Σε προηγούμενη δημοσίευση της σειράς “Φιλοσοφία” παρουσίασα μερικά εξαιρετικά αποφθέγματα του Φρόιντ. Είναι γεγονός πως κάθε στοχαστής, όσο ανόητος κι αν είναι στις έρευνες και δημοσιεύσεις του, κάπου κάποτε λέει κάτι ορθό.
Σήμερα κλείνω το θέμα παρουσιάζοντας μερικές ρήσεις του που δείχνουν πόσο λοξοδρόμησε από την απλή λογική μα και από την πιο κοινή εμπειρία της κοινής πραγματικότητας.
1.Ο άνθρωπος είναι το προϊόν των τραυμάτων της παιδικής του ηλικίας. (Μεγάλη ανοησία: αποκλείει τις γόνιμες υγιείς επιδράσεις!)
2.Πίσω από κάθε ισχυρή γυναίκα κρύβεται ένας τυραννικός πατέρας. (Εντελώς ανυπόστατη αντίληψη από τις δικές του φέικ ψυχαναλύσεις!)
3.Το κάθε κορίτσι κατέχεται από φόβο, συνειδητό και ασυνείδητο, ότι κάποια στιγμή θα την βιάσει σεξουαλικά ο πατέρας της. (Ίσως να το έμαθε από δική του κόρη. Δεν έχω γνωρίσει τέτοιο κορίτσι.)
4.Η Τέχνη είναι μια διέξοδος στο γενετήσιο πρόβλημα. (Μπορεί να ισχύει για την κακή, βάρβαρη, εμπορική τέχνη. Η καλή, η μεγάλη Τέχνη προέρχεται από την ανώτερη νοημοσύνη του ανθρώπου.)
5.Η ψυχική ανάπτυξη του ατόμου είναι μια σύντομη επανάληψη της πορείας ανάπτυξης του ανθρώπινου είδους. (Δεν αναπτύσσεται, όπως δηλώνει ο Φρόιντ, κάθε άτομο. Εκατομμύρια, στην πραγματικότητα, μένουν εντελώς υπανάπτυκτα.)
6.Η ελευθερία του ατόμου δεν είναι αγαθό του πολιτισμού. Ήταν στο μέγιστο σημείο πριν από κάθε πολιτισμό. (Απεναντίας, μόνο ο ύψιστος πολιτισμός δίνει ελευθερία εσωτερική και μόνο αυτή έχει σημασία.)
7.Η ερμηνεία των ονείρων είναι η βασιλική οδός για την εξερεύνηση του υποσυνείδητου. (Αυτή κι αν είναι σαχλαμάρα.)
8.Πολλές φορές, τα πιο βαρυσήμαντα όνειρα είναι αυτά που φαίνονται τα πιο τρελά. (Ειδικά αν προσπαθείς να βγάλεις ψυχαναλυτικό νόημα!)
9.Αλήθεια, πώς και κανένας από τους μεγάλους δεν ανακάλυψε ποτέ την ψυχανάλυση; Γιατί έπρεπε να περιμένει έναν εντελώς άθεο Εβραίο; (Διότι κανένας πραγματικά μεγάλος δεν παρασύρθηκε σε τέτοια πλάνη.)
10.Η ψυχανάλυση δεν είναι πλέον ένα προϊόν αυταπάτης – έχει γίνει ένα πολύτιμο μέρος της πραγματικότητας. (Μόνο και μόνο διότι μάλλον η αυταπάτη διαχύθηκε σε όλη την πραγματικότητα κάνοντάς την ονειρική φαντασίωση.)
11.Τα αστεία δεν είναι μόνο μια εκδήλωση σεξουαλικής νεύρωσης, αλλά ένα ψυχοπαθολογικό σύμπτωμα. (Για τον Φρόιντ, τελικά, τα πάντα είναι ψυχοπαθολογικά!)
12.Ο πρώτος άνθρωπος που εκτόξευσε μια προσβολή αντί για μια πέτρα ήταν ο θεμελιωτής του Πολιτισμού. (Σκέτη ανοησία. Ο Φρόιντ δεν έχει πραγματική ιδέα για το τι είναι πολιτισμός.)
13.Η θρησκεία είναι νεύρωση. (Ίσως σε πολλές προσωπικές και κοινοτικές περιπτώσεις. Μα βοηθάει πολλούς να ζουν αξιόπρεπα και δίνει συνοχή στην κοινωνία.)
14.Ο διάβολος παραμένει πάντα η καλύτερη δικαιολογία για να απενοχοποιήσουμε τον θεό. (Θεός και διάβολος είναι φαντασιακά, όμως κοινότατα σύνεργα για αυτοδικαίωση.)
15.Από λάθος σε λάθος, ανακαλύπτει κανείς ολόκληρη την αλήθεια. (Από λάθη μόνο λάθη μαθαίνεις. Το ορθό είναι απαραίτητο για διόρθωση.)
