1. Γεννημένος και μεγαλωμένος στη Θεσσαλονίκη, πέθανε στην Αθήνα ξεχασμένος, ολομόναχος το 1996. Παρουσιάζει μία από τις πολλές περιπτώσεις στιχοπαραγωγών που γράφουν για την ίδια την ποίηση, νομίζοντας πως τα δικά τους απωθημένα είναι αποστάγματα σοφίας που πρέπει να γνωρίσουν και να αφομοιώσουν οι άλλοι. Πρόκειται, φυσικά, για μια πελώρια μα κοινότατη πλάνη. Αρχίζω με το Ars Poetica από την συλλογή Ο θάνατος του Μυρώνη (1960):
Το ποίημα θέλω να είναι νύκτα, περιπλάνηση / σε ξεμοναχιασμένους
δρόμους και σε αρτηρίες / όπου η ζωή χορεύει …/
… πάθος για τα μέσα έκφρασης μιας ασυναρτησίας./
Ναι οι “αρτηρίες” είναι και σωματικές και οδικές: και στις δύο “η ζωή” χορεύει. Αλλά το ποίημα “νύχτα” ψευτίζει με υποκειμενική σκοτεινιά και η “έκφραση μιας ασυναρτησίας ” είναι κυριολεκτικά σωστή. Όπως λέει παρακάτω –
…όλη τη νύχτα ψάχνω για ψηφίδες /αδιάφθορες μες στο
μονόλογο τον καθημερινό / κι ας είναι οι πιο φθαρμένες …/
τυχαίες, σκοτωμένες απ’ το νόημα / με αίσθημα ποτισμένες.
Εδώ φαίνεται η προσποίηση και η ασυναρτησία. Δέχομαι την υπερβολή “όλη νύχτα” και την μεταφορά “ψηφίδες” ως λέξεις, φράσεις. Προσωποποιημένες ποιητικά οι λέξεις και φράσεις μπορούν ποιητικά να σκοτωθούν ίσως ή να ποτιστούν. Μα οι ψηφίδες όχι. Από που κι ως που λέξεις/φράσεις σκοτώνονται από νόημα; Είναι σύγχυση και κακοτεχνία δίχως ΑΑ. Είναι στην πραγματικότητα αρλούμπες που παρουσιάζονται ως “ποίηση”.
2. Ας πάρουμε δύο γραμμές και από τη συλλογή Δύσκολος Θάνατος:
Θέλω να γράψω ποιήματα ηλιόλουστα
Επάνω στ’ ακρογιάλια των χεριών σου…
Μπορεί κάποιος όντως να γράψει “ηλιόλουστα ποιήματα”, αν έχει το ταλέντο, και πάνω στην άμμο σε ακρογιάλια (κι ας σβήνεται η γραφή), αλλά “ακρογιάλια των χεριών σου” είναι προσποίηση σκέτη.
Από την ίδια συλλογή ( από το “Σ’ ακούω να έρχεσαι”) –
Τώρα βυθίζεσαι σε κάθε μου ρωγμή
Καμιά αφίσα ή τοίχος δεν θα μαρτυρεί
Το ελαφρό σου πέρασμα στη φλέβα …
Αυτό είναι σαχλαμάρα, πολύ απλά.
Μάταια έψαξα να βρω κάτι αληθινά ποιητικό, δυο τρεις γραμμές ακέραιες.
Ούτε και στο κύκνειο άσμα του, όπως θεωρείται η συλλογή Ωδές στον Πρίγκιπα.
Παντού ανυπόστατες εικόνες μόλις επιχειρήσει ένα σχήμα λόγου, πέρα από τις απότομες σπαστικές αλλαγές ή την πεζόμορφη γραφή. Από το “Προσευχή”:
Το ήρεμο γαλάζιο τοπίο στα μάτια σου χρειάζεται χρήματα
Άγνωστο, ανεξήγητο γιατί χρειάζονται τα χρήματα.
Από το “Τίποτα δεν μου ανήκει”: –
…τίποτα δεν μου ανήκει μέσα στ’ ανάκτορα
ούτε καν το χρυσάφι της οροφής και τα μάρμαρα
Το “καν” δηλώνει το ελάχιστο οπότε θα περίμενα “ούτε καν ένα πήλινο πιάτο” και όχι χρυσάφια και μάρμαρα. Παρακάτω –
οι πλαφονιέρες σταλάζουν την τέφρα του χειμωνιάτικου ήλιου (!)
και λίγο πιο κάτω στο ίδιο – πέφτουν
… οι κάλυκες της πλαστικής μου καρδιάς/ Πάνω σε φύλλα και δάκρυα.
Ένα καλό δείγμα του στιχοπαραγωγού που γράφει όπως και ό,τι θέλει. Και ο ίδιος τύπος γραφής επαναλαμβάνεται –
Και η πείνα για καθαρό αλουμίνιο [είναι] στα χέρια σου.
Είναι δυνατόν κάποιος να νιώθει “πείνα για καθαρό αλουμίνιο”; …
Ας τελειώσω με ένα δείγμα από το “Πρίγκιπα η μέρα αργοσβήνει”:-
ώσπου ο ουρανός ν’ αστράφτει τη νύχτα της Γέννησης
χρωματιστά παιδάκια στη δακρυσμένη σου σκέψη.
Πως αστράφτει ο ουρανός “χρωματιστά παιδάκια”;
3. Περιττό να πω πως τα λίγα κριτικά σημειώματα ή σχόλια (ή και ομιλίες) για τον Ασλάνογλου δεν επιχειρούν να αναλύσουν τα κείμενα παρά μόνο θεματολογικά – κάτι που δεν χρειάζεται διάκριση, αναλυτική λογική. Παραθέτουν οι σχολιαστές κάποιο δίστιχο από κάπου και μιλάνε ή γράφουν θαυμαστά για τον “πεντακάθαρο ” καθρέφτη του ποιητή, για τις χορδές που αγγίζει μέσα τους, για την “απομάγευση της ζωής” (καθόλου αλήθεια), ή “το δικαίωμα στην ελεύθερη βούληση” και παρόμοιες μεγαλοστομίες που δεν εξηγούν τη σχεδόν κατατονική κακοτεχνία και δείχνουν μόνο τη δική τους μηχανική επιπολαιότητα.
Ο ποιητικός κύκλος ζει στον ονειροπαρμένο κόσμο του έχοντας ελάχιστη επαφή με την πραγματικότητα του κόσμου και του κειμένου που έχει μπροστά του. Και οι κριτικοί και οι στιχογράφοι παρασέρνονται τόσο εύκολα από φτηνές συγκινήσεις, ρηχά συναισθήματα και παράλογα νοήματα που περνούν για σοφία.
Τέτοια δυστυχώς είναι η κατάσταση.
