1. Αναφέρομαι στο χαράτσι στην ιδιοκατοίκηση και στο βασικότατο μέσο παραγωγής, δηλαδή το ειδικό τέλος που επέβαλε στις κατοικίες, στα εργοστάσια, μαγαζιά και λοιπά ακίνητα το Υπουργείο Οικονομικών με προκαθήμενο τον άσχετο κ. Βενιζέλο. Αυτό είναι πια παλιά ιστορία και όλοι το πληρώνουμε δίχως αγανάκτηση, τώρα μάλιστα που η πληρωμή γίνεται με δόσεις για να μην είναι άμεσα φανερό το γεγονός ότι το χαράτσι αυξήθηκε κατά 50% πάνω-κάτω.
Το αναφέρω για τρεις λόγους: α) Να μην εθιστούμε στις πληρωμές έτσι που να συνεχίσουμε να πληρώνουμε ακόμα κι όταν δεν χρειάζεται. β) Να ξαναθυμίσω πως καμιά κυβέρνηση και κανένας πολιτικός δεν ενδιαφέρθηκε πραγματικά για τον λαό αυτής της δύσμοιρης χώρας ― ίσως διότι ο ίδιος ο λαός δεν αξίζει καλύτερη φροντίδα αφού εξακολουθεί να ψηφίζει τέτοια ανεπαρκέστατα υποκείμενα ως βουλευτές, νομοθέτες και κυβερνήτες. γ) Να υποδείξω πως μπορεί το κράτος να έχει πρόσθετα έσοδα για τις ανάγκες τους με ελαφρώς διαφορετικό τρόπο.
2. Ας ασχοληθούμε σήμερα με τον διαφορετικό τρόπο αποκόμισης εσόδων από το κράτος.
Το Βενιζέλειο χαράτσι επεβλήθη επί κτισμάτων: το πληρώνουν όσοι (ιδιοκτήτες) έχουν διαμερίσματα, μονοκατοικίες, μαγαζιά, εργοστάσια, γραφεία, αποθήκες κλπ, και παίρνουν ρεύμα από τη ΔΕΗ.
Αυτό το μέτρο έχει δύο σοβαρά ελαττώματα πέραν του ότι καθιστά τους φορολογούμενους ακόμα φτωχότερους ― κάτι που ουδέποτε απασχόλησε τους πολιτικάντηδες εκτός από τις προεκλογικές περιόδους. Πρόκειται για δύο σημαντικές ελλείψεις.
3. Η πρώτη έλλειψη αφορά κτίσματα που δεν έχουν παροχή ρεύματος από τη ΔΕΗ και δεν λαμβάνουν τον τακτικό λογαριασμό της ΔΕΗ. Στις μέρες μας υπάρχουν πολλά κτίσματα σε πλήρη χρήση που έχουν ρεύμα είτε από ιδιόκτητη γεννήτρια είτε από φωτοβολταϊκή εγκατάσταση (ή ανεμογεννήτρια). Αυτό ισχύει τόσο για κατοικίες όσο και για εργοστάσια. Οι κάτοχοι αυτών των κτισμάτων αυτόματα εξαιρούνται από την πληρωμή αυτού του φόρου.
Απορώ πως η Τρόικα δεν έχει αντιληφθεί αυτή την ατέλεια στον φόρο που υποτίθεται χαρατσώνει όλους τους πολίτες εξαιρουμένων των άπορων άνεργων. Δική τους γεννήτρια ή φωτοβολταϊκή εγκατάσταση ή ανεμογεννήτρια θα πρέπει να έχουν μόνον οι πιο εύποροι.
Όμως, ως συνήθως, τα μέτρα που εφαρμόζουν οι ηλίθιοι κυβερνήτες μας ευνοούν τις οικονομικά πιο εύρωστες τάξεις και καταπιέζουν προς εξαθλίωση τις ασθενέστερες.
4. Για τη δεύτερη έλλειψη δεν απορώ, διότι αυτό το θέμα είναι πέραν της νοητικής επάρκειας οποιουδήποτε πολιτικού ή των ακριβοπληρωμένων πλην άχρηστων συμβούλων των υπουργών.
Αν κανείς περιδιαβεί τη συνοικία του ή την κεντρική Αθήνα (ή άλλη πόλη) έχοντας τα μάτια ανοιχτά και προσέχοντας με ενάργεια κάθε περιοχή, θα διαπιστώσει πως παντού υπάρχουν κτίσματα περιφραγμένα και εγκαταλειμμένα ή σε κάποιο βαθμό ερειπωμένα, κτίσματα πολυόροφα αλλά ανολοκλήρωτα εδώ και πολύ καιρό και διάφορα άδεια, άκτιστα οικόπεδα. Όλα αυτά είναι ακατοίκητα και αχρησιμοποίητα οπότε δεν λαμβάνουν ούτε ρεύμα ούτε λογαριασμό της ΔΕΗ και έτσι εξαιρούνται από το χαράτσι.
Εδώ πάλι παρατηρούμε το οξύμωρο. Ένα ζεύγος συνταξιούχων (δίχως άλλους πόρους) ή φτωχών εργαζομένων με συνολικό εισόδημα €8 ή 10 χιλιάδες ζούνε στριμωγμένοι σε ένα διαμέρισμα 60 ή 70 τμ και πληρώνουν €300 ή 500 ανάλογα με την περιοχή ενώ αυτά τα ακίνητα που βρίσκονται στο κέντρο ή σε ακριβές περιοχές και πρέπει να ανήκουν σε πιο εύπορους πολίτες δεν πληρώνουν τίποτα, διότι δεν συνδέονται με τη ΔΕΗ!
5. Το χαράτσι αυτό δεν βασίζεται ούτε σε ορθολογισμό ούτε σε οποιοδήποτε αίσθημα δικαίου. Το μοναδικό κριτήριο είναι η ΔΕΗ και αυτό διότι οι σύμβουλοι του κ. Βενιζέλου, τότε υπουργού Οικονομικών, δεν μπορούσαν να σκεφθούν τίποτε άλλο εξίσου εύκολο για είσπραξη.
Ο κ. Βενιζέλος ως νομικός με περγαμηνές συνταγματολόγου θα έπρεπε να το είχε ψάξει, αν όχι αμέσως αφού οι τροϊκανοί πίεζαν, τουλάχιστον αργότερα, ίσως και τώρα που είναι πρόεδρος του συρρικνούμενου ΠΑΣΟΚ, να επανεξετάσει το θέμα. Από τους κ. Παπαδήμο, τραπεζίτη, κ. Σαμαρά, επαγγελματία πολιτικάντη, και κ. Στουρνάρα, πανεπιστημιακό οικονομολόγο, δεν μπορεί να περιμένει κανείς πολλά.
Αλλά ο κ. Βενιζέλος θα έπρεπε να έχει αυξημένο αίσθημα δικαιοσύνης. Δυστυχώς τα μόνα αυξημένα στοιχεία του είναι το σωματικό βάρος και η κουφότητα της ευφράδειας. Δυστυχώς η νομική/συνταγματολογική του ικανότητα εξαντλήθηκε σε διάφορους νόμους που ευνόησαν ψηφοφόρους του στη Θεσσαλονίκη και στην αναθεώρηση του Συντάγματος 2001 που έδωσε ακόμα μεγαλύτερη ασυλία στους βολεμένους της Βουλής και τους υποαπασχολούμενους υπουργούς ώστε να μπορούν να καταχρώνται ποικιλοτρόπως τις εξουσίες και τα προνόμια τους.
Οι τροϊκανοί απλώς θέλουν λεφτά με οποιονδήποτε τρόπο έχοντας καταλάβει πια πως το πολιτικό σύστημα μας δεν επιδέχεται και δεν θέλει να κάνει μεταρρυθμίσεις ευρωπαϊκού χαρακτήρα ― κι ας ισχυριζόμαστε πως θέλουμε να μείνουμε στην Ευρώπη.
Δυστυχώς δεν υπάρχουν άλλοι καλύτεροι πολιτικοί.
6. Αλλά το θέμα έχει ακόμα μια σημαντική άποψη. Τα κτίσματα και οικόπεδα που είναι σε αχρησία, τα έχουν ανάγκη άλλοι άνθρωποι ως τόπο κατοικίας ή εργασίας. Οι ιδιοκτήτες που τα αφήνουν σε ερήμωση κι ερείπωση εγκληματούν ουσιαστικά κατά των συμπολιτών τους. Διότι, αν αυτά ήταν διαθέσιμα, άλλοι άνθρωποι θα μπορούσαν να τα χρησιμοποιούν κι έτσι να συμμετέχουν στην οικονομία και να συνεισφέρουν στα κρατικά έσοδα. Εφόσον οι κάτοχοι τους επιμένουν να τα κρατούν εκτός παραγωγής, ας πληρώνουν τουλάχιστον τους φόρους που θα πλήρωναν αν τα ακίνητά τους χρησιμοποιούνταν έτσι που οι άλλοι να μην επιβαρύνονται περισσότερο.
Ναι, υπάρχει το δικαίωμα της ιδιοκτησίας που συχνά λέγεται “ιερό”. Αυτό όμως δεν δικαιολογεί τη νοοτροπία με την οποία ένας ιδιοκτήτης μπορεί να λέει: “Μπορώ να κάνω ό,τι θέλω με την ιδιοκτησία μου” κι εμείς οι άλλοι γενικά να συμφωνούμε. Η φυσική προέκταση αυτής της νοοτροπίας οδηγεί στη βρομιά (δεν πλένομαι, ρίχνω ακαθαρσίες στην αυλή μου ή στο πεζοδρόμιο), στη φοροδιαφυγή και σε κάθε είδους άλλο έγκλημα. Αυτή τη νοοτροπία έχουμε υιοθετήσει.
Υπάρχει μια διαφορετική νοοτροπία που λέει πως αφού θα πεθάνουμε, τίποτα δεν είναι πραγματικά δικό μας. Όσο για τα ακίνητα, ούτως ή άλλως όλα τα εδάφη δόθηκαν δωρεάν από το Σύμπαν για όλους τους ανθρώπους ανεξαίρετα, δίχως ταμπέλες και πιστοποιητικά πως αυτή η περιοχή ανήκει στον Άλφα και η άλλη στον Βήτα. Αληθινά λοιπόν, το αναφαίρετο δικαίωμα μας είναι να συμμετέχουμε και να συνεισφέρουμε στο σύνολο και να κληροδοτήσουμε τα πράγματα σε καλύτερη κατάσταση από αυτήν που εμείς τα πήραμε.
Αυτή τη νοοτροπία θα έπρεπε να διδάσκονται τα μικρά παιδιά πριν από ο,τιδήποτε άλλο και με αυτήν θα έπρεπε να πορεύονται οι πολιτικοί και δάσκαλοι δίνοντας το καλό παράδειγμα. Τότε δεν θα είχαμε ούτε χρεοκοπίες, ούτε Μνημόνια, ούτε χαράτσια.
Ο Alfred Marshall ήταν ίσως ο τελευταίος των κλασικών οικονομολόγων, αν και πολλοί τον κατατάσσουν με τους νεοκλασικούς. Έγραψε:
“Ένας πολιτικός (statesman) που βλέπει μακριά θα αισθάνεται
μεγαλύτερη ευθύνη προς τις μελλοντικές γενιές όταν
θεσπίζει νόμους σχετικά με τη γη παρά με άλλες μορφές
πλούτου. Από την οικονομική και ηθική άποψη η γη πρέπει
παντού και πάντα να θεωρείται κάτι ξεχωριστό. Αν εξαρχής το
κράτος αποκόμιζε ως εισόδημα του τη γεωπρόσοδο, το σφρίγος
της εργατικότητας και αποταμίευσης δεν θα εξασθενούσε.”
(Σ. 661 στο Αρχές Οικονομικών (1890) 8η έκδοση, 1920/1994)
Ποιος πολιτικός θα πρέσβευε τέτοια νοοτροπία;
Υ.Γ. Όταν γράφτηκε αυτό το άρθρο δεν είχε ξεσπάσει η θύελλα για τη λίστα Lagarde. Το γεγονός ότι ο κ Βενιζέλος είχε τη λίστα και δεν έκανε τίποτα, ούτε έδωσε εντολές να ερευνηθούν και να αξιοποιηθούν οι πληροφορίες, και ότι δεν την παρέδωσε στον διάδοχό του υπουργό Οικονομικών, δείχνει το ποιόν του ανθρώπου. Τέτοια ανευθυνότητα, δυστυχώς χαρακτηρίζει του πολιτικούς μας. Δεν μπορεί να αποκλειστεί επίσης το ότι πίσω από όλη αυτή την αδράνεια κρύβονταν πιο σκοτεινά και εγκληματικά κίνητρα.
