1. Δεν είναι μόνο φυσικοί και άλλοι πανεπιστημιακοί επιστήμονες (παρά ορισμένες εξαιρέσεις όπως οι B. Josephson, D. Rabin, M. Sabom και μερικοί άλλοι) που απορρίπτουν τα παραφυσικά ή παραψυχολογικά φαινόμενα. Πολλοί δημοσιογράφοι, συγγραφείς, ταχυδακτυλουργοί (“μάγοι”) και άλλοι κάνουν το ίδιο.
Οι όροι paranormal και parapsychology συμπεριλαμβάνουν πάρα πολλά φαινόμενα που δεν έχουν ενδιαφέρον για μένα. Ένας άλλος όρος είναι anormalistic (=ανώμαλο). Γενικά οι σκληροπυρηνικοί του “κανονικού, νορμάλ ή ομαλού” απορρίπτουν τα πάντα στην κατηγορία “ψευδοεπιστήμη”. Από μια άποψη δεν έχουν άδικο, διότι δεν υπάρχει καμιά “επιστήμη” που να μπορεί να αποδείξει πως η μετενσάρκωση/επαναγέννηση είναι γεγονός. Το όλο θέμα δείχνει πόσο επιπόλαια και μηχανικά σκέφτονται οι επιστήμονες. (Μόνο ενδείξεις υπάρχουν από παιδιά κι ενήλικες που θυμούνται ορισμένα πράγματα και τίποτε άλλο. Πώς το ερμηνεύεις είναι καθαρά δική σου υπόθεση.)
Όσο για φαντάσματα, οπτασίες, νεράιδες και ξωτικά, πνεύματα πεθαμένων κλπ. – αυτά δεν μπορούν να απασχολούν νουνεχείς ανθρώπους.
Κακώς τα τσουβαλιάζουν όλα μαζί οι σκεπτικιστές, φανατικοί υλιστές και άθεοι και μετά τα απορρίπτουν συλλήβδην.
2. Φαινόμενα όμως όπως η Τηλεπάθεια, η Τηλεκίνηση ή Ψυχοκίνηση και η εξωσωματική εμπειρία είναι γεγονότα που έχουν επανειλημμένα επαληθευτεί. (Στη δική μου εμπειρία έχω και την εμπειρία déjà vu, μα αυτή δεν επαληθεύεται.) Αυτό δεν σημαίνει πως μπορούν να επαναληφθούν κατά παραγγελία ή έστω κατά βούληση. Όσοι ζητούν επανάληψη/αντιγραφή (replication) είναι παράλογοι και όσοι απορρίπτουν τις σωρείες υλικού που έχει μαζευτεί, και μάλιστα από εργαστηριακά πειράματα τηλεκίνησης/ψυχοκίνησης και διόρασης καλυμμένων κειμένων ή σχημάτων, είναι αντιεπιστημονικοί, και υποκριτές, όσες πανεπιστημιακές περγαμηνές κι αν διαθέτουν.
Υπάρχει μια οργάνωση στις ΗΠΑ η Committee for the Scientific Investigation of Claims of Paranormal (CSICOP), με τοπικά παραρτήματα, και το περιοδικό Skeptical Inquirer. Πολύ σύντομα έγινε μια κίνηση (με μερικούς επιστήμονες ως διακοσμητικές φιγούρες που δίνουν κύρος) της οποίας η δουλειά είναι να απαξιώνει και αποδομεί κάθε ανακοίνωση παραψυχολογικών εμπειριών και πειραμάτων, σαν αυτές που αναφέρω εδώ στο §2. (Υπάρχει ένα μακροσκελές άρθρο για τη νοσηρή δράση του κινήματος στο Journal of the American Society for Psychical Research 1992,86 (1), σελ 19-63, γραμμένο από τον G. P. Hansen – το οποίο βρίσκεται τώρα στο διαδίκτυο.)
3. Εδώ τώρα θα εξετάσω την περίπτωση του “ψυχολόγου” Δρ Ray Hyman ο οποίος φανερώνει την αρτηριοσκληρωτική νοοτροπία του φανατικού που αρνείται και απορρίπτει ξεδιάντροπα οφθαλμοφανείς μαρτυρίες τις οποίες είχε νωρίτερα επικροτήσει.
Το 1995 το Κογκρέσο των ΗΠΑ ζήτησε από τα American Institutes for Research να επανεξετάσουν την εργασία (=πειράματα) για διόραση από μακριά κρυμμένων στόχων, που είχε κάνει η CIA με τη Scientific Applications International Corporation (SAIC) στην περίοδο 1989- 1993. Οι δύο επικεφαλής εξεταστές ήταν η καθηγήτρια Στατιστικής στο Davis Πανεπιστήμιο Καλιφόρνιας Δρ J. Utts (που ευνοούσε τα παραψυχολογικά) και ο ψυχολόγος Δρ Ray Hyman, επικριτικός των παραψυχολογικών.
Αυτές οι σειρές πειραμάτων στη SAIC είχαν γίνει σε αυστηρά ελεγχόμενες εργαστηριακές συνθήκες όπου επόπτευαν ειδικοί από διάφορες επιστήμες – στατιστική, νευρολογία, ψυχολογία, αστρονομία, έναν στρατιωτικό ιατρό βαθμού στρατηγού κι έναν νομπελίστα φυσικό. (D. Radin, σ 101, The Conscious Universe… 1997, San Fransisco.)
4. Στη δική της αναφορά η Δρ Utts έγραψε: “Είναι φανερό πως η γνώριση μέσω μη ομαλής διαδικασίας [δηλ. παραψυχολογική διόραση] είναι δυνατή κι έχει καταδειχθεί. Τα στατιστικά αποτελέσματα των μελετών που εξετάσαμε είναι πέραν κάθε πιθανότητας του τυχαίου… Αποτελέσματα όμοιου βαθμού με αυτά στις κυβερνητικές έρευνες έχουν επαναληφθεί κι επαληθευθεί σε πολλά εργαστήρια σε άλλες χώρες. Τέτοια συνέπεια δεν μπορεί να επεξηγηθεί με ισχυρισμούς για λάθη και απάτη.” (Utts 1996, “An assessment of the evidence for psychic functioning”, Journal of Scientific Exploration, 10, σελ 3-30.)
Στο ίδιο τεύχος του περιοδικού ο Hyman έγραψε: “Συμφωνώ με την Jessica Utts πως τα αποτελέσματα στα πειράματα SAIC… πιθανώς δεν μπορούν να απορριφθούν ως τυχαία. Ούτε φαίνονται να περιέχουν διαστρεβλώσεις και καταχρήσεις στατιστικών ελέγχων… Έτσι αποδέχομαι την κρίση της καθηγήτριας Utts πως τα αποτελέσματα των SAIC πειραμάτων… ‘είναι πέρα από κάθε πιθανότητα του τυχαίου’. Τα πειράματα της SAIC είναι καλά σχεδιασμένα και οι ερευνητές απέκλεισαν αποτελεσματικά τις γνωστές αδυναμίες παρόμοιων προηγούμενων πειραμάτων.” (σ 55, “Evaluation of a program on anomalous mental phenomena”, 31-58.)
5. Την ίδια χρονιά ο Hyman δημοσίευσε το άρθρο The Evidence for Psychic Functioning: Claims vs Reality “Μαρτυρίες για ψυχική λειτουργία: ισχυρισμοί εναντίον πραγματικότητας” στο περιοδικό Skeptical Inquirer της CSICOP (βλ § 2 τέλος). Προσέξτε πόσο διαφορετικά παρουσιάζει τα πράγματα:
“Η Utts κι εγώ πληροφορηθήκαμε για το προεδρείο αξιολόγησης των αποτελεσμάτων των προηγούμενων 20 ετών απόρρητων ερευνών “απόμακρης διόρασης” και ESP “υπεραισθητήρια αντίληψη”. Στον διαθέσιμο χρόνο ήταν αδύνατο να εξετάσουμε προσεκτικά όλα τα έγγραφα του προγράμματος.”
Παρακάτω σε μια πρόταση παραδέχεται πως μερικά μόνο αποτελέσματα έδειχναν επιτυχία, όχι τυχαία. Μα κι αυτή πνίγεται σε στρεβλώσεις που ακολουθούν. (Το πλήρες κείμενο είναι αναρτημένο στο διαδίκτυο.)
Βγάλετε τα συμπεράσματά σας για “ψευδοεπιστήμη” και “αντικειμενικότητα”!
