1. Στα πανεπιστήμια και στη σφαίρα της διανόησης γενικά υπάρχουν πάρα πολλές θεωρίες για την ανθρώπινη κοινωνία και για τον κόσμο. Υπάρχουν επίσης πάρα πολλές θεωρίες μεθόδου και προσέγγισης στα φαινόμενα του ανθρώπου και του κόσμου.
Οι μεθοδολογίες και οι θεωρίες που προκύπτουν αλλάζουν συχνά. Οι μελετητές το γνωρίζουν αλλά κάθε φορά νομίζουν πως η δική τους μέθοδος και δική τους θεωρία είναι οριστική. Αν δεν το πιστεύουν, τότε προβαίνουν σε απάτη, όπως οι κοινοί απατεώνες. Δεν είναι δε πρακτική ασυνήθιστη.
Σήμερα, ο μεταμοντερνισμός ή μετανεωτερισμός (ή μετα-νεωτερικότητα, αν και μερικοί διακρίνουν διαφορά εδώ) αμφισβητεί, όπως και η αποδομητική θεώρηση, σχεδόν κάθε σταθερή αλήθεια, αξία ή θεωρία, που ίσχυε μέχρι περίπου τη δεκαετία 1960. Αλλά ήδη από τη μεσοπολεμική περίοδο η κβαντική φυσική επέφερε αβεβαιότητα (ή αμφισβήτηση) καθώς δείχνει πως ένα και το αυτό φαινόμενο μπορεί να είναι κυματισμός ενέργειας ή κίνηση υπατομικών σωματιδίων.
Ο γνωστός συγγραφέας Francis Fukuyama παρουσίασε τον μετα-ιστορισμό ως αντίδοτο ή συμπλήρωμα στον μεταμοντερνισμό με το βιβλίο του Το Τέλος της Ιστορίας και ο Τελευταίος Άνθρωπος.
2. Όλοι αυτοί οι θεωρητικοί (αλλά και πρακτικοί επιστήμονες, τεχνοκράτες κλπ) κάνουν ένα μεγάλο βασικό σφάλμα κι έτσι οι θεωρίες τους αχρηστεύονται σε τρεις δεκαετίες ή 100 έτη. Ο μεταμοντερνισμός ήδη θεωρείται κάτι μεταβατικό!
Δεν εξετάζουν ενδελεχώς και λεπτομερώς το βασικό όργανο με το οποίο επιτελούν την έρευνα. Άλλο η θεωρία, άλλο η μέθοδος και άλλο το όργανο δια του οποίου ακολουθείται μια μέθοδος και σχηματίζεται μια θεωρία.
Το όργανο ή σύνεργο (ή εργαλείο) είναι φυσικά ο ίδιος ο άνθρωπος. Ο άνθρωπος ερευνά, μελετά και συντάσσει με τον νου, υποβοηθούμενο πάντα από τα όργανα αίσθησης (ακοή, όραση κλπ) και δράσης (χειρισμό, βάδισμα κλπ).
Όμως, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως ο νους συμπεριλαμβάνει τη σύνολη ψυχολογία του ανθρώπου που περιέχει όχι μόνο διανοητικές λειτουργίες (παρατήρηση, κατηγοριοποίηση, συλλογισμός κλπ), μα και μηχανικές κινήσεις (ανεξέλεγκτη σκέψη, εσωτερικός διάλογος, μίμηση κλπ), αισθηματικές ενέργειες (ενδιαφέρον, απαρέσκεια, οργή, έμπνευση, διαίσθηση κλπ) και οργανικές λειτουργίες (θερμοκρασία, πέψη, κόπωση, αρρώστια κλπ).
3. Το σφάλμα έγκειται στο ότι σχεδόν πάντα οι ερευνητές κλπ. αγνοούν την κατάσταση του οργάνου ή της ψυχολογίας τους. Συχνά δεν αναφέρονται καθόλου στη μέθοδο. Αλλά ακόμη και όταν αναφέρονται συνήθως μένουν με τη διανοητική λειτουργία παραγνωρίζοντας τις άλλες.
Η διανοητική λειτουργία (παρατήρηση, κατηγοριοποίηση εντυπώσεων, σύγκριση, συμπερασματική διαδικασία κλπ) δεν είναι η συνολική, ή η μοναδική, λειτουργία του νου, μήτε είναι αυτεξούσια και ανεξάρτητη από τις άλλες.
Στην πραγματικότητα μια δυσμενής σωματική κατάσταση (μέθη, κόπωση, ζαλάδα) θα επηρεάσει αρνητικά τη διανοητική λειτουργία και πιθανώς θα δημιουργήσει δυσάρεστη συναισθηματική διάθεση που, με τη σειρά της, κι αυτή θα επηρεάσει αρνητικά τη διανοητική λειτουργία.
Η σύνολη κατάσταση και λειτουργία του νου θα επηρεάσει τη δράση. Η οικονομική επίδοση της κυβέρνησης Συριζανέλ στο πρώτο εξάμηνο 2015 ήταν θλιβερή, διότι αφενός όπως ομολόγησε ο κ. Τσίπρας ένα έτος αργότερα, έπασχαν από «αυταπάτες» και αφετέρου διότι ο υπουργός Οικονομικών κ. Βαρουφάκης έπασχε από ναρκισσισμό – και απολύθηκε σε λίγους μήνες.
4. Υπάρχουν πολλά είδη δράσης, αρχιτεκτονική, διδακτική, εμπορική, ερευνητική, θεραπευτική, κατασκευαστική, οικοδομική, πληροφορική κλπ, κλπ. Σε κάθε περίπτωση το αποτέλεσμα θα είναι καλό ή όχι, ανάλογα με την εύρυθμη λειτουργία του οργάνου.
Ένα όργανο δεν λειτουργεί μόνο του. Κάποιος άνθρωπος χειρίζεται τον υπολογιστή, το τρυπάνι, την πένα, τον ξύστη, το νήμα, τη μεζούρα, το αμάξι, το αεροπλάνο. Άλλο το αποτέλεσμα του μεθυσμένου, άλλο του νηφάλιου μα αφηρημένου και άλλο του καθαρού και προσεκτικού νου.
Αφού ο νους είναι όργανο, είπαμε, κάποιος πρέπει να τον χειρίζεται. Δεν αρκεί να πούμε «εγώ» ή «ο ίδιος ο άνθρωπος».
Ποιος χειρίζεται τον νου σε κάθε περίπτωση;
