Υπάρχουν 5 βασικά στοιχεία (ή βασικές ιδέες) στον Ινδουισμό. Αυτή η θρησκεία έχει πολλές σέχτες με τον πολυθεϊσμό της, αν και δυο είναι οι μεγάλοι κλώνοι, η λατρεία του Shiva και η λατρεία του Vishnu ή Krishna. Οι θεές Pārvatī και Lakshmī επίσης λατρεύονται από πολλές ομάδες όπως και ελάσσονες μα δημοφιλείς θεότητες όπως ο Ganesha ή Sūrya. Μα οι οπαδοί όλων αυτών των θεοτήτων αναγνωρίζουν τη σημασία αυτών των 5 κόνσεπτ που λέγονται pañca shraddhā (=5 πίστεις).
1. Ο ātman ή αληθινός Εαυτός. Αυτός είναι αγνή συνειδησία (επίγνωση, ή νοημοσύνη), η πνευματική αιώνια ταυτότητα του ατόμου. Αυτός ως συνειδησιακό πνεύμα είναι ίδιο σε όλους τους ανθρώπους και ίδιο με το Υπέρτατο Οικουμενικό Πνεύμα (Μπράχμαν).
2. Μπράχμαν: είναι η Δύναμη, βασική ενέργεια και ουσία, η αιώνια και αμετάβλητη πραγματικότητα του σύμπαντος. Τα πάντα έχουν την απαρχή τους σε εκείνο το απερινόητο Υπόστρωμα: είναι η Πρωταιτία, Πρωταρχή και Πρωτουσία των πάντων. Η φύση του είναι οντότητα, συνειδησία/νοημοσύνη και μακαριότητα (sad-cid-ānanda). Κάθε θεός και θεά είναι εκδηλώσεις του Μπράχμαν. Αλλά ενώ οι θεότητες λατρεύονται, το ίδιο το Μπράχμαν δεν λατρεύεται.
3. Κάρμα. Ο όρος σημαίνει πράξη, δράση, έργο, καθήκον, λειτούργημα. Η ιδέα είναι πως κάθε πράξη, κάθε ενέργεια προκαλεί κάποια αντίδραση και κάποιο αποτέλεσμα. Όλα τα παρατηρήσιμα φαινόμενα, πλάσματα, πράγματα, ενέργειες, καταστάσεις, όλα είναι αποτέλεσμα αιτιών. Έτσι εδώ έχουμε κατ’ εξοχήν τον νόμο αιτίας-και-αποτελέσματος. Ένας άνθρωπος στην παρούσα ενσάρκωσή του είναι το προϊόν των συνολικών πράξεών του σε αυτή μα και σε προηγούμενες ενσωματώσεις (άγνωστου αριθμού). Και το σύνολο των πράξεων κι έργων του στην παρούσα ενσωμάτωση μαζί με τα κίνητρα αυτών των πράξεων παράγει την επόμενη ενσωμάτωση μετά τον θάνατο. Καλές πράξεις (=για το καλό των άλλων) θα παράξουν καλές συνθήκες και κακές πράξεις (=εγωιστικές και βλαβερές για άλλους) κακές συνθήκες στην επόμενη ενσάρκωση.
4. Αυτές οι ενσωματώσεις/ενσαρκώσεις στην αλληλουχία τους λέγονται sansāra (=αέναη συρροή), ένας κύκλος θανάτου-γέννησης-θανάτου που επαναλαμβάνει. Και η ενσωμάτωση είναι ένα μείγμα χαράς και πόνου, ευχαρίστησης και δυστυχίας. Κάθε μορφή ή τρόπος ζωής, κάθε ύπαρξη ξετυλίγεται ανακυκλικά, διαδοχικά, στον σανσάρα, ως αποτέλεσμα του νόμου του κάρμα (=αιτίας-και-αποτελέσματος).
5. Moksha είναι η λύτρωση ή απόδραση από την ανακύκλωση στον αέναο σανσάρα. Αυτή είναι εφικτή με διάφορους τρόπους και διάφορα μέσα. Το πρώτο και βασικό στοιχείο είναι η επιθυμία του ατόμου. Αυτό φυσικά προϋποθέτει την αποδοχή όλων όσων επισημάνθηκαν ως τώρα – που στον Ινδουισμό είναι δεδομένα, αν όντως ενστερνίζεσαι τον Ινδουισμό σε μια ή άλλη μορφή του. Μα η λύτρωση μπορεί να σημαίνει, όπως και σημαίνει για τους πολλούς, κατάληξη σε κάποιον παράδεισο με την αγαπημένη σου θεότητα. Πραγματική λύτρωση όμως είναι η συγχώνευση πίσω στο Μπράχμαν, οπότε κάθε δυστυχία παύει καθώς και η διαδοχή γεννήσεων και θανάτων. Για τη λύτρωση χρειάζεσαι κάποιον σοφό που έχει ξεπεράσει τα περισσότερα εμπόδια και μπορεί να σε καθοδηγήσει. Χωρίς εκείνον η διαδικασία είναι δύσκολη αν όχι ανέφικτη.
