Φιλ165: Πώς εγέρθηκε η βασιλεία

Φιλ165: Πώς εγέρθηκε η βασιλεία

- in Φιλοσοφία
0

1. Η βασιλεία (ή μοναρχία) υπάρχει σε πολλές χώρες στην προηγμένη Δύση και στην Ανατολή – Βρετανία, Ολλανδία, Ιορδανία, Ταϊλάνδη κλπ.

Υπήρχε και στην Ελλάδα μα καταργήθηκε με δημοψήφισμα στη Μεταπολίτευση του 1974, μετά από την ακροδεξιά χουντική δικτατορία.

Οι χώρες που τη διατηρούν πιστεύουν πως δίνει και σφραγίζει την ενότητα του Έθνους καθώς είναι θεσμός υπεράνω των φιλοδοξιών και φιλονικιών στη μεταλλασσόμενη πολιτική σκηνή, που επηρεάζεται φυσικά από τις προσωπικές και συχνά εχθρικές προς το εθνικό συμφέρον επιθυμίες (μέρους) των απληροφόρητων μαζών.

Η βασιλεία υπάρχει ‘ελέω θεού’ και αυτό δεν αρέσει στους αριστερούς, δημοκρατικούς και σοσιαλιστές που θέλουν εκλεγμένους από τον λαό ηγέτες – έστω κι αν αυτοί είναι κρετίνοι.

2. Η ιδέα ‘ελέω θεού’ εδραιώθηκε στα χριστιανικά βασίλεια από το ‘Βασιλείων Α’ της Παλαιάς Διαθήκης στο κεφάλαιο 9, όπου ο μεγάλος προφήτης Σαμουήλ, χρίζει τον Σαούλ βασιλέα του Ισραήλ με εντολή του Θεού. Αργότερα στο ‘Βασιλείων Β’ (γνωστό και ως ‘Σαμουήλ’) ο Δαυίδ επιλέγεται ως βασιλέας και ο θεός υπόσχεται πως η δυναστεία του θα κυβερνήσει για πάντα!

Ιστορικά αυτό μπορεί να έγινε γύρω στο 1000 πκχ. Νωρίτερα δεν υπήρχαν βασιλείς στο Ισραήλ, μόνο σοφοί ηγέτες και προφήτες ή κριταί (=δικαστές). Σήμερα δεν υπάρχουν ούτε βασιλείς ούτε σοφοί προφήτες και κριταί – μόνο φιλόδοξοι πολιτικοί, όπως παντού.

Αλλά τα ίδια κεφάλαια στην Παλαιά Διαθήκη γράφουν για άλλες φυλές ή χώρες που είχαν βασιλείς πολύ νωρίτερα. Πρώτος και παλαιότερος ο Φαραώ της Αιγύπτου. Στο κεφ.12, στο πρώτο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης ‘Γένεσις’ ήδη αναφέρεται η επίσκεψη του Αβραάμ στον Φαραώ και στο κεφάλαιο 14 αναφέρονται βασιλείς άλλων περιοχών.

3. Ο θεσμός της βασιλείας είχε μονιμοποιηθεί στην Αίγυπτο από τις αρχές της 3ης τουλάχιστον χιλιετίας πκχ. Ο Φαραώ δεν ήταν απλώς απόλυτος μονάρχης, αλλά και ‘υιός του θεού Ήλιου (Ρα)’. Συχνά υπήρχαν συνωμοσίες στην Αυλή μεταξύ της φαραονικής οικογένειας, στον κύκλο της αριστοκρατίας και στο ιερατείο, αλλά γενικά ο Φαραώ ήταν ιερό και απρόσβλητο πρόσωπο, η πηγή ασφάλειας και δικαιοσύνης για τον λαό του (που αποτελούνταν, βέβαια, από πολλές διαφορετικές φυλές και κοινότητες οι οποίες λάτρευαν ενδεχομένως διαφορετικές θεότητες μα πάντα θεωρούσαν τον Φαραώ γιο του Ρα).

Παρόμοια κατάσταση επικρατούσε στη Μεσοποταμία και άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής. Ο Βασιλιάς ήταν ο ‘ποιμένας του λαού’ και η πηγή κι εγγύηση της δικαιοσύνης (mišarum στη Μεσοποταμία και ma’at στην Αίγυπτο).

Ο κώδικας νόμων του Χαμουραμπί (18ος αιώνας πκχ) θεωρείται πρώτος ιστορικά και ο γιος του Samsu-Iluna ήταν ‘ο Πρέσβης’ στη Γη του μεγάλου Βαβυλώνιου θεού Ενλίλ.

4. Όλα αυτά απαντώνται (πολύ νωρίτερα, κατά μερικούς) στη Βεδική Παράδοση της Ινδίας (που ίσως πάει πίσω στην 6η χιλιετία πκχ).

Στους αρχαιότατους ύμνους του Rigveda συναντάμε ήδη Βασιλείς (π.χ. Sudas) που κάποτε εκλέγονται από τις ανώτερες τάξεις, μα πάντα συμβουλεύονται τους σοφούς δασκάλους.

Η βασιλεία είναι αντανάκλαση στη γη της βασιλείας στον κόσμο των θεών. Οι θεοί και οι διάβολοι ήταν σε πόλεμο και οι θεοί ρώτησαν τον υπέρτατο Πρατζάπατι (= Κύριο των πλασμάτων) τι να κάνουν για να νικήσουν και σε μια αφήγηση εκείνος τους έδωσε τον γιο του ως αρχιστράτηγο και βασιλέα, σε άλλη ορίστηκε ο πολέμαρχος Ίντρα, θεός του κεραυνού.

Έτσι ο βασιλιάς ήταν γιος του Θεού, ποιμένας του λαού και ηγέτης στον πόλεμο παρέχοντας στον λαό καθοδήγηση, δικαιοσύνη και ασφάλεια κι ευημερία.

Η ιδέα του βασιλιά ως ‘ποιμένα’ κλπ ήταν γενικά κοινή σε αυτή την παλαιότερη εποχή. Δεν ήταν επινόηση των Ιουδαίων.

Εδώ σταματώ για σήμερα. Θα επανέλθω.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *