Την ώρα που η Τρόικα, συνήθως εκβιαστικά, ζητά από την κυβέρνηση να λάβει επιπλέον καταστροφικά μέτρα εναντίον της ανάπτυξης, της εργασίας και των εισοδημάτων μας σε αντάλλαγμα νέων δανείων, ταυτόχρονα υπάρχουν ήδη αποφασισμένα και ψηφισμένα από τη Βουλή μέτρα εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών που σιωπηλά δεν εφαρμόζονται. Η εφαρμογή τους μετατίθεται σε κάποια αόριστη μελλοντική (άγνωστη σε πολλούς) προθεσμία καθώς τα μέτρα θα είναι με τον ένα ή άλλο τρόπο δυσάρεστα σε κάποιους.
Η μεγαλύτερη αναξιοπιστία και αυθαιρεσία επιδεικνύεται από την ελληνική μεριά αφού επιλέγει δυο μέτρα και δύο σταθμά στην εφαρμογή της επιβεβλημένης πολιτικής. Σε ό,τι αφορά τους μισθούς στον δημόσιο και κυρίως στον ιδιωτικό τομέα επιτίθεται αβυσσαλέα, ενώ επιλέγει την ασάφεια ως προς την εφαρμογή άλλων μέτρων, όπως θα φανεί παρακάτω.
Από την άλλη μεριά και η Τρόικα δείχνεται αναξιόπιστη μέσα από αυτή τη διαδικασία καθώς μοιάζει να μην ελέγχει ουσιαστικά την εφαρμογή των συμφωνημένων, ενώ ενδιαφέρεται πάρα πολύ να δώσει νέα δάνεια εφόσον επιτυγχάνονται συγκεκριμένα νούμερα στα λογιστικά βιβλία. Ελεγχόμαστε μόνο ως προς τα αποτελέσματα αλλά όχι επίσης ως προς την εφαρμογή των όσων έχουν αποφασιστεί ως απαραίτητα για τη διάσωσή μας. Κυβερνώντες, Τρόικα και πολιτικοί μιλούν και σχεδιάζουν ακατάπαυστα ανακοινώνοντας κάθε λίγο και λιγάκι πρόσθετα σκληρά μέτρα, εφαρμόζουν κάποια εξ’ αυτών, χωρίς όμως να ελέγχουν την καθολική εφαρμογή τους και την αποτελεσματικότητά τους για τη λύση του προβλήματος.
Δύο περιπτώσεις μοιάζουν πολύ πιθανές: ο μηχανισμός ελέγχου και συντονισμού τέτοιων κινήσεων (αλλαγή τρόπου αντιμετώπισης κάποιων θεμάτων, εφαρμογή νέων νόμων, δραστικές αποφάσεις κλπ) εμφανίζεται εντελώς ανίκανος και απροσάρμοστος. Το δημόσιο δεν δρα άμεσα και όταν δρα υπάρχει μεγάλη κωλυσιεργία και ανευθυνότητα. Η δεύτερη περίπτωση είναι ότι οι πολιτικοί δεν θέλουν να εφαρμόσουν κάποια από τα σκληρά μέτρα, ιδιαίτερα όταν αυτά θίγουν ημέτερους, για λόγους πολιτικού κόστους και υστεροφημίας. Άλλα σκέφτονται, άλλα λένε και όταν έρθει η ώρα των πράξεων δρουν επιλεκτικά.
Το πιο ακραίο παράδειγμα είναι η ανικανότητα είσπραξης φόρων από μεγάλο-οφειλέτες και η ευνοϊκή μεταχείρισή τους με την πληρωμή πολλών δόσεων και χωρίς ποινικές συνέπειες. Τα χρήματα αυτά θα μπορούσαν να πληρώσουν μεγάλο μέρος των οφειλών μας. Αντίθετα, επιλέγεται η κατά μέτωπο επίθεση στον ιδιωτικό τομέα, με τη συρρίκνωση των μισθών και με αποτέλεσμα τη βαθύτερη ύφεση που παρασύρει σαν ντόμινο όλους τους τομείς της οικονομίας δημιουργώντας τον φαύλο κύκλο της ύφεσης.
Ένα δεύτερο παράδειγμα της χαλαρής αντιμετώπισης των επιβολών της Τρόικας με τεράστιο κόστος για την κατάσταση της χώρας είναι το θέμα των καταργήσεων/ συγχωνεύσεων και γενικότερα της συρρίκνωσης φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Πολλοί από αυτούς, χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο και με αφορμή σύστασής τους την επαγγελματική αποκατάσταση των ψηφοφόρων – με αντίστοιχες αμοιβές για το έργο τους αυτό- συνεχίζουν να υφίστανται παρά τις νομοθετικές διατάξεις για την κατάργηση ή συγχώνευσή τους.
Παράδειγμα τέτοιας πρακτικής προσφέρει ο ΕΟΜΜΕΧ, χωρίς να είναι ούτε ο μόνος οργανισμός, ίσως ούτε ο χειρότερος. Ανήκει στους φορείς εκτός Γενικής Κυβέρνησης (ΕΚΓ), για τους οποίους στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) (1) προβλέπεται μείωση των επιχορηγήσεων ώστε να εξοικονομηθούν κατά το διάστημα 2011-2015 490 εκ. ευρώ. Για την επίτευξη του στόχου μέσα στο 2011 οι επιχορηγήσεις όλων των φορέων ΕΓΚ περικόπηκαν κατά 50%, ενώ για τα επόμενα έτη υπολογίζονταν να φτάνουν περίπου αυτό το ποσό, μάλλον και λιγότερο.
Η επιχορήγηση του ΕΟΜΜΕΧ επομένως από €7.300.000 για το έτος 2011 (2), όπως ψηφίστηκε στον προϋπολογισμό του Υπουργείου περικόπηκε στα €3.650.000. Αθροίζοντας όμως τις εγκρίσεις επιχορήγησης που έχουν υπογραφεί από τον αρμόδιο Αναπληρωτή Υπουργό κ. Ξυνίδη, αποδεικνύεται ότι ο ΕΟΜΜΕΧ τελικά έφτασε να λάβει ως επιχορήγηση για το 2011 €5.966.760, δηλαδή κατά 63,47% πάνω από την επιβεβλημένη από το ΜΠΔΣ επιχορήγησή του.
Με το ν. 4002 του 2011 (3) νομοθετείται η συγχώνευση του ΕΟΜΜΕΧ. Παρόλα αυτά, στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Ανάπτυξης Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας εγγράφηκαν και πάλι πιστώσεις για την επιχορήγησή του ύψους €3.030.000 (4). Για ποιο λόγο, αν όχι γιατί κωλυσιεργούν οι Υπουργοί τη διαδικασία της συγχώνευσης, εγγράφεται τέτοιο ποσό για την επιχορήγηση του ΕΟΜΜΕΧ;
Τέλος με το ν. 4038/2012 (άρθρο 17) ρυθμίζονται λεπτομέρειες της συγχώνευσης. Εκεί αναφέρεται πρώτον ότι όλοι οι υπάλληλοι του ΕΟΜΜΕΧ μεταφέρονται σε κάποιον άλλο φορέα (άρα θα βαρύνουν ακόμα το ελληνικό δημόσιο με τη μισθοδοσία τους) και δεύτερον ότι αυτό θα συμβεί από 1/1/2012. Επομένως, ποιο λόγο ύπαρξης έχει η επιχορήγηση; Και αν δόθηκε όταν ακόμα δεν ήταν ψηφισμένη η διάταξη, για ποιο λόγο το Υπουργείο Οικονομικών δεν προχωρά άμεσα στο ‘τράβηγμα’ των πιστώσεων του ΕΟΜΜΕΧ;
Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι στη χώρα του «οι νόμοι φτιάχνονται για να καταπατούνται» νομοθετήματα και υπουργικές αποφάσεις που δημιουργούνται σε αφθονία για μια κάποια ρύθμιση είναι εύκολο να “ξεχαστούν” και να μείνουν ανενεργά ωσότου κάποια εξωτερική δύναμη επιβάλει την εφαρμογή τους (εξαιρούνται τα νομοθετήματα που εκδικούνται τους νόμιμους συνήθως πολίτες –χαμηλόμισθους και συνταξιούχους). Οι πολίτες στην πλειοψηφία μας αποχαυνωμένοι από τη χρόνια ασυλία και ανοσία των πολιτικών μας, κάποιοι ιδιαίτερα ευεργετημένοι από τέτοιες αστοχίες, έχουμε εντρυφήσει στον ωχαδερφισμό και έχουμε παραιτηθεί από την αυτονόητη αξίωση της εφαρμογής των νόμων. Λατρεύουμε βέβαια τις συγκεντρώσεις στο Σύνταγμα αλλά την ώρα των πράξεων υπαναχωρούμε θέτοντας το προσωπικό συμφέρον πάνω από το συλλογικό. Ίσως η ευκαιρία για να αλλάξει αυτό είναι τώρα εδώ.
Μήτις
1. ν. 3985/2011, κεφ. Β’, Ι
2. Απόφαση Αν. Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας ΑΔΑ: 4ΑΡΠΦ-Ζ
3. Άρθρο 66. Ακολούθως με την Κοινή Υπουργική Απόφαση 4507/2011 (ΦΕΚ Β’ 2542) κρυσταλλώνεται η πρόθεση του δημοσίου να καταργήσει τον φορέα, με αυστηρή προθεσμία τήρησης της διάταξης τους 6 μήνες.
4. Απόφαση Αν. Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας ΑΔΑ: 45ΨΗΦ-ΕΤΓ
