Το 2011 δημοσιεύτηκε το άρθρο «Γιατί οι ευφυείς άνθρωποι προτιμούν την κλασική μουσική» από τους Kanazawa και Perina. Βασισμένοι σε μια έρευνα σε Αμερική και Βρετανία, έδειξαν καθαρά ότι άτομα με υψηλή νοημοσύνη προτιμούν την κλασική μουσική από άλλα είδη. Αυτό συνδυάστηκε με την Υπόθεση ότι η νοημοσύνη επιλέγει εξελικτικά καινοτόμες ιδέες (ανεξάρτητα από την χρησιμότητά τους). Η κλασική μουσική είναι σε μεγάλο βαθμό οργανική (άρα εξελικτικά νέα – σε σχέση με την αρχική μορφή της που είναι φωνητική), άρα θα προτιμηθεί από τους ευφυέστερους ανθρώπους.
Η νοημοσύνη, αναφέρεται στην ικανότητα του ανθρώπου να επιλύει προβλήματα, να διευθετεί δυσκολίες και γενικά να ολοκληρώνει εργασίες με ορθό τρόπο. Αυτή είναι μία από τις τρεις απόψεις της. Οι άλλες δύο είναι: η ικανότητα αξιολόγησης και διάκρισης του απαραίτητου, του χρήσιμου και του μόνιμου (από το πρόσκαιρο), και η ικανότητα απλής επίγνωσης, δίχως σχόλια, σκέψεις, κρίσεις (312β. Φιλοσοφία: Ανθρώπινη νοημοσύνη). Μία κύρια ιδέα της έρευνας είναι ότι οι άνθρωποι με υψηλότερη γενική νοημοσύνη επιλέγουν και ακολουθούν νέες ιδέες ανεξάρτητα από τη χρησιμότητά τους (πολλές φορές επιβλαβείς). Αυτό σημαίνει ότι οι άλλες δύο απόψεις της νοημοσύνης δεν λαμβάνονται καθόλου υπόψη παρόλο που η σημασία τους είναι ολοφάνερη.
Στην έρευνα φαίνεται ότι η προτίμηση των ευφυών ανθρώπων για την κλασική μουσική είναι ξεκάθαρη. Η εξήγηση είναι ότι αυτή η μουσική είναι εξελικτικά νεότερη, άρα η υψηλότερη νοημοσύνη θα την προτιμήσει. Δεν αναφέρεται πουθενά ο ποιοτικός παράγοντας. Η κλασική μουσική (σε σχέση με τα υπόλοιπα είδη που εξετάστηκαν) έχει τη μεγαλύτερη γκάμα συναισθημάτων, ηχοχρωμάτων (τα όργανα αλλά και οι συνδυασμοί τους όπως τα γνωρίζουμε σήμερα, μεταφέρουν αιώνες εξέλιξης), δομών και λογικής σκέψης. Η πολυπλοκότητά της δείχνει ότι υπάρχει εργασία από κάποιο ανώτερο επίπεδο σκέψης και έμπνευσης σε σχέση με άλλα είδη που εκφράζουν μονοσήμαντα και μονότονα συναισθήματα (π.χ. οργή και επιθετικότητα ή σεξουαλικά υπονοούμενα). Οι ευφυέστεροι άνθρωποι μπορούν να διακρίνουν την ποικιλία και την ύπαρξη λεπτότερων συναισθημάτων και σχέσεων και δεν αρκούνται σε συνθήματα και εύκολες απαντήσεις. Από αυτή την άποψη η νοημοσύνη του δεύτερου επιπέδου θα αναζητήσει λεπτότερες και χρησιμότερες μορφές τέχνης και η ανάπτυξή της είναι σημαντική.
Ακολουθεί μια συντομευμένη απόδοση του άρθρου.
Γιατί οι ευφυείς άνθρωποι προτιμούν την κλασική μουσική
Satoshi Kanazawa και Kaja Perina / 2011
Η υπόθεση Savanna-IQ βασίζεται αφενός στο ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει σχεδιαστεί και προσαρμοστεί στις συνθήκες του προγονικού περιβάλλοντος (περίπου η Αφρικανική σαβάνα κατά τη διάρκεια της Πλειστόκαινης Περιόδου) και επομένως έχει δυσκολία κατανόησης και αντιμετώπισης εννοιών και καταστάσεων που δεν υπήρχαν στο προγονικό περιβάλλον, και αφετέρου στο ότι η γενική νοημοσύνη έχει εξελιχθεί ως δυνατότητα προσαρμογής σε όλους τους τομείς για την επίλυση νέων προβλημάτων. Υποστηρίζει ότι τα πιο ευφυή άτομα ενδέχεται να είναι πιθανότερο να αποκτήσουν και να υιοθετήσουν νέες αξίες και προτιμήσεις. Μια μελέτη έδειξε ότι άτομα με υψηλότερη γενική νοημοσύνη είναι πιθανότερο να υιοθετήσουν τον αριστερό φιλελευθερισμό και τον αθεϊσμό, να προτιμούν τη νυχτερινή ζωή και την κατανάλωση αλκοόλ και ναρκωτικών, και να είναι μονογαμικά σε σχέση με τα λιγότερο ευφυή, επειδή αυτές οι αξίες είναι εξελικτικά νέες. Σε αυτήν την έρευνα, η υπόθεση αυτή επεκτείνεται στις μουσικές προτιμήσεις.
Μια πρόσφατη θεωρία της εξέλιξης της μουσικής προτείνει ότι η μουσική και η γλώσσα έχουν έναν κοινό πρόδρομο σε ένα ολιστικό, χειραγωγικό, πολυτροπικό (περιλαμβάνει όχι μόνο φωνητικές εκφράσεις, αλλά χειρονομίες και χορό), μουσικό και μιμητικό σύστημα επικοινωνίας, σε αντίθεση με τη συνθετική προσέγγιση που υποστηρίζει ότι οι λέξεις προηγήθηκαν των προτάσεων. Εάν τόσο η γλώσσα όσο και η μουσική εξελίχθηκαν από τραγουδιστά λόγια με συναισθηματικό περιεχόμενο, όπως υποστηρίζει ο αρχαιολόγος Steven Mithen, τότε προκύπτει ότι η μουσική στην εξελικτική της προέλευση ήταν πάντα φωνητική, και η οργανική μουσική είναι εξελικτικά νέα. H υπόθεση Savanna-IQ υποδηλώνει ότι πιο έξυπνα άτομα είναι πιθανότερο να προτιμήσουν την οργανική μουσική, όπως η κλασική.
Εξετάστηκε η προτίμηση για 18 είδη μουσικής σε δύο δείγματα (Αμερική και Βρετανία): big band (μεγάλες ορχήστρες jazz), bluegrass (αμερικάνικο είδος φολκ με κύριο όργανο το μπάντζο), country western, blues ή R&B, Broadway musical, κλασική, folk, gospel (θρησκευτική μουσική), τζαζ, latin, easy listening (οργανικές διασκευές γνωστών τραγουδιών), new age, όπερα, ραπ, reggae, σύγχρονο ροκ (μουσική ροκ μετά το 1970), oldie (μουσικές επιτυχίες μεταξύ 1950 και 1980) και heavy metal. Από τους 18 τύπους μουσικής, η big band, η κλασική και η easy listening είναι κυρίως οργανικά είδη και τα υπόλοιπα φωνητικά. Στο Βρετανικό δείγμα χρησιμοποιήθηκαν επίσης οι προτιμήσεις των ερωτώμενων για μουσικές εκπομπές στην τηλεόραση ως δευτερεύον μέτρο μουσικής προτίμησης. Η έρευνα μέτρησε επίσης τη λεκτική νοημοσύνη καθώς και διάφορες άλλες παραμέτρους όπως ηλικία, φύλλο, εκπαίδευση κ.λπ.
Οι αναλύσεις και για τα δύο δείγματα, δείχνουν ότι τα περισσότερο ευφυή άτομα είναι πιθανότερο να προτιμούν την οργανική μουσική από τα λιγότερο έξυπνα άτομα. Επίσης, οι ευφυέστεροι Βρετανοί έφηβοι παρακολουθούν συχνότερα τηλεοπτικά προγράμματα κλασικής μουσικής από τους λιγότερο έξυπνους συμμαθητές τους.
Οι παρακάτω πίνακες δείχνουν ότι υπάρχει μια σαφής μονοτονική σχέση ανάμεσα στο IQ και την προτίμηση για την κλασική μουσική τόσο στο αμερικανικό δείγμα όσο και στο βρετανικό δείγμα.
Υπάρχουν αντιρρήσεις για τη σχέση μεταξύ της γενικής νοημοσύνης και της προτίμησης για την οργανική μουσική. Για παράδειγμα, η κλασική μουσική, η οποία είναι σε μεγάλο βαθμό οργανική, είναι επίσης διανοητικά περίπλοκη· είναι πιθανώς η πιο περίπλοκη μορφή μουσικής στην ανθρώπινη ιστορία. Από την άλλη, η ραπ μουσική, η οποία είναι σε μεγάλο βαθμό φωνητική, είναι διανοητικά πολύ απλή. Για παράδειγμα, τα άτομα μπορεί να θέλουν να αποδείξουν τη νοημοσύνη τους εκφράζοντας δημόσια τις προτιμήσεις τους για μια εξελικτικά νέα, οργανική μουσική όπως η κλασική ή η τζαζ. Ωστόσο, μια τέτοια εξήγηση δεν εξηγεί γιατί ορισμένα είδη μουσικής (όπως η κλασική ή η τζαζ) έχουν συσχετιστεί με την υψηλότερη νοημοσύνη.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, παρόλο που η θεωρία της εξέλιξης της γενικής νοημοσύνης προτείνει ότι αυτή εξελίχθηκε αρχικά για την επίλυση εξελικτικά νέων προβλημάτων, η υπόθεση Savanna-IQ δεν υποδηλώνει ότι οι εξελικτικά νέες προτιμήσεις και αξίες που είναι πιο πιθανό να αποκτήσουν και να υιοθετήσουν ευφυέστερα άτομα, είναι χρήσιμες στο τρέχον περιβάλλον. Δεν είναι προφανές πως το να είσαι αριστερός φιλελεύθερος ή άθεος ή να είσαι νυκτόβιος, κάνει καλύτερη τη ζωή των ανθρώπων. Και μερικές από τις εξελικτικά νέες προτιμήσεις που είναι πιο πιθανό να αποκτήσουν και να υποστηρίξουν πιο έξυπνα άτομα, όπως η κατανάλωση αλκοόλ, καπνού και ψυχοτρόπων φαρμάκων, είναι προφανώς βλαβερά για την υγεία και την επιβίωση. Η υπόθεση Savanna-IQ δεν προβλέπει ότι πιο έξυπνα άτομα είναι πιο πιθανό να αποκτήσουν και να υποστηρίξουν υγιείς και χρήσιμες προτιμήσεις και αξίες, μόνο εξελικτικά νέες.
