Στο Κατά Θωμά Ευαγγέλιο των Γνωστικών, στο λόγιο 5 ο Ιησούς λέει “Να γνωρίζετε ό,τι είναι ενώπιον σας και ό,τι είναι κρυμμένο θ’ αποκαλυφθεί”. Οι άνθρωποι όμως δεν ακολουθούν αυτήν την απλή αρχή.
Οι πανεπιστημιακοί και οι λαϊκιστές συνωμοσιολόγοι συχνά προτιμούν να πλασάρουν παρατραβηγμένες θεωρίες παρά να βλέπουν τι όντως είναι μπροστά τους.
Διαβάζω το μπεστσέλλερ των D. Graeber & D. Wengrow The Dawn of Everything: A New History of Humanity, Penguins 2022. Κάπου γράφουν (σ.170) πως θέλουν να ερευνήσουν τις διαδικασίες με τις οποίες κουλτούρες και φυλές ή έθνη χώρισαν και διαφοροποιήθηκαν. Διότι, λένε, τέτοιες διαδικασίες βοηθούν στο να κατανοήσουμε πώς η ανθρώπινη ελευθερία, την οποία κάποτε παίρναμε ως δεδομένη, σταδιακά χάθηκε. Π.χ. αρχαίοι λαοί απέφυγαν να υιοθετήσουν τη γεωργία (π.χ. λαοί στη βορειοδυτική ακτή της Αμερικής) πολύ πιο θεληματικά και σκόπιμα από ό,τι συνήθως πιστεύουν οι πανεπιστημιακοί.
Ναι, σε ορισμένα μέρη (Αυστρία, Γερμανία, Ολλανδία και Σκανδιναβικές χώρες) έχουν μια κοινή προγονική γλώσσα που τώρα όμως έχει εξελιχθεί πολύ διαφορετικά στις χώρες αυτές, όσο διαφορετικά είναι τα ήθη και τα έθιμα και τα νομικά τους συστήματα.
Διαφορετικό παράδειγμα είναι η εξέλιξη της Αγγλικής γλώσσας στη Βρετανία, Αμερική (Καναδά και ΗΠΑ), Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία. Η προφορά της γλώσσας είναι διαφορετική σε όλες αυτές τις χώρες και από αυτήν μπορούν άλλοι να καταλάβουν ποιας χώρας κάτοικοι είναι. Στις ΗΠΑ μάλιστα η γραφή διαφέρει καθώς ακολουθεί την προφορά – όπως colour (Βρ) και color. Μα και κοινές λέξεις διαφέρουν σε σημασία ή γραφή – όπως maths (Βρ) και math, football (Βρ) και soccer, rubbish (Βρ) και garbage, aluminium (Βρ) και aluminum κ.λπ. κ.λπ.
Ναι, αναμφίβολα, καθώς λαοί και κοινότητες απομακρύνονται μεταξύ τους στον χώρο και χρόνο, εγείρονται παρεκκλίσεις και διαφορές. Και, όπως πολλοί πιστεύουν, ένας διαμορφωτικός παράγων είναι η γλωσσική απόκλιση. Άλλος είναι οι κλιματικές και γεωφυσικές συνθήκες. Άλλα ήθη κι έθιμα θα διαμορφωθούν σε βόρειες ή αρκτικές συνθήκες, άλλες στις εύκρατες ζώνες, άλλες στα τροπικά κλίματα. Αν, μάλιστα, άποικοι συναντήσουν γηγενείς κοινότητες, τότε σίγουρα θα υπάρξει και αλληλεπίδραση σε κάποιο βαθμό. Σημαντικό ρόλο θα πρέπει να παίζει και η όποια αδυναμία μνήμης καθώς άτομα και κοινότητες λησμονούν κι επινοούν νέα πράγματα, νέες προσεγγίσεις, νέες πρακτικές.
Υπάρχει ένας ακόμα παράγων μα ας μείνουμε εδώ για την ώρα.
Αλλά τι εννοούν οι δυο πανεπιστημιακοί (ανθρωπολόγοι, κοινωνιολόγοι) με την ελευθερία που κάποτε θεωρούνταν δεδομένη τώρα όμως έχει χαθεί;
Η ιδέα της ελευθερίας έχει διαφορετικές έννοιες για διαφορετικούς ανθρώπους και λαούς ανάλογα με τον τόπο και τον χρόνο.
Πόση ελευθερία εννοούμε;
Μπορεί ο άνθρωπος να μην αναπνέει ή να πετάξει σαν το πουλί ή να επιμηκύνει τη ζωή του επ’ άπειρον; Δεν έχει τέτοια ελευθερία!
Υπάρχει και η ελευθεριότητα που θεωρείται από πολλούς ελευθερία: δηλ. να συμπεριφέρεσαι όπως γουστάρεις άσχετα με τους νόμους και κανόνες της κοινότητας, άσχετα με τις ανάγκες των άλλων.
Στην πραγματικότητα πάντοτε, παντού, η ανθρώπινη ελευθερία περιορίζεται από φυσικούς νόμους, ή και από ηθικούς, ή και από κοινοτικούς (ή έστω ήθη κι έθιμα).
Γενικά από τις αρχές της γνωστής Ιστορίας, αφότου υπήρξε προφορική λογοτεχνία (Ṛgvedas, επικά Ομήρου κ.λπ.) ή γραπτή (έπος Gilgamesh στη Μεσοποταμία), οι άνθρωποι δείχνουν να θέλουν να είναι όχι ίσοι ή όμοιοι μα διαφορετικοί, ξεχωριστοί. Στην πράξη προσπαθούν να είναι διαφορετικοί, άνισοι και ανόμοιοι!
Η ομοιότητα, ισότητα, ενότητα είναι μόνο στο brahman, Πνεύμα Απόλυτο και Απεριόριστο.
