33. Όποιος γνωρίζει άλλους είναι οξυδερκής· όποιος γνωρίζει τον εαυτό του είναι σοφός.
Όποιος καθυποτάσσει άλλους είναι δυνατός· όποιος καθυποτάσσει τον εαυτό του είναι όντως ισχυρός.
Όποιος ικανοποιείται με όσα έχει, αυτός είναι πλούσιος.
Όποιος δρα με επιμονή, αυτός έχει βούληση.
Όποιος εκπληρώνει τα της θέσης του, αυτός αντέχει σε όλα.
Όποιος πεθαίνει μα δεν χάνεται, αυτός ζει αιώνια.
34. Το μεγάλο Τάο είναι παντού διάχυτο: και δεξιά και αριστερά.
Όλα τα όντα από εκείνο εξαρτώνται για την ύπαρξή τους κι εκείνο δεν τους αρνείται ό,τι πρέπει.
Περατώνει το έργο του σιωπηλά και δεν διεκδικεί τίποτα.
Τρέφει και ντύνει όλα τα όντα μα δεν τα κάνει κτήμα του: έτσι δίχως απαίτηση, είναι απειροελάχιστο.
Σε κείνο επιστρέφουν όλα τα όντα κι ας μην τα διεκδικεί: έτσι είναι πολύ μεγάλο.
Επειδή δεν υπάρχει επίδειξη μεγαλείου σε ότι κάνει, γι’ αυτό είναι αληθινά μεγάλο.
38. Ο πραγματικά άριστος δεν επιδείχνει την αριστεία του· γι’ αυτό φυσικά είναι άριστος.
Ο φαύλος άνθρωπος επιχειρεί να φαίνεται άριστος· γι’ αυτό δεν είναι άριστος.
Ο πραγματικά άριστος γνωρίζει πως δεν κάνει τίποτα ο ίδιος, μα δεν αφήνει τίποτα ανολοκλήρωτο.
Ο φαύλος δρα συνεχώς κάνοντας πράγματα, μα πάντα μένει κι άλλο για να γίνει.
Ο αληθινά καλοσυνάτος κάνει ό,τι κάνει δίχως κίνητρο εγωιστικό.
Ο δίκαιος κάνει ό,τι κάνει νιώθοντας την ανάγκη να το κάνει.
Όταν όμως ο καθωσπρέπει κάνει κάτι και οι άλλοι δεν ανταποκρίνονται, ανασκουμπώνεται να τους καταναγκάσει.
Όταν το Τάο λησμονήθηκε, παρουσιάστηκε η καλοσύνη.
Όταν η καλοσύνη λησμονήθηκε, παρουσιάστηκε η δικαιοσύνη.
Όταν η δικαιοσύνη λησμονήθηκε, παρουσιάστηκε ο καθωσπρεπισμός.
Τώρα, ο καθωσπρεπισμός είναι το τσόφλι της έμφυτης πίστης κι εντιμότητας: είναι η απαρχή της σύγχυσης.
Μαντείες για το μέλλον είναι λουλούδια μπιχλιμπίδια του Τάο.
Έτσι ο αληθινά ανώτερος άνθρωπος μένει με το ουσιαστικό και όχι με το επιπόλαιο, με τον καρπό, όχι με τον ανθό.
Μένει με το ένα και παρατά το άλλο.
Σχόλια:
Στο κεφ. 33 η αληθινή γνώση, δύναμη και αληθινός πλούτος είναι στον εαυτό κι όποιος εκτελεί το λειτούργημά του στον κόσμο αταλάντευτα δεν χάνεται πεθαίνοντας μα έχει ζωή αιώνια.
Στο 34 δίνονται ορισμένες εκδηλώσεις του Τάο. Τονίζεται πως δίνει τα πάντα και δεν διεκδικεί τίποτα με ασύλληπτη σχεδόν γενναιοδωρία και ταπεινότητα. Είναι συγχρόνως κι ένα καλό μάθημα για το πως να φέρεται ψυχολογικά ο άνθρωπος.
Στο 38 δίνονται 4 ενότητες:
α) Αντίθεση μεταξύ συμπεριφοράς άριστου και φαύλου.
β) Τρία επίπεδα εκδήλωσης της αρετής.
γ) Η λησμονιά και πτώση από ανώτερα σε κατώτερα επίπεδα. Αυτό το θέμα αναφέρεται και στο κεφ. 18 όπου εισέρχεται και η υποκρισία στο τελευταίο στάδιο εξυπνακισμού και γνωσιθηρίας. Εδώ δίνεται ο καθωσπρεπισμός (ευπρέπεια κλπ.) που καταναγκάζει.
δ) Διάκριση μεταξύ ουσιαστικού κι επιπόλαιου.
