Νικόδημος για τον Τζουάνγκ Τζου
1. Ο Tsui Chu (Qu=ανήσυχο πουλί του βουνού) ρώτησε τον Lao Dan (=Lao Tse): “Αν δεν κυβερνάς τον κόσμο, πώς θα βελτιώσεις τον νου των ανθρώπων;”
Ο Λάου Νταν απάντησε: “Πρόσεχε! Μην εξερεθίζεις την καρδιά των ανθρώπων. (1) Αυτή μπορεί να πιεστεί κάτω ή να φουσκώσει προς τα πάνω. Σε κάθε περίπτωση ο νους νιώθει εγκλωβισμένος σαν πεθαμένος. Κάθε τρυφερότητα της καρδιάς μπορεί τότε να γίνει σκληρή αντίσταση. (2) Αν πας να την γυαλίσεις όμως ή να την τρυπήσεις, θα φεγγοβολήσει σαν φωτιά ή θα παγώσει. Τέτοια είναι η γρηγοράδα της που ώσπου να ανοιγοκλείσεις το μάτι έχει απλωθεί πέρα από τις 4 θάλασσες. (3) Σε ανάπαυση έχει απύθμενο βάθος ησυχίας· σε κίνηση πετά ως τον ουρανό τρέχοντας και καλπάζοντας ακράτητη. Τέτοια είναι η καρδιά του ανθρώπου”.
2. Σε παλαιότερη εποχή, ο Κίτρινος Αυτοκράτορας [=Huang Di] αναστάτωσε την καρδιά των ανθρώπων [τη φυσική της καλοσύνη] με πρακτικές φιλανθρωπίας και καθηκόντων. Οι Di Yao και Shun πάσχισαν τόσο πολύ να θρέψουν όλο τον κόσμο που έπεσαν οι τρίχες των ποδιών κι έλιωσε η σάρκα στα μπράτσα τους. Βασάνισαν τα πέντε ζωτικά τους όργανα για να επιβάλουν φιλανθρωπία και καθήκον. Εξάντλησαν το αίμα και την ανάσα τους για να εφαρμόσουν νόμους και κανόνες. Μα ακόμα κι έτσι μερικοί δεν υπάκουαν. Οπότε ο Γιάο εξόρισε τον Huan Du (=φωνακλάς διαδηλωτής) στο βουνό Chung, τις τρεις φυλές των Μιάο στην περιοχή San Wei και τον Goug Gong στη Yu Du – πράξεις που δείχνουν πως απέτυχαν.
Ως την εποχή των Τριών Βασιλέων (Hsai, Shang και Chou) ο κόσμος ήταν σε μεγάλο αναβρασμό. Στο κατώτερο στρώμα [στους κακούς] ήταν ο Jie (=τύραννος) και ο Jhi (=ληστής), στο ανώτερο [στους καλούς] ήταν οι Zen Shen και Shi Qiu και σταδιακά ξεφύτρωσαν τριγύρω οι Κουμφουκιανοί και οι Μοχιστές. (4) Τότε συγκρούστηκαν φιλικότητα κι εχθρότητα, ενώ η πονηριά και η βλακεία εξαπατούσαν η μια την άλλη, η καλοσύνη και η κακία βρίζονταν μεταξύ τους η φιλαλήθεια και η ψευτιά δυσφημούσαν η μια την άλλη και όλος ο κόσμος έπεσε σε παρακμή.
3. Τότε η μεγάλη αρετή έχασε την ενότητά της και η φυσική ζωή διασπάστηκε. Τότε παθιάστηκαν οι άνθρωποι με την πληροφόρηση και ανταγωνίζονταν οι κοινότητες για τα πρωτεία. Τότε βγήκαν τσεκούρια και πριόνια να δώσουν σχήμα [=νέα κατεύθυνση ανάπτυξης] – και ο κόσμος τους κατέρρευσε.
Το φταίξιμο ήταν με την παρέμβαση στη φύση της καρδιάς του ανθρώπου. Σαν αποτέλεσμα κρύφτηκαν οι σοφοί σε βαθιές χαράδρες και στα βουνά ενώ οι άρχοντες κρατών έτρεμαν αγχωμένοι μες στα προγονικά παλάτια τους.
4. Στην εποχή μας, τώρα, στοιβάζονται οι σκοτωμένοι(5) σε σωρούς κι οι αλυσοδεμένοι σκοντάφτουν ο ένας πάνω στον άλλο, ενώ οι καταδικασμένοι πιέζονται στρυμωγμένοι και αλληλοκοιτιούνται θλιβερά.
Είναι Κομφουκιανοί και Μοχιστές μαζί με τους κατάδικους με ανεβασμένα τα μανίκια τους. Πώς έφτασαν έως εδώ, τόσο θρασείς κι αναίσχυντοι.
Σίγουρα η σοφιστική και η πληροφόρηση έγιναν σαν κρίκοι και καρφιά που πεδικλώνουν. Σίγουρα η φιλανθρωπία και το καθήκον είναι σαν πέδικλα και αλυσίδες. Σίγουρα οι [καλοί μας] Zen Shen και Shi Qui ήταν σαν βέλη σφυριχτά, οι προάγγελοι των [κακών] Jie Shi.
Γι’ αυτό έχει λεχθεί – “Να διώξτε τη σοφιστική, πετάξτε και την πολυμάθεια και το Βασίλειο θα γαληνέψει στη φυσική του ευταξία”.
Σημειώσεις
(1) “καρδιά” και “νους” εδώ χρησιμοποιούνται με την ίδια έννοια.
(2) Μερικοί μεταφράζουν: “Με τρυφερότητα η πιο σκληρή καρδιά θα μαλακώσει”.
(3) Η νόηση, ως διανοητική λειτουργία μπορεί να ταξιδέψει γοργότατα πολύ μακριά, μα ως αισθηματική λειτουργία ανοίγει κι αγκαλιάζει το σύμπαν όλο.
(4) Οι Κομφουκιανοί πρέσβευαν τη φιλανθρωπία, το καθήκον και τελετές και καλούς τρόπους. Οι Μοχιστές πρέσβευαν φροντίδα για τα πάντα και θρησκευτική λατρεία.
(5) Αναφέρεται σε εκτελέσεις. Οι “αλυσοδεμένοι” ήταν ως επί το πλείστον όσοι κατάδικοι φορούσαν την cangue, μια βαριά σανίδα με τρύπες για το κεφάλι και τα δυο υψωμένα χέρια.
