1. Ο Βουδισμός στην Ιαπωνία δεν είναι διαφορετικός από εκείνον στην Ινδία ή Κίνα ή Κορέα ή αλλού. Μα αποκτά κάποια ιδιαιτερότητα στη διδασκαλία του φιλόσοφου Daisaku Ikeda (γεν 1928), ο οποίος επιδόθηκε σε πολλές χρήσιμες δραστηριότητες (παιδεία, διπλωματία, συγγραφή κ.λπ.) και στην παγκόσμια ειρηνική κίνηση της μεγάλης βουδιστικής οργάνωσης Soka Gakkai International με 12 εκατ μέλη σε 192 χώρες και περιοχές. Ο ίδιος ακολουθεί τη διδασκαλία το άλλου μεγάλου Ιάπωνα βουδιστή Nichiren (1222-1282).
Η φιλοσοφία του SGI εμπεριέχει, φυσικά, τη Μέση Οδό του Βουδισμού, που ερμηνεύεται ως δρόμος ανάμεσα στον ιδεαλισμό και τον υλισμό, το οποίο με την πρακτική του στην ηθική οδηγεί σε ευμάρεια κι ευτυχία. Μια άλλη αρχή είναι η βουδιστική αξιοπρέπεια στη σκέψη και δράση με αλτρουισμό κι έλεος.
Στην πολιτική εκφράζεται κυρίως μέσω του κόμματος Komeito (ιδρύθηκε το 1962 και ξανά το 1964) έχοντας ως σκοπό τη δημιουργία μιας αληθινά βουδιστικής δημοκρατίας που συνδυάζει το βουδιστικό Dharma με τις καλύτερες αρχές της Δυτικής φιλοσοφικής παράδοσης. Η σύνολη ιδέα λέγεται buppo minshu shugi).
2. Το κυριότερο ενδιαφέρον των ανθρώπων είναι η αποφυγή πόνου και δυστυχίας. Όταν ένας άνθρωπος δείχνει να μένει ανεπηρέαστος από πόνο και δυστυχία, και διδάσκει και ζει έναν τρόπο ζωής που θα βοηθούσε και τους άλλους να ξεπεράσουν πόνο και δυστυχία, μετατρέποντας τέτοιες καταστάσεις σε εμπειρίες με βαθύτερο νόημα και να έχουν κατανόηση κι ευτυχία, τότε πολλοί ή λίγοι έστω, θα προσελκυστούν και θα ακολουθήσουν την καθοδήγησή του.
Η παρουσία αληθινής γνώσης σε τέτοιον άνθρωπο εκδηλώνεται με τη διδασκαλία του που βοηθάει άλλους, με την ανακούφιση του ψυχικού πόνου των άλλων και με την αύξηση της χαράς.
Στη διδασκαλία του Nichiren τον 13ο αιώνα τονιζόταν η τριπλή υπόσταση κάθε ανθρώπου: ως σωματικός οργανισμός, ως νους κι ως πνεύμα. Η αρετή για τον σωματικό οργανισμό είναι ανδρεία ή γενναιότητα, για τον νου είναι γνώση ή σοφία και για το πνεύμα συμπόνοια ή ενσυναίσθηση. Φώτιση είναι η πλήρης ανάπτυξη αυτών των αρετών.
3. Ο Ikeda πήρε αυτήν την κεντρική ιδέα και την υιοθέτησε πλήρως δίνοντας μια ωραία περιγραφή την οποία οι άνθρωποι θα πρέπει να ενσαρκώνουν. Όταν ο άνθρωπος εκδηλώνει πλήρως τις τρεις ιδιότητες είναι ο “οικουμενικός”!
Η σοφία του νου είναι για να αναγνωρίζουμε την αλληλοσύνδεση κι ενότητα όλων των φαινομένων, στη ζωή του κόσμου μας!
Η ανδρεία είναι να μη φοβόμαστε το άγνωστο ή να μην απορρίπτουμε τη διαφορετικότητα, μα να προσπαθούμε άφοβα κι ακούραστα να κατανοούμε!
Η συμπόνοια είναι να ασκούμε την ενσυναίσθησή μας εκτενέστερα και να νιώθουμε τον πόνο κι άλλων ανθρώπων πιο μακριά από το ορατό περιβάλλον μας!
