(από το Wen Tzu “Κατανοώντας τα Μυστήρια” 8)
Το απερίγραπτο Τάο είναι πολύ μεγάλο, απέραντο. Το άμορφο εκείνο είναι ο πρόγονος, η μήτρα των πάντων. Μαλακό, γλιστερό, άπιαστο.
Τίποτα στον κόσμο δεν είναι τόσο μαλακό όσο το νερό. Οι τρόποι του νερού είναι πολύ πλατείς και απροσμέτρητα βαθείς. Το νερό επεκτείνεται απεριόριστα και κυλά σε αφθονία πέρα, μακριά. Αύξηση και μείωση εμφανίζονται κι εξαφανίζονται περιοδικά. Στον ουρανό είναι το σύννεφο που γίνεται δροσιά και βροχή. Στη γη γίνεται υγρασία και βάλτοι και λίμνες.
Τα πλάσματα δεν μπορούν να ζήσουν δίχως αυτό. Εργασίες δεν μπορούν να διεκπεραιωθούν δίχως αυτό. Διαποτίζει όλες τις ζωντανές μορφές, αγκαλιάζει κάθε εκδήλωση ζωής δίχως προτίμηση. Η ζωοδόχος υγρασία του εισέρχεται και στα όντα που δεν κινούνται. Ο πλούτος του εμπλουτίζει όλον τον κόσμο ανεξάντλητα. Η αρετή του χαρίζεται στους καλλιεργητές όσο γίνεται αδάπανα. Η δράση του είναι ατελεύτητη, η λεπτότητά του απεριόριστη.
Ποτέ δεν ζητάει ανταμοιβή.
Το χτυπάς και δεν βλάπτεται, δεν τρυπιέται, δεν κόβεται, δεν πληγώνεται, δεν καίγεται. Ήπιο και ρευστό δεν σκορπιέται. Και όμως διαπερνά βράχο και μέταλλο και τα μετατρέπει σε άμμο. Έχει τη δύναμη να καλύψει κάθε κομμάτι εδάφους, όλη τη γη. Είτε σε αφθονία είτε σε ελαχιστότητα επιτρέπει στον κόσμο να παίρνει και να δίνει.
Χαρίζεται σε όλα τα όντα δίχως προτεραιότητες, ούτε ιδιωτικά ούτε δημόσια. Τρέχει παντού, απλώνεται παντού, πάντα ισορροπώντας. (“Κι όλα στον ήλιο δείχνοντας τα πλούτη της πηγής του”: Σολωμός). Περνά από τον ουρανό μέσα από τον αέρα στη γη τρέφοντας όλα τα πλάσματα.
Τέτοια είναι η υπέρτατη αρετή. Την ενσωματώνει γιατί είναι μαλακό και γλιστερό και ανα-προσαρμόζεται χωρίς να χάνει τη δύναμή του να διατρέφει και να αναζωογονεί.
Το άμορφο είναι ο μεγάλος πρόγονος των πλασμάτων. Το άηχο είναι η προέλευση όλων των ειδών στον κόσμο. Οι αληθινοί άνθρωποι επικοινωνούν με τον αιτιακό κόσμο του πνεύματος. Έτσι συμμετέχουν στη συμπαντική εξέλιξη και ανέλιξη: έχουν τη μυστική αρετή στην καρδιά του νου και την χρησιμοποιούν με πνεύμα δημιουργικό.
Έτσι το σιωπηλό Τάο είναι όντως πολύ μεγάλο, απέραντο. Αλλάζει έθιμα και ήθη δίχως διαταγές πιεστικές. Είναι μόνο ενέργεια αθέατη του πνεύματος στον νου. Κι έχει αποτελέσματα.
Τρέφει τις ρίζες κι έτσι τρέφεται κάθε ύπαρξη ολόκληρη δωρίζοντας καρπούς.
Έτσι είναι δυνατόν να βρει κάποιος το τέλος του ατελεύτητου, το όριο του απεριόριστου, την ακίνητη αρχή όλης της κίνησης. Μόνο που πάντα είναι κι έξω από κάθε γνωστή διάσταση.
Έτσι είναι δυνατόν να αντιλαμβάνεται κάποιος τα λεπτά αίτια χωρίς να τυφλώνεται από τα χοντρά που του δείχνουν οι αισθήσεις και να ανταποκρίνεται φυσικά σαν την ηχώ χωρίς προσωπική επιθυμία και προσπάθεια.
Όσοι συνδέονται με το Τάο είναι αδύναμοι σε φιλοδοξία μα δυνατοί σε καρποφόρα εργασία με νου ανοιχτό και ανταπόκριση αρμόζουσα. Είναι ελεύθεροι και ποτέ δεν συναντούν αδιέξοδα.
