλά τέτοια περί ανάπτυξης, αναδιάρθρωσης, πάταξης διαφθοράς κλπ, περιστολής δαπανών, ορθολογισμού δημοσιονομικών κλπ. Προφανώς ο καθηγητής κάνει πλάκα.
Αυτό που δεν γράφει ο πλακατζής πανεπιστημιακός είναι το πού θα βρεθούν τέτοιοι κυβερνήτες, “άτομα με πολιτική και τεχνοκρατική συγκρότηση, με εντιμότητα και αποτελεσματικότητα” και όλες τις άλλες αρετές που διασπείρει εδώ κι εκεί στο άρθρο του.
Είναι αλήθεια πως δεν χρειάζονται πολλοί ενάρετοι, έντιμοι, δίκαιοι κυβερνήτες. Αλλά για να αναδυθούν τέτοιοι κυβερνήτες από το πλήθος των πολιτών, ή “τα σπλάχνα του λαού”, θα πρέπει αυτοί οι πολίτες, αυτά τα σπλάχνα να περιέχουν τις πολυπόθητες αρετές σε κάποια ποσότητα.
Αν όμως τέτοιες αρετές, ή πολίτες προικισμένοι με αυτές, υπάρχουν, τότε γιατί το πολιτικό μας σύστημα είναι γεμάτο γραφειοκρατία, διαφθορά, κακοδιαχείρηση, ασυδοσία κλπ (στην πρώτη παράγραφο του άρθρου!); Γιατί δεν αναδύθηκαν ή αναδείχθηκαν μέχρι τώρα και επί τρεις δεκαετίες κυβερνιόμαστε από φαύλους και απατεώνες; Και γιατί ξαφνικά τώρα θα εκτιναχθούν να σώσουν την κατάσταση αποκηρύσσοντας το απεχθέστατο μνημόνιο και ξαναφέρνοντας την αξιαγάπητη δραχμή; ή μήπως η επαναφορά της ένδοξης δραχμής θα λειτουργήσει θαυματουργά και θα αναδείξει στην εξουσία αυτούς τους άριστους κυβερνήτες;
4. Προσέξετε μερικά αξιοσημείωτα και αξιολάτρευτα στον παράδεισο της δραχμής που οραματίζεται με τόσο ορθολογισμό ο επιστήμονάς μας.
Οι καταναλωτές θα στραφούν στα φθηνά ελληνικά προϊόντα παρατώντας τα ακριβότερα εισαγόμενα όπως οι Πόρσε, το χαβιάρι και το ουίσκι. Προφανώς ο οραματιστής καθηγητής, χαμένος στον δικό του κόσμο του μέλλοντος, δεν γνωρίζει πως ήδη μια Πόρσε, το χαβιάρι και το (καλό) ουίσκι είναι πολύ ακριβότερα προϊόντα από ένα μεταχειρισμένο αμάξι, αυγοτάραχο και τσίπουρο, και πάντα λίγοι καταναλωτές μπορούσαν να αγοράσουν τα ακριβότερα εισαγόμενα – όσοι δηλαδή ευνοήθηκαν από τις κυβερνήσεις μας που έπαιρναν τεράστιες επιδοτήσεις από την ΕΕ και ταυτόχρονα δανείζονταν από κερδοσκοπικές τράπεζες αφειδώς. Οι πλούσιοι που θα φέρουν τα λεφτά τους πίσω θα συνεχίσουν να αγοράζουν Πόρσε, χαβιάρι και ουίσκι.
Ποιες βιομηχανίες υπάρχουν που μπορούν να επισκευάσουν αμάξια, υπολογιστές, ψυγεία, γεννήτριες κλπ ή να παράγουν ανταλλακτικά για τέτοιες επισκευές; (Έπεσε κι έσπασε ένα εξάρτημα του παλαιού αποχυμωτή μου: δεν υπήρχε ανταλλακτικό!) Προφανώς, ο καθηγητής μας, περιτυλιγμένος στις θεωρίες του, δεν γνωρίζει πως τέτοιες βιομηχανίες χρειάζονται μηχανήματα και πρώτες ύλες που πρέπει να εισάγονται.
5. Γράφει πολλά παρόμοια ευτράπελα ο καθηγητής (και το επιστημονικό επιτελείο του, αν υπάρχει) αλλά είναι και πολλές οι παραβλέψεις ή αποσιωπήσεις του.
Ρίχνει φταίξιμο στο Μνημόνιο, χωρίς να διευκρινίσει πως οι κυβερνήσεις Πασόκ και ΝΔ-Πασόκ δεν το εφήρμοσαν και δεν το εφαρμόζουν. Η Τρόικα ζήτησε εξ αρχής συρρίκνωση του δημόσιου τομέα με απολύσεις και το ζήτησε και τώρα (Σεπτ 2012) αλλά η εκάστοτε κυβέρνηση αρνήθηκε και αρνείται να το κάνει: προτίμησε να εξολοθρεύσει τον ιδιωτικό τομέα, που είναι και η μόνη παραγωγική δύναμη, να κουρέψει μισθούς και συντάξεις και, τώρα, να μειώσει ακόμα και αναπηρικά επιδόματα! Η τρόικα ζήτησε να γίνουν αποκρατικοποιήσεις, να ανοίξουν κλειστά επαγγέλματα, να αξιοποιηθούν περιουσιακά στοιχεία του κράτους, να παταχθεί η διαφθορά και η φοροδιαφυγή• επί τρία έτη δεν έγινε τίποτα τέτοιο – εκτός από ασήμαντα μικροπράγματα.
Ουδέποτε εφαρμόστηκε το Μνημόνιο ή τροϊκανές υποδείξεις. Κακώς ο λαός στρέφεται κατά του Μνημονίου και της Τρόικας. Να στραφεί κατά των πολιτικών και στείλει στη φυλακή όλους τους κομματάρχες και τα κομματόσκυλά του τους πλαισιώνουν και να δημεύσει την περιουσία τους διότι όλοι είναι συνυπεύθυνοι.
Οι ελληνικές κυβερνήσεις δημιούργησαν το βαρύτατο χρέος καθότι δανείζονταν αφειδώς για να εξαγοράζουν πελατεία και ψήφους.
6. Ο Κ. ρίχνει φταίξιμο και στη (μισητή) Γερμανία, η οποία με τη βαριά βιομηχανία, την παραγωγή γενικά, την εμπορική πανουργία και τα ακριβά προϊόντα της, εκμεταλλεύεται τις άτυχες χώρες του Νότου και θησαυρίζει σε βάρος τους!
Είναι κρίμα όμως πανεπιστημιακοί να καταφεύγουν σε αυτές τις σαπουνόφουσκες αποσιωπώντας το γεγονός πως η Ελλάδα έχει ένα ελάχιστο κλάσμα (λιγότερο από 2%) των εξαγωγών της Γερμανίας.
Άλλη σαπουνόφουσκα είναι η “συστημική δυσκολία στην Ευρωζώνη. Αλλά γιατί άραγε δεν χρεοκόπησαν η Φινλανδία, η Ολλανδία, η Αυστρία και το Βέλγιο, χώρες που επίσης βρίσκονται στην Ευρωζώνη (και εισάγουν περισσότερα “ακριβά” γερμανικά προϊόντα); Και γιατί χρεοκόπησαν το Μεξικό (1994), η Ν. Κορέα (1997), η Ρωσία (1998) και η Αργεντινή (2001), που δεν ανήκουν στην ΕΕ;
Ακόμα ένα σχετικό σημείο. Ο Κ αναφέρει πως η Αργεντινή ανέκαμψε μετά αφού αποδεσμεύθηκε από το δολάριο και το ΔΝΤ. Κι εδώ αποσιωπά τη φρίκη που πέρασε η χώρα για μεγάλο διάστημα και το γεγονός πως είναι χώρα αυτάρκης σε γεωργικά, κτηνοτροφικά και βιομηχανικά προϊόντα έχοντας πάμπολλους φυσικούς πόρους. Πώς θα συγκριθεί μαζί της η Ελλάδα που εισάγει ακόμα και ντομάτες, μανιτάρια και λεμόνια;
Κι ένα τελευταίο. Ο Κ αποδίδει την ακρίβεια των ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών στην είσοδό μας στην Ευρωζώνη ξεχνώντας πως κάναμε τεράστιες εισαγωγές φθηνότερων προϊόντων πολύ νωρίτερα. Μοιάζει να μη γνωρίζει, και οπωσδήποτε δεν αναφέρει, πως οι κυβερνήσεις Πασοκ και ΝΔ έπαιρναν παχυλές επιδοτήσεις από την ΕΕ τις οποίες διαμοίραζαν στους εκλεκτούς τους και αργότερα “μαγείρεψαν” τους ισολογισμούς τους για να εισέλθουμε στην Ευρωζώνη εξαπατώντας τους Ευρωπαίους. Δεν μοιάζει να καταλαβαίνει πως δεν είναι το ευρώ που επέφερε ακρίβεια αλλά η απληστία των πολιτικών και των πολιτών που έθρεψε την αισχροκέρδεια μεταπουλώντας με κέρδη 100% ως 500% ακόμα και σε περιφερειακά μαγαζιά.
Δεν αναφέρει επίσης τους δανεισμούς και τις αυξανόμενες δαπάνες του Δημοσίου με τις αθρόες προσλήψεις και τις ιδρύσεις αχρείαστων οργανισμών.
7. Είναι πολλά, δυστυχώς, που αγνοούν οι περισπούδαστοι καθηγητές είτε θεληματικά είτε εξ αμελείας. Καλύτερα να παραιτούνται.
Το ίδιο ισχύει για οικονομολόγους στην πολιτική σφαίρα και στη δημοσιογραφία.
Προσέξτε τις αντικρουόμενες γνώμες τους για τα αίτια της κρίσης αλλά και για τα αναγκαία μέτρα ανάκαμψης κι εξόδου από την κρίση. Βέβαια, ο καθένας ισχυρίζεται πως η δική του γνώμη είναι η ορθή.
Οικονομικές κρίσεις έχουν σημειωθεί εδώ και 200 χρόνια τουλάχιστον, το 1837, 1873, 1907, 1929, 1973, για να αναφέρω τις πιο έντονες. Όλες έχουν καταγραφεί λεπτομερώς, έχουν μελετηθεί.
Το γεγονός παραμένει πως παρά τις θεωρίες τους, οι οικονομολόγοι δεν προέβλεψαν την κρίση που κατέλαβε εξαπίνης τους πάντες το 2008.
Μερικοί, είναι αλήθεια, προειδοποιούσαν από το 2002 για την επερχόμενη καταστροφή (Stiglitz, Rubini και λιγοστοί άλλοι). Αλλά, από όσο γνωρίζω μόνο τρεις (F. Foldvary, M. Goffrey στην Αφρική, και F. Harrison στη Βρετανία) την τοποθέτησαν με ακρίβεια στο 2008 από τη δεκαετία 1990.
Ιδού η Ρόδος, ιδού και το (επιτυχημένο) πήδημα.
Ίσως όμως η Υπέρτατη Βούληση του σύμπαντος να επιφυλάσσει για την Ελλάδα ένα μέλλον δραχμής κι εξόδου από την Ευρωζώνη. Ίσως πρέπει να εμπειραθούμε και σε καιρούς ειρήνης την απόλυτη στέρηση κι εξαθλίωση. Παραπονιόμαστε και διαδηλώνουμε με αγανάκτηση για τις μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις τώρα. Αν βρεθούμε εκτός Ευρωζώνης με τη δραχμή μας μόνο, δεν θα υπάρχουν μισθοί και συντάξεις.
Μόνο τότε ίσως όλοι δούμε τα πράγματα διαφορετικά, οπότε και το κράτος θα μειωθεί και το πελατειακό πολιτικό σύστημα θα αλλάξει εξ ανάγκης.
