Σήμερα θα εξετάσω τους συμβολισμούς που σχετίζονται με αυτήν τη δημοφιλή θεότητα. Πρώτα όμως ας διευκρινίσω πως δεν λατρεύω τον Σίβα ούτε άλλον Θεό του Ινδουισμού ή άλλης θρησκείας. Οι θεότητες όλες είναι, άλλες λίγο άλλες πολύ, προσπάθειες να παρουσιάσουν εκδηλώσεις της απερινόητης Πρωταρχής του σύμπαντος που η Βεδική Παράδοση ονομάζει brahman ‘Πνεύμα Απόλυτο’ και ο Μάιστερ Έκχαρτ, Γερμανός μύστης (1260-1327) ονόμαζε Gottheit (ΘΕΟΤΗΤΑ) πέρα από την Αγία Τριάδα.
Η τριάδα υπάρχει και στον Ινδουισμό, όπως έγραψα πολλές φορές μα και στο προηγούμενο Φιλ844: Ο θεός Shiva. Αλλά εδώ, με τον Σίβα, τη συμβολίζει και η τρίαινα (triśula) που κρατά ο θεός καθώς και τα 3 μάτια του (try-ambaka), όπου, όμως το τρίτο δεν ανοίγει όλη την ώρα.
Στη φωτό βλέπουμε το μάτι στο μέτωπο με το οποίο έκαψε τον θεό Kāma (= έρως, επιθυμία) που προσπάθησε να τον διακόψει από τον διαλογισμό του!
Συμβολίζει τη Συνειδησία που δεν φαίνεται (όπως φαίνονται τα δυο μάτια που χρησιμοποιούμε συνεχώς), που είναι η σοφία και η δύναμη κατάλυσης και μετασχηματισμού.
Η τριάδα (των γκούνα και ποιοτήτων ή δυνάμεων: σάττβα, ράτζας και τάμας) συμβολίζεται και στην τρίαινα. Το γεγονός ότι την κατέχει και την κραδαίνει δείχνει πως ο ίδιος ο Mahādeva είναι υπεράνω των τριών δυνάμεων της Φύσης.
Το μισοφέγγαρο συμβολίζει τη δύναμη του νου ως αναμεταδότη των εντυπώσεων από τις 5 αισθήσεις, του εκφραστή ανώτερων δυνάμεων και γενικά του μεσολαβητή ανάμεσα στον υλικό κόσμο και τον πνευματικό ή αιτιακό.
Γύρω από τον λαιμό του θεού είναι ο όφις vasukí που συμβολίζει επαγρύπνηση και τη γενική επίγνωση του περιβάλλοντος.
Κάποτε κρατά ένα ταμπούρλο, το damaru, ή αυτό βρίσκεται χάμω, δίπλα του. Συμβολίζει τη διαδικασία της δημιουργίας με τη ρυθμική συχνότητα των κτύπων του και τη διεύρυνση κι εξέλιξη, και, μετά, τη συστολή στη σιγή.
Συχνά στην εικονογραφία του Σίβα, ο θεός είναι καλυμμένος με στάχτη. Αυτή συμβολίζει την παροδικότητα του υλικού κόσμου τον οποίο θεωρούμε ως (μόνη) πραγματικότητα. Με αυτήν την υπενθύμιση ο νους στρέφεται προ το Αιώνιο.
Nandin είναι το όνομα του ταύρου που είναι το όχημα του θεού. Ο ταύρος είναι το πιο ισχυρό και ορμητικό ζώο από όλα τα οικόσιτα. Δείχνει αφενός την οικεία σχέση του θεού με το ζωικό βασίλειο (γι’ αυτό λέγεται και paśupati, κύριος των ζώων) και αφετέρου την ενέργεια του dharma (δικαιοσύνη, ηθική, θρησκεία) στην κοινωνική και ατομική ζωή.
Έχει και κομπολόι (rudrakṣa) κάποτε περισσότερο προφανές κάποτε λιγότερο. Αυτό συμβολίζει τις μετενσωματώσεις στον μεγάλο κύκλο του saṃsāra από τον ένα κόσμο ζωής στον άλλο. Μπορεί να ιδωθεί ως αιωνιότητα και χάρη (ή έλεος) αφού δεν αφανίζεται η ψυχή στον θάνατο. Ή ως μια επανάληψη κουραστική την οποία ο γνωστικός θα εγκαταλείψει για το ακίνητο κέντρο του μεγάλου κύκλου – που είναι ο απερινόητος οικουμενικός, Εαυτός (paramātman).
