1. Όταν η Σοβιετία κατέρρευσε το 1991, η Ρωσία εμφανίστηκε ως μια τρομερά αδύναμη χώρα, παρά το πυρηνικό της οπλοστάσιο. Λέγεται πως ο Μπόρις Γέλτσιν οδήγησε τη χώρα σε μεγάλη απαξίωση. Ίσως. Ας το δεχτούμε.
Ο Πούτιν ανέλαβε να κάνει γρήγορα τη Ρωσία μεγάλη ξανά. Σε μας στη Δύση αυτά που έκανε και κάνει ο Πούτιν στη Ρωσία φαίνονται φοβερά, κακά, απαράδεκτα, μα αυτά αρέσουν στη μεγάλη πλειοψηφία των Ρώσων. Και αυτό έχει σημασία τελικά.
Η Ρωσία σε λιγότερο από δύο δεκαετίες επανήλθε στο κέντρο της σκακιέρας της διεθνούς ρεαλπολιτίκ, όντας η δεύτερη στρατιωτική δύναμη και η ενδέκατη οικονομία του κόσμου. Και ο κόσμος εκτός Ρωσίας έχει πάψει να γελά με τη Ρωσία, τη λαμβάνει υπόψη του και τη σέβεται. Αυτό έχει κάνει τους Ρώσους να νιώθουν περήφανοι.
2. Ο Πούτιν ξεκίνησε ως Καγκεμπίτης πράκτορας/αξιωματούχος. Δεν είχε τίποτα εξαιρετικό εκτός από εργατικότητα και ο Γέλτσιν τον διάλεξε ως διάδοχό του.
Είναι μέτριου αναστήματος προς κοντός (1.70), καθόλου ελκυστικός ή χαρισματικός, μάλλον άβολος και αμήχανος. Τώρα είναι σχεδόν εντελώς απομονωμένος, ένας ολοκληρωτικός δικτάτορας. Χώρισε με τη γυναίκα του. Χώρισε και με τη φιλενάδα που του χάρισε δυο γιους – και μάλλον εκείνη απομακρύνθηκε. Οι φίλοι της νεότητάς του απομακρύνθηκαν επίσης έχοντας πλουτίσει όπως οι άλλοι ολιγάρχες και τώρα ξοδεύουν για να καλοπερνούν. Μόνο ο υπουργός Άμυνας, Sergey Shoygu, πρώην σαμάνος μιας τουρκικής φυλής, παραμένει πιστός και τον φιλοξενεί στο δάσος του στην ανατολή για κυνήγι και σαμανικές τελετουργίες. Δεν έχει άλλους φίλους.
Έχει όμως συγκεντρώσει στα χέρια του όλο τον περίπλοκο κρατικό μηχανισμό της αχανούς χώρας και, φυσικά τη στρατιωτική δύναμη και τα κρατικά ελεγχόμενα ΜΜΕ, σχεδόν ημίθεος.
3. Ο Πούτιν προσπάθησε να προσεγγίσει την ΕΕ (ίσως και να προσχωρήσει) μα οι Ευρωπαίοι τον αποπήραν. Έτσι στράφηκε προς Ανατολάς σχηματίζοντας μια οικονομική ζώνη με τη Λευκορωσία (την οποία εξακολουθεί να υποστηρίζει με τον δικτάτορά της Λουκασένκο), το Καζακστάν, την Αρμενία (την οποία πρόδωσε κυνικά στους Αζέρους) και το Κιργκιστάν. Μετά, προσέγγισε στενότερα την Κίνα με την οποία έχουν έναν κοινό εχθρό – τις ΗΠΑ. Έδειξε πως ήταν ισχυρή η Ρωσία στις διενέξεις με τη Γεωργία (2008) και την Ουκρανία (2014, 2021) και δηλώνοντας παρών στη Συρία και γενικά τη Μέση Ανατολή.
Ο λαός δείχνει από μια άποψη κατευχαριστημένος. Μα από άλλη δεν ενδιαφέρεται να δει μια νέα Σοβιετία με τους φτωχότερους γείτονες, όπως το Κιργκιστάν και το Τατζικιστάν. Υπάρχει και το αγκάθι των ολιγαρχικών που πλούτισαν απορροφώντας τους τεράστιους φυσικούς πόρους της χώρας και μετατρέποντας μεγάλο μέρος τους σε προσωπική τους περιουσία. Πολλοί από αυτούς ήταν μαφιόζοι στη δεκαετία 1990.
4. Όταν η Δύση επέβαλε εμπάργκο το 2014 οι φίλοι ολιγάρχες έχασαν πολλά λεφτά. Η Δύση νόμισε πως θα ξεσηκώνονταν και θα ανάτρεπαν τον Πούτιν και τους παρατρεχάμενους του.
Οι ολιγάρχες δεν έδιναν δεκάρα για τη Ρωσία και πήραν βεβαίωση από τον Πούτιν πως θα έπαιρναν πίσω κάθε χαμένο ρούβλι – άνθρωποι σαν τον Rothenberg και τον Usmanov.
Το σύστημα διοδίων, για παράδειγμα, οργανώθηκε με τρόπο που όλα τα μεγάλα φορτηγά θα πλήρωναν κάτι παραπάνω και αυτό, που μεταφραζόταν σε εκατομμύρια δολάρια θα πήγαινε στις τσέπες του Rothenberg. Οι τιμές των πλείστων αγαθών ανέβηκαν (συμπεριλαμβανομένων και τροφίμων) μα ποιος νοιαζόταν;
Ένας πρόσθετος φόρος 5% σε αξίες περιουσιών αγορασμένων στο εξωτερικό επίσης κυλάει στους τραπεζικούς λογαριασμούς ορισμένων.
Η δε εταιρεία του Ουσμάνοφ θα έχει ως το 2024 το δικαίωμα να κολλά ένα ένσημο σε πολυποίκιλα αγαθά και το 0,5 ρούβλι θα πηγαίνει φυσικά στον πάμπλουτο ολιγάρχη.
Ο πολύς κοσμάκης δεν το ξέρει ακόμα πως πληρώνει για τις απώλειες των δισεκατομμυριούχων συμπατριωτών τους.
Τι θα γίνει αν και όταν το μάθει;
